Odam anatomiyasi
Yüklə 10,25 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 30. Dumg’aza, os sacrum; o’ngdan ko’rinishi. 31. Dumg’aza, os sacrum; o’ngdan ko’rinishi. (ko’ndalangiga o’rtasidan arralangan)
|
28.Dumg’aza, os sacrum; 29.
Dumg’aza, os sacrum; oldindan ko’rinishi. orqadan ko’rinishi. (Chanoq yuzasi, facies pelvica.) (Dorsal yuzasi, facies dorsalis.) Страница | 14 30. Dumg’aza, os sacrum; o’ngdan ko’rinishi. 31. Dumg’aza, os sacrum; o’ngdan ko’rinishi. (ko’ndalangiga o’rtasidan arralangan) Dumg’azaning dorsal yuzasi, facies dorsalis sacri (ras.29) uzunasiga qavariq bo’lib, yuzasi notekkis bo’ladi. Bu yuzada beshta yonma-yon joylashgan, yuqoridan pastga tomon yo’naluvchi, qirralar bo’lib ular o’tkir, ko’ndalang va bo’g’im o’simtalarini bir biriga brikishidan hosil bo’ladi. Dumg’azaning o’rta qirrasi, crista sacralis mediana, ta bo’lib dumg’aza o’tkir o’simtalarining qo’shilishi natijasida paydo bo’ladi, ba’za ular qo’shilib umumiy bitta qirrani hosil qiladi. Dumg’aza o’rta qirrasiniing har niriga parallel holatda ikki yon tomonda dumg’azaning oraliq qirrasi, crista sacralis intermedia, joylashgan.bu qirralar yuqorigi va pastki bo’g’im o’simtalarining qo’shilishidan hosil bo’ladi. Bu qirralardan ham tashqarida yaxshi rivojlangan ko’ndalang o’simtalarning qo’shilishidan hosil bo’luvchi qirra – dumg’azaning lateral qirrasi, crista sacralis lateralis , bor. Oraliq va lateral qirralar orasida orqa dumg’aza teshiklari, foramina sacralia posterior joylashib oldingi dumg’aza teshigidan kichikroq bo’ladi (undan dumg’azaning orqa nervlari o’tadi.). Butun dumg’aza bo’ylab egilgan, yuqorisi kengaygan va pastki qismi torayib boruvchi dumg’aza kanali, canalis sacralis, o’tadi. Bu kanal umurtqa kanalining bevosita davomidir. Dumg’aza kanali dumg’aza teshiklari bilan dumg’aza ichida joylashgan umurtqalararo teshiklar, foramina interalia, orqali a’loqa qiladi. (ras.31) Dumg’aza asosi , basis ossis sacri , (ras.28-33) ko’ndalang- ovalsimon shakilda bo’lib, V bel umurtqasi bilan brkiruvchi chuqurroq yuzaga ega. Dumg’aza asosining oldingi tomoni beshinchi bel umurtqasi bilan brikib chanoq bo’shlig’iga chiqib turuvchi bo’rtiq – burun, promontorium , hosil qiladi.(ras.7). dumg’aza asosining orqa tomonidan I bumg’aza umurtqasining yuqorigi bo’g’im o’simtalari, processus articulares superiors , o’sib chiqadi. Bu o’simtalaning bo’g’im yuzalari, facies articulares, orqa, medial tomonga yonalgan bo’lib V bel umurtqasining pastki bo’g’im o’simtalari bilan brikadi. Dumg’aza asosining orqa qismi (ravog’i) va undan chiquvchi yuqorigi bo’g’im o’simtasi dumg’aza kanalini orqadan chegaralab turadi. Dumg’aza cho’qqisi, apex ossis sacri , ingichka, to’mtoq bo’lib uncha kata bo’lmagan dum suyagining yuqorigi qismi brikuvchi ovalsimon maydonga ega. Страница | 15 Bu ovalsimon maydon dum suyagi bilan brikib dumg’aza-dum bo’g’imi, articulation sacrococcygea (ras24), ni hosil qiladi va u yoshlarda ayniqsa ayollarda aniq ko’rinadi. Dumg’aza cho’qqisining orqa yuzasida ohitgi oraliq o’simtalar pastga qarab yo’nalgan bo’lib – dumg’aza shoxlarini, cornua sacralia , ni hosil qiladi. Dumg’aza cho’qqisining orqa yuzasi va dumg’aza shoxlari dumg’aza kanalini chiqish joyi – dumg’aza yorig’i, hiatus sacralis, ni chegaralab turadi. Dumg’azaning yuqorigi tashqi qismi – lateral qismi, pars lateralis , dumg’aza umurtqalari ko’ndalang o’simtalarining qo’shilishidan hosil bo’ladi. Yüklə 10,25 Mb. Dostları ilə paylaş:
|