Maxsus fanlarni

Kompyuter xonasiga talablar
Xonaning shipi oq-ko‗k fon balan oqlanishi, devorlari esa yashil 
rangga oqlanishi kerak. Bu ranglar va oftob nurlanishi bizga kerakli rang 
iqlimini yaratib beradi. 
Elektr xavfsizligi
Kompyuter xonasida xamma jixozlar elektrotokda ishlaydi, 
shuning uchun elektr shikastlanishiga uchrash mumkin. Kompyuterlarni 
erga ulash va erga ulash ximoyasiga talablar. Hamma kompyuterlarda 
elektr tarmog‗iga ulash uchun maxsus sistema ishlatiladi va unda "0" 
ulash ximoyasi qo'llanilgan. "0" ga ulash ximoyasi bu "0" simini 
korpuslarga bog‗lash va xar xil issiqlikda ishlaydigan avtomatlarni ishga 
tushiruvchi sistemadir. 
Shaxsiy kompyuterdan foydalanish qoidalari
Shaxsiy 
kompyuterni 
ishga 
tayyorlash va o‗chirish tartiblari mavjud. 
Avvalambor 
kompyuterning 
tarmoq 
kuchlanishiga mosligini tekshirish kerak. 
Shaxsiy kompyuterlar 220 yoki 110 
kuchlanishli elektr tarmoqlarida ishlashi 
mumkin.
Texnika 
xavfsizligi. 
Shaxsiy 
kompyuterlar 
uchun 
kuchlanishning 
o‗zgarishi, ayniqsa keskin o‗zgarishlar 
xavfli bo‗lishi mumkin. Shuning uchun 
maxsus stabilizatorlardan yoki elektr 
quvvatining uzluksizligini taominlovchi - URS qurilmasidan foydalanish 
tavsiya etiladi. Maxsus URS qurilmasi elektr quvvatini o'zgarmas xolda 
ushlab turadi, xamda elektr manbai o'chirilgandan keyin muayyan vaqt 
davomida kompyuter ishlashini taominlab turadi. Bu vaqt kompyuterda 
bajarilayotgan ishlarni tugatish uchun etarlidir. Masalan, kerakli 
maolumotlarni diskka yozib qo'yish yoki programmalar ishini tugatish 
uchun va xokazo. 
Sanitariya-gigiyena talablari
Kompyuterda ko'p ishlash, ya'ni uning oldida ko‗p o‗tirish 
insonning ko‗zi, qon aylanish sistemasi, bosh miya faoliyatiga zarar 
yetkazishi mumkin. Shun-ga ко‗zgа, kompyuterdan foy-dalanganda 
quyidagi talablarga rioya qilish zarurdir. 

---

89 
♦ o‗quvchining ish joyiga tushayotgan yorug‗lik tepadan va chapdan 
tushishi, displey ekrani va klavishlar ko‗zni qa-mashtirmaydigan bo‗lishi 
kerak. 
♦ xonadagi havo harorati o'rtacha 20-24 daraja oralig‗i-da bo‗ishi 
lozim. 
♦ o‗quvchilarining shaxsiy kompyuter bilan ishlash vaqti 30 
minutdan, bir kun davomida esa 180 minutdan oshmasligi kerak. 
O'quvchi kompyuterdan eng kamida 50-60 sm narida o‗tirishi kerak. 
Kompyuter xonasida o‗tkazilayotgan dars jarayonida o‗quvchilarning 
tana mushaklarida va ko‗zlarida zo'riqish hosil bo'lmasligi uchun 2-3 
minutdan iborat dam berish lozim. Shu lahzalarda o‗quvchilarga yengil 
kuy eshitish, kursida o'tirgan holda qo‗l va bo'yin mushaklari 
toliqmasligi uchun yengil jismoniy mashqlar bajarish tavsiya etiladi.