Individual rivojlanishni boshqarish usullari. Hayvonlarning o‘sishi va rivojlanishini boshqarishning ham bir qancha
usullari mavjud. Jumladan:
Maqsadga yo’naltirilgan tarzda parvarish qilish usuli. Hayvonlarni
yoshligidan ma‘lum maqsadga yo‘naltirilgan tarzda parvarish qilish, uning
mahsuldorligiga va mahsulot yo‘nalishiga jiddiy ta‘sir ko‘rsatishini soha
mutaxassislari va olimlari tomonidan ko‘rsatib berilgan. Haqiqatdan ham yo‘rg‘a
va chopqir otlarni yoshligidan mashq qildirib borilmasa, ularning kelib chiqishi va
ota-onasining musobaqalardagi ko‘rsatkichlari qanchalik yuqori bo‘lmasin,
ippodromda yaxshi tarbiyalangan va muntazam mashq qildirib borilgan, lekin kelib
chiqishi bo‘yicha unchalik dong taralmagan otlar bilan bo‘lgan musobaqada g‘olib
chiqishi qiyin bo‘ladi. Shuningdek, og‘ir yuk tortuvchi otlarni qanchalik mashq
qildirmang, baribir chopqir otlar kabi tez chopa olmaydi, yoki qorako‘l qo‘ylarini
qanchalik yaxshi parvarish qilmang, baribir mayin junli qo‘ylardek sifatli va
sermahsul jun bera olmaydi. Shuning uchun yosh mollarni parvarish qilishda,
ularning zoti, mahsulot yo‘nalishi va biologik xususiyatini e‘tiborga olgan holda,
maqsadli parvarish qilish zarur. Bu hayvonlar individual rivojlanishini
boshqarishning maqsadga yo‘naltirilgan tarzda parvarish qilish yoki tarbiyalash
usuli
deyiladi.
Maqsadga yo‘naltirilgan tarzda parvarish qilishni amalga oshirish quyidagi
tarkibiy qismlardan, ya‘ni elementlardan tashkil topadi: 1) ish yo‘nalishini
aniqlash; 2) ta‘sir etish vositalarini tanlash; 3) ushbu ta‘sir etish vositalarini
qo‘llash tartibi va vaqtini aniqlash; 4) ta‘sir etish vositalarini me‘yorlash. Ta‘sir
etish vositalariga, misol tariqasida, yosh mollarda go‘sht va yog‘ to‘qimalarining
jadal o‘sishini ta‘minlovchi oziqalar bilan to‘ygunicha mo‘l-ko‘l qilib
oziqlantirish, ishchi hayvonlarda muskullarining rivojlanishini ta‘minlovchi
mashqlar bajartirish (otlarda), sut mahsuldorligini ko‘paytirish maqsadida sut
bezlarini massaj qilish, sog‘ish va h.k.
