159
tokarlik stanoklari markazlarining staninadan bo‘lgan
balandligi
jihatidan uch gruppaga: kichik, o‘rtacha va yirik stanoklarga bo‘linadi.
Kichik stanoklarda markazlarining staninadan bo‘lgan balandligi 150
mm gacha, o‘rtacha stanoklarda — 150 dan 300 mm gacha, yirik
stanoklarda esa 300 mm dan ortiq bo‘ladi.
Mashinasozlik zavodlarida eng ko‘p tarqalgan tokarlik stanoklari
markazlari oralig‘i 750, 1000 va 1500 mm bo‘lgan stanoklardir.
Tokarlik-vintqirqish stanogi xilma-xil tokarlik ishlarini bajarish,
shu jumladan, turli xil rezbalar qirqish uchun mo‘ljallangan universal
stanokdir. Undan yakkalab va kichik seriyalab ishlab chiqarishda
foydalaniladi,
Tokarlik stanoklarida
xilma-xil ishlar bajarilishi; silindr va
konus shaklidagi yuzalar, shakldor aylanish yuzalari, toretslar
yo‘nilishi, turli profildagi
aylanma ariqchalar ochilishi, zagotovkalar
qirqib tushirilishi, keskichlar yordamida istalgan profildagi rezbalar
qirqilishi va teshiklar yo‘nib kengaytirilishi mumkin. Bundam
tashqari, tokarlik stanoklarida
teshiklar parmalanishi, zenkerlanishi,
zenkerlanishi va razvyorkalanishi, metchiklar yordamida esa ichki
rezbalar qirqilishi mumkin.
Parmalash stanoklari
Bunday
konstruksiyadagi
stanoklar
teshiklar
parmalash,
teshiklarga
metchik
yordamida
rezbalar
kirkish,
teshiklarni
kengaytirish va ularni pritirlash, listli materialdan disklar kirkib olish
va boshka ishlar uchun muljallangan. Bu operatsiyalar parma,
zenker, razkyortka va boshka shularga uxshash asboblar bilap
bajariladi.
Universal parmalash stanoklarining kunidagi tiplari mavjud:
1.
Bir shpindelli stolli-parmalash stapoklari kichik diametrli
teshiklarga ishlov berish uchun ishlatiladi.
Bu stanoklar
priborsozlikda keng tarkalgan. Ularning shpindellari katta
chastota bilan aylanadi.
2.
Vertkal parmalash stanoklari (rasm) (stanoklarning asosiy
va eng kup tarkalgan-tipi) nisbatan knchik ulchamli detallarga
teshiklar parmalash uchun ishlatiladi.
Ishlov beriladigan
teshikning uki bilan asbobning ukini tugri keltirish uchun bu
stanoklarda zagotovkani asbobga nisbatan surish kuzda tutilgan.
3. Radial-parmalash stanoklari katta ulchamli zagotovka
(detal) -larga teshiklar parmalash uchun muljallangan. Radial-
160
parmalash stanoklarida teshiklarning uklarini
asbobning uki bilan
tugri keltirish uchun stanokni shpindeli uzgarmas detalga nisbatan
siljitiladi.
Dostları ilə paylaş: