O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi Samarqand davlat universiteti

Grafik axborotni ikkita belgi yordamida kodlash. 
Nol va birlar 
ketma-ketligi bilan grafik axborotlarni ham kodlash mumkin. Buning 
uchun quyidagi usuldan foydalaniladi. 
Ro‘znomadagi rasmga diqqat bilan razm solsangiz, u mayda 
nuqtalardan (ularni poligrafiya tilida "rastr" deyishadi) tashkil topgan-

---

10 
ligini ko‘rasiz. Turli poligrafiya uskunalaridan foydalanganlik bois, bu 
nuqtalarning zichligi turlicha bo‘ladi. Ko‘pchilik ro‘znomalardagi 
rasmlarda bir santimetrlik uzunlikda 24 ta nuqta bo‘ladi, ya’ni 10 x 10 
santimetr o‘lchovidagi rasm taxminan 60 ming nuqtadan iborat bo‘ladi. 
Agar bular bir xil darajadagi oq va qora nuqtalardan iborat bo‘lsa, u holda 
ularning har birini 0 yoki 1 qiymatni qabul qiluvchi bitta bit bilan kodlasa 
bo‘ladi. Agar nuqtalar holati har xil bo‘lsa, u holda bitta nuqtaga bir bit 
yetarli bo‘lmaydi. Ikki bit bilan nuqtaning to‘rt xil rangni:
00 - oq, 01 - och kul rang, 10 - to‘q kul rang, 11 - qora 
rangni kodlash mumkin bo‘lsa, uch bit 8 xil rangni, 4 bit 16 xil rangni ko-
dlash imkoniyatini beradi va hokazo. 
Kompyuterda rangni ifodalash uchun uch xil - qizil, yashil va ko‘k 
ranglardan foydalaniladi. Bu qurilma 
RGB
modul deb nomlanadi. 
Rang 
Ravshanlik 
Qizil 
Yashil 
Ko‘k 
Qora 
0 
0 
0 
0 
Ko‘k 
0 
0 
0 
1 
Yashil 
0 
0 
1 
0 
Havo rang 
0 
0 
1 
1 
Qizil 
0 
1 
0 
0 
Siyoh rang 
0 
1 
0 
1 
Jigar rang 
0 
1 
1 
0 
Oq 
0 
1 
1 
1 
Kulrang 
1 
0 
0 
0 
Och-ko‘k 
1 
0 
0 
1 
Och-yashil 
1 
0 
1 
0 
Och-ko‘k 
1 
0 
1 
1 
Och-qizil 
1 
1 
0 
0 
Och-siyoh rang 
1 
1 
0 
1 
Sariq 
1 
1 
1 
0 
Oppoq 
1 
1 
1 
1 
Ovozni ham shu tariqa kodlash mumkin. Musiqaga yozilgan notalar 
ovozni kodlashning bir turidir. Masalan, nota belgilariga raqamlar mos 
keltirilib, ovozni bitlar orqali ifodalash ham mumkin.