O‘zMU xabarlari Вестник НУУз ACTA NUUz
FILOLOGIYA
1/4/1 2023
- 296 -
ularning umumiste’mol leksik birlik sifatidagi semantik
xususiyatlariga to‘xtalamiz.
Ingliz tili izohli va tarjima lug‘atlaridan ingliz tili
relyefonimlari tizimidagi til birliklari sifatida quyidagilarni
ajratdik: cape (qo‘ltiq), hill (qoya), mountain (tog‘), pass
(dara), peak (cho‘qqi), plain (tekislik), plateau (plato), valley
(vodiy), highland (tog‘li hudud), swamp (botqoq), gulf
(qo‘ltiq), ocean (okean), sea (dengiz), lake (ko‘l), river
(daryo), spring (buloq), stream (jilg‘a), bay (buxta), beach
(sohil), cave (g‘or), creek (jilg‘a), desert (sahro), earth (yer),
island (orol), pond (hovuz), riverbed (daryo bo‘yi), waterfall
(sharshara), archipelago (arxipelag), dais (tepalik, balandlik),
ridge, spade, shovel (bel, tog‘ning o‘rtasi), delta (delta),
acclivous, (qiyalik, nishab), declivity (qiya, nishab), precipice
(jarlik), delta (of river) (liman), massif; tract (massiv), breadth
(kenglik), full of ups and downs, bumpy, uneven ground (past-
balandlik), low place, hole; lowland, depression (pastlik),
flatness (yassilik, tekislik), land (quruqlik), plain, open and
level area (yalanglik), incline (yon-bag‘ir), sands (qumlik).
Bizningcha, ushbu til birliklarini yer sathida
joylashishiga qarab quyidagi guruhlarga ajratish mumkin:
Pastlik.
Tekislik.
Balandlik.
Joylashishiga ko‘ra pastlik ma’nosini bildiruvchi
so‘zlarga cape (qo‘ltiq), gulf (qo‘ltiq), ocean (okean), sea
(dengiz), lake (ko‘l), river (daryo), spring (buloq), stream
(jilg‘a), pond (hovuz), riverbed (daryo bo‘yi), swamp
(botqoq), delta (delta), (jarlik), delta (of river) (liman), massif;
tract (massiv), breadth (kenglik), full of ups and downs,
bumpy, uneven ground (past-balandlik), low place, hole;
lowland, depression (pastlik) kabi birliklar mansub.
Joylashishiga ko‘ra tekislik ma’nosini ifodalovchi
relyefonimlar sirasiga plain (tekislik), plateau (plato), valley
(vodiy), swamp (botqoq), beach (sohil), desert (sahro), earth
(yer), island (orol), archipelago (arxipelag), breadth (kenglik),
flatness (yassilik, tekislik), land (quruqlik), plain, open and
level area (yalanglik), sands (qumlik) kabi birliklar kiradi.
Joylashishiga ko‘ra balandlik ma’nosini ifodalovchi
relyefonimlarga cape (qo‘ltiq), cliff (tik qoya), hill (qoya),
mountain (tog‘), pass (dara), peak (cho‘qqi), highland (tog‘li
hudud), bay (buxta), cave (g‘or), dais (tepalik, balandlik),
ridge, spade, shovel (bel, tog‘ning o‘rtasi), acclivous, (qiyalik,
nishab), declivity (qiya, nishab), incline (yon-bag‘ir) kabi
lekesemalarni kiritish mumkin.
Xulosa
. Ingliz tilidagi relyefonimlar o‘z tizimiga ega
bo‘lib, ular balandlik, tekislik va pastlikni bildiruvchi so‘zlar
guruhiga birlashadi.
Dostları ilə paylaş: |