Toshkent Moliya instituti
R.H. Ayupov va G.R. Boltaboeva
ishlatilmoqda. Shuning uchun ham u kelajakda juda
ommabop texnologiyalardan
biri bo’lib qolishi mumkin.
Bulutli texnologiyalar ham borgan sari rivojlana boradi va bulutli ma’lumot
saqlash hizmatlari bozori ham sekin-asta ko’paya berdai. Ma’lumotlarni bunday
usulda saqlashning qulayligiga sabab, ma’lumotlar havfsizligini ta’minlab
berilishidir. Bunday hizmatlarni taflif qiluvchi ompaniyalar ma’lumotlarning
saqlanishi bo’yicha javobgarlikni o’z zimmalariga oladilar. Masalan,
Amazon
bulutida 10 mingta serverni soatiga taxminan $90 dollardan ijaraga olish mumkin.
Bu turdagi hizmatlar narxining keynichalik ancha tushushi va narxlarning o’rta
hamda kichik biznes uchun ham qoniqarli darajada bo’lishi bashorat qilinmoqda.
14.3. Raqamli iqtisodiyot va elektron tijoratning rivojlanish yo’nalishlari
Raqamli
elektron
iqtisodiyotning
yaqin
kelajakdagi
rivojlanish
yo’nalishlaridan
eng diqqatga sazovorlari
Industriya 4.0 – Buymlar interneti,
Virtual
va
To’ldirilgan voqe’lik
(
VR va AR
) hamda
3D-printerlar
desak, aslo
yanglishmagan bo’lar edik. Hozirgi kunda internetga
turli xildagi qurilmalardan
kirishlar soni unga insonlarning kirishlari sonidan ko’ra ko’proq bo’lib ketgan
(
Lavina dannix//Ogonyok, №24, 24 oktyabr 2016, str.4-5
). „
Aqlli uy
“,
„
Xaydovchisiz avtomobil
“, „
Ishchilarsiz zavod
“ va „
Inson ishtirokisiz savdo
“ deb
nomlangan loyihalar barchaga ma’lum va mashxur. Gamburg dengiz portida
IoT
tizimi portga kelayotgan yuk mashnalari haqidagi ma’lumotlarni yig’a va tahlil qila
oladi. Buning natijasida portning o’tkazuvchanlik qobiliyati 178% ga ko’paygan.
2019-2020 yillarga kelib,
IoT
ning jahon bo’yicha yillik o’sish sur’ati 23% bolishi
kutilgan holda, 2021 yilga kelibinternetga ulangan 28 milliard qurilmalardan 16
milliardi
IoT
bilan bog’liq qurilmalar bo’lishi bashorat qilingan. 2025 yilga kelib
esa internetga uangan barcha datchiklar soni 10 trillion bo’lishi kutilmoqda. IoT
bozori eng katta bozorlardan biri bo‘lib, u yil sayin faqat qo’paya boradi. 2020
yilga kelib bu bozorning hajmi €1,9 milliard evro bo’lishi
BCG
konsulting
kompaniyasi tomonidan ta’kidlanmiqda (
Evans Philip
,
BCG, 2015, p.74
).
Virtual voqe’lik (
virtual realityv VR
) va to’ldirilgan reallik (
augmented
reality – AR
) texnologiyalari ham kelajak trendlari bo’lib, ular borgan sari ko’proq
Toshkent Moliya instituti
R.H. Ayupov va G.R. Boltaboeva
ishlab chiqarishga tadbiq qilinmoqda. Virtual reallik texnologiyasi real dunyoni
komp’yuter grafikasi vositasida yaratilgan virtual punyiga ko’chiradi. To’ldirilgan
reallik texnologiyasi esa atrof-muxitdagi real dunyoni qo’shimcha elementlar,
ma’lumotlar va ob’ektlar bilan to’ldiradi. Bunday
texnologiyalar har bir
hizmatchiga mashina va nexanizmlarning ichki tuzilishi ko’rishga va ishlashini
kuzatishga imkon beradi. Natijada ishchi va hizmatchilar ob’ektni yaxshiroq
tushunish, boshqarish va undagi potentsiyal havflar
va buzilishlarning oldini
olishlari mumkin bo’ladi. Masalan,
Dostları ilə paylaş: