Microsoft Word Норматова Шоира darslik 11. 02 2015. doc

Mustaqil ta’lim 

---

59
birortasini ham tanimayman. Demak, ularni taniganim uchun himoya 
qilayotganim yo‘q. Men olampanohning so‘zlari, aksincha, bo‘lishini hecham 
istamayman. Men faqat: “Padari buzrukvor kabutarlar o‘yinini tomosha 
qilayotganlar bu yurtdan boshini olib chiqib ketsin demoqchi edilar, lekin 
yo‘tallari tutib, gaplarini oxiriga yetkaza olmadilar, dedim xolos”, – debdi. 
Shunda Umarshayx o‘zining o‘rniga podsho bo‘ladigan o‘g‘lini qo‘llab-
quvvatlash uchun: “Mirzo haq gapni aytibdi. Men haqiqatan ham, ularning 
boshini tanidan judo qilinglar demoqchi emas edim”, – debdi. 
Shunday qilib, yigit bilan qiz Bobur Mirzoning aql-farosati tufayli 
omon qolgan ekan.
 
Matn bo‘yicha savo
‘
llar. 
1.
Hikoya kim haqida. Bu qahramon haqida nima bilasiz? 
2.
Podsho huzuriga olib kelingan qiz va yigitning aybi nima edi?
3.
Boshini olmoq 
bilan 
boshini olib chiqib ketmoq
so‘zlarining farqi 
nimada? 
4.
Bobur qanday qilib otasining aytgan gapini o‘zgartirdi? 
5.
Bobur bu yigit va qizni oldin ham ko‘rgan edimi? 
6.
Umarshayx bu yigit va qizni rostdan ham o‘ldirmoqchi edimi? 
7.
Qiz va yigit o‘z harakatlarini qanday oqladilar? 
8.
Nima uchun Umarshayx fikrini o‘zgartirdi? 
 

---

60
3-DARS 
SOG‘LOM AVLOD – KELAJAK POYDEVORI 
3 A 
Tayanch so‘z va iboralar: 
giyohvand moddalar, giyohvandlik, karaxtlik, 
jismoniy va ruhiy qaramlik, tobelik, sarxush qiluvchi, insoniyatga qarshi 
jinoyat, ma’lumot, qo‘zg‘atuvchi, iste`mol qilish, tushkunlik, xumor, xotira, 
bangilikka mubtalo kishilar, tadqiqot, xavfli, oqibat, miqdor, nobud bo‘lmoq, 
imkoniyat, mijoz, zaiflik, azob, tatib ko‘rmoq, tadqiqot, voz kechmoq. 
I.
 
Qavsni ochib, birikmalar ishtirokida gaplar tuzing. 
Aholi (tarqalmoq), giyohvandlik (muammo), dunyo (tarqalmoq), tobe 
qilish (foydalanmoq), giyohvand moddalar (o‘rganmoq), farzand (voz 
kechmoq), modda (odatlanmoq), og‘ir jinoyat (tan olmoq), mijoz (ega 
bo‘lmoq), o‘lim (sabab bo‘lmoq), oqibat (xayolga keltirmoq), ta’sir 
ko‘rsatmoq (moddalar), zaiflik (foydalanmoq), ma’lumot (imkoniyat 
bo‘lmoq).