Yonbosh suyagi
Yonbosh suyagi,
os ilii (ilium)
(ras. 165-169),
- chanoq suyagini tashkil qiluvchi suyaklarning
eng yirigi hisoblanadi. Suyakning pastki qismi
yo’g’onlashgan bo’lib, tana deb ataladi.
Yonbosh suyagining tanasi,
corpus ossis ilii,
quymich kosasi,
acetabulum,
ning yuqorigi
qismini tashkil etadi. Yonbosh suyagini
tanasining tashqi yuzasida, yuymich kosasidan
yuqoriroqda quymich kosasi-usti egatchasi,
sulcus supra-acetabularis, (
m. rectus femoris,
ning brikish joyi.) joylashgan. Tananing ichki
yuzaidan yoysimon chiziq, linea arcuata,
o’tgan. Bu chiziqdan yuqorida suyakning keng,
yassi, yonbosh suyagining qanoti,
ala ossis illi,
deb ataluvchi qismi joylashadi.
Qanotning pastki, tanaga yaqin qismi
toraygan, uoqorigi qismi esa – keng. Yonbosh
suyagi
qanotining
qirg’og’i
birqancha
yo’g’onlashgan bo’lib muskullar brikishi uchun
xizmat qiladi va buning oqibatida qirg’oqda
muskullarning brikishidan hosil bo’lgan uchta
g’adir-budur chiziqlar: tashqi lab,
labium
externum,
ichki lab,
labium internum,
va oraliq
chiziq,
linea intermedia,
mavjud. Tashqi labda,
yonbosh suyagi oldyuqorigi o’tkir o’sig’idan 5-
7 sm ichkarida, kichikroq yonbosh
164. Pastki tugashning suyaklari, ossa
membri inferioris, o’ng; oldindan
ko’rinishi.
Страница | 90
165. Chanoq suyagi, os coxae, o’ng;
ichkaridan ko’rinishi.
166. Chanoq suyagini tashkil qiluvchi
suyaklarning topografiyasi.
A – ichkaridan ko’rinishi; Б – tashqaridan
ko’rinishi.
do’mboqchasi,
tuberculum iliacum
, joylashgan.
Qanotning butun periferik qirg’og’i – yonbosh
qirrasi,
crista iliaca
, deb ataladi. Bu qirra S –
simon egilgan bo’lib oldinga teri ostidan yaxshi
seziluvchi o’siq – oldingi yuqorigi yonbosh
o’tkir o’sig’i,
spina iliaca anterior superior,
orqadan – orqa yuqorigi yonbosh o’tkir o’sig’i,
spina iliaca posterior superior,
hosil qilib
tugaydi.
Qanotning oldingi tomonida, oldingi yuqorigi
yonbosh o’tkir o’sig’i va oldingi pastki
yonbosh o’tkir o’sig’i,
spina iliaca anterior
inferior,
larning orasiga yoysimon shakildagi
o’yma joylashgan. Qanotning orqa tomonida
orqa yuqorigi yonbosh o’tkir o’sig’idan pastda,
orqa pastki yonbosh o’tkir o’siq,
spina iliaca
posterior inferior,
bor bo’lib bu o’siqdan pastda
esa katta o’tirg’ich o’ymasi
joylashgan.
Страница | 91
Yonbosh suyagi qanorining tashqi yuzasi –
dumba yuzasi,
facies glutea,
deb atalib undan
dumba muskullari boshlanadi. Unda uch dumba
chizig’i: orqa, oldingi va pastki joylashgan.
Orqa dumba chizig’i,
linea glutea posterior,
orqa yuqorigi yonbosh o’tkir o’sig’idan oldinda
joylashgan bo’lib, yonbosh qirrasining tashqi
labidan boshlanib orqa pastki yonbosh o’tkir
o’sig’igacha davom etadi.
Oldingi dumba chizig’i,
linea glutea anterior,
oldingi yuqorigi yonbosh o’tkir o’sig’idan
boshlanib orqa tomonga yo’naladi va pastka
yoysimon egilib katta o’tirg’ich o’ymasining
yuqorigi qismigach yetib boradi.
Pastki dumba chizig’i,
linea glutea inferior,
quymich kosasining yuqorigi qirg’og’idan
teparoqda
joylashgan.
Yonbosh
suyagi
qanotining ichki yuzasi silliq, ozgina botiq
Dostları ilə paylaş: |