Toshkent arxitektura qurilish instituti
Yüklə 3,2 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
1.3. Qurilish ishlab chiqarishini tashkil qilishda o‘ziga xos qonuniyatlar Qurilish ishlab chiqarishi uchun iqtisodiyotni boshqarishga oid umumiy qonuniyatlar amal qiladi. Shu bilan bir vaqtda, moddiy ishlab chiqarish sohasi sifatida qurilish ishlab chiqarishdan ko‘p jihatdan farq qiladi: jumladan, bu yerda o‘ziga xos xususiy, ya’ni uni tashkil qilish va boshqarish bilan belgilanuvchi, iqtisodiyotning faqat ushbu sohasi uchun xos bo‘lgan qonuniyatlari amal qilishi ham kuzatiladi. Qurilishning shu kabi ob’yektiv xususiyatlarini tushunib yetish va hisobga olish – bu qurilish ishlab chiqarishini tashkil qilish va boshqarish shakllari va uslublarini to‘g‘ri tanlab olishning zarur sharti hisoblanadi. Qurilish ishlab chiqarishining birinchi o‘ziga xos xususiyati – bu ishlab chiqirilgan mahsulot – ya’ni, qurilish ob’yektlarining (bino va inshootlar) bir joydan ikkinchisiga ko‘chmasligi va hududiy jihatdan muayyan o‘ringa egaligi , shu bilan birga ishlab chiqarish qurilmalari va vositalarining (ishchilar, mashinalar va boshqalar) harakatchanligi, ya’ni bitta ob’yektdan ikkinchisiga doimiy ravishda ko‘chirilishi bilan bog‘liqligi. Qurilish ob’yektlarining keng hududda (shahar, tuman va h.k.) tarqoq holda uzoq masofalarda joylashishi boshqaruv bo‘linmalarini avtonom ish olib borishga majburligini belgilab, o‘z navbatida, bu holat axborotlar almashinuvini murakkablashtiradi, o‘zaro tezkor aloqalarga kirishish va boshqaruvni amalga oshirish imkoniyatlarini cheklab qo‘yadi. Solishtirish uchun sanoat miqyosidagi ishlab chiqarish korxonalarida qurilmalar va mehnat vositalarining bir joyga mahkamlab o‘rnatilishi, ishlab 29 chiqarish mahsulotlari esa bir joydan ikkinchisiga ko‘chirilishi, harakatchanlik tavsifiga ega bo‘lishini ko‘rsatib o‘tish mumkin. Qurilishning bu xususiyati ishlab chiqarish jarayonining barqarorligiga jiddiy ta’sir ko‘rsatadi va ishlab chiqarish jarayonining uzluksizligi va bir maromda bajarilishini ta’minlashda katta qiyinchiliklarni yuzaga keltiradi. Bundan qurilishning ikkinchi o‘ziga xos xususiyati– ya’ni, Yüklə 3,2 Mb. Dostları ilə paylaş:
|