Baki sl avyan u ni V ers it et I azərbayс anca

ловной убор;  2. продолговатый воротник 

на  женском  платье.

QƏSAVƏT  с у щ.   у с т а р .  грубость; чёрст­

вость,  жестокосердие,  жестокость.

QƏSB  с у щ .   захват,  насильственное  от­

торжение,  принудительное  изъятие 

ч е г о - л .   у  к о г о - л . ;  

qəsbetmə захват, 

насильственное  присвоение  чего-|Л., 

овладение  ч е м - л . ,   узурпация. 

Başqa- 

sının  ərazisiııi  qəsb  etmə  захват  чужих 

территорий, 

xammal  mənbələrini  qəsb 

etmə захват источников сырья; qəsb elə- 

mək (etmək)  захватывать,  захватить,  узур­

пировать. 

Hakimiyyəti qəsb ehmək{etmək) 

узурпировать власть; 

qəsb olunmaq быть 

захваченным,  быть  отнятым,  узурпиро­

ваться,  быть  узурпированным.

QƏSBKAR  с у щ .   захватчик,  узурпатор. 

Qəsbkarların basqını  набег захватчиков,

qəsbkarlar dünyası  мир,  где царят  захват 

и  насилие.

QƏSBKARLIQ  I  с у щ .   захватничество, 

узурпаторство;  II  п р и л .   захватниче­

ский. 

Qəsbkarlıq müharibələri захватни­

ческие войны, 

qəsbkarlıq siyasəti захват­

ническая  политика.

QƏSD  с у щ.   1 .покушение,  посягательство. 

Həyatına qəsdetmə  ю р и д .   посягатель­

ство  на жизнь, 

qəsdlərdən qorumaq огра­

дить  от  посягательств;  2. заговор. 

Qəs- 

din təşkil edilməsi организация  заговора, 

qəsd cəhdi  попытка  заговора;  3. замы­

сел,  намерение. 

Mənim  qəsdim  моё 

намерение;  4. умысел  юрид.  

Qeyri- 

müəyyən qəsd неопределённый  умысел, 

dolayı (eventual) qəsd косвенный  (эвен­

туальный)  умысел, 

düzünə qəsd прямой 

умысел, 

qəsdi  büruzə  verms  обнаруже­

ние  умысла; 

qəsd etmək k i m e :  1. поку­

шаться,  покуситься,  совершать,  совер­

шить  покушение  на  ког о;   2.  изде­

ваться  над  кем-,  чем;  0 

heç  bir qəsd 

olmadan  без  всякого  намерения,  неу­

мышленно,  без  определённой  цели; 

həyatına qəsd etmək k i m i n   покушаться 

на  ч ь ю - л .   жизнь; 

(öz) canına qəsd et- 

тэк  губить  себя,  перегружать  себя; 

malına  qəsd etmək  k i m i n   посягать  на 

богатство  чьё, 

qəsdinə durmaq  k i m i n  

наносить  вред  к о м у ,  

şirin  сапа  qəsd 

etmək  губить  (мучить)  себя.

QƏSDÇİ  с у щ .   1 . р а з г .  террорист;  2.  за- 

говбрщик.

QƏSDÇİLİK  с у щ .   1.  р а з г .  терроризм; 

2.  заговор,  покушение.

QƏSDƏNI н а р е ч .   1.  намеренно,  с  наме­

рением,  преднамеренно,  сознательно, 

умьшшенно,  с  умыслом. 

Qəsdən gecik- 

тэк  умышленно  опоздать;  2.  нарочно. 

Qəsdən  giilləni  havaya  atmaq  нарбчно 

выстрелить  в  воздух;  II  п р и л .   1. наме­

ренный, преднамеренный, сознйтельный, 

умышленный. 

Mətnin qəsdən təhrif olun- 

ması  умышленное  искажение  текста, 

qəsdətı edilmiş hərəkət  преднамеренный 

поступок, 

qəsdən təhqiretmə k i m i   пред­

намеренное оскорбление  к о г о ,  

qəsdən 

adamöldürmə  ю р и д .  

умышленное

убийство;  2. нарочитый  (умышленный, 

показной).

QƏSD-QƏRƏZ  с у щ .   1.  желание  зла 

кому-л.,  недоброжелательство;  2. враж­

да. 

Qəsd-qərəz (ədavət) bəsləmək  k i m e  

питать  вражду  к  кому,  

iki  qonşu  ara- 

sındakı qəsd-qərəz  вражда  между двумя 

соседями.

QƏSDLƏ  н а р е ч .   умышленно,  намеренно.

QƏSDLƏNMƏ сущ.   от  глаг. 

qəsdlənmək.

QƏSDLƏNMƏK  г л а г .   намереваться.

QƏSDSİZ  н а р е ч .   нечаянно,  без  намере­

ния,  без  умысла.

QƏSDSİZLİK  п р и л .   нечаянность,  отсут­

ствие  умысла,  неумышленность.

QƏSƏBƏ  I  с у щ .   1. посёлок. 

Musabəyov 

qəsəbəsi  посёлок  Мусабекова,  qəsəbə- 

nin  ərazisi  территория  посёлка,  fəhlə 

qəsəbələri рабочие посёлки, şəhərtipli qə- 

səbə  посёлок  городского  типа;  2.  посе­

ление;  II  п р и л .   поселковый. 

Qəsəbə 

icra  hakimiyyəti  поселковая  исполни­

тельная  власть.

QƏSƏBƏCİK  с у щ .   небольшой  посёлок.

QƏSƏBƏLİ  с у щ .   житель  поселка.

QƏSƏBƏVARİ  п р и л .   напоминающий  по­

сёлок,  похожий  на  посёлок.

QƏSƏM  с у щ .   у с т а р .   клятва,  присяга; 

qəsəm etmək клясться,  поклясться;  при­

нимать,  принять  присягу.

QƏSƏMƏ  с у щ .   м у з .  деление интервала 

на две равные части (в древневосточной 

музыке).

QƏSƏMNAMƏ  с у щ .   у с т а р .  текст при­

сяги,  свидетельство о принятии присяги.

QƏSİDƏ  с у щ .   1 . п о э т .   касыда  (жанр 

восточной  поэзии,  длинное,  близкое  к 

оде  монорифмическое  стихотворение, 

в  котором  рифмуются  две  строки,  а 

дальше  -   через  строку);  2.  хвалебное 

стихотворение,  ода.

QƏSİDƏÇİ  с у щ .   с м .  

qəsidəyazan.

QƏSİDƏÇİLİK  с у щ .   1. занятие чтеца ка­

сыд;  2. деятельность  одописца.

QƏSİDƏXAN с у щ .  автор и чтец касыд, од.

QƏSİDƏXANLIQ  с у щ .   деятельность  ав­

тора  и  чтеца  касыд,  од.

QƏSİDƏYAZAN  с у щ .   1. сочинитель  ка­

сыд;  2.  одописец.

QƏSRI  с у щ .   у с т а р .   1. дворец,  п о э т ,  

чертог. 

Мэгтэг qəsrlər мраморные двор­

цы, 

dəbdəbəli qəsrlər  пышные  чертоги; 

2.  замок. 

Orta  əsr qəsri  средневековый 

замок;  II прил.   1. дворцовый. 

Qəsrmey- 

dançası дворцовая  площадь,  qəsr keşik- 

çisi  (qarovulu)  дворцовая  стража,  qəsr 

parkı  дворцовый  парк;  2. замковый.

QƏSSAB  с у щ .   мясник:  1. тот,  кто торгует 

мясом;  2.  п е р е н .   кровожадный  чело­

век;  3.  и р о н .   плохой  хирург.

QƏSSABBAŞI  с у щ .   главный  мясник.

QƏSSABXANA  с у щ .   бойня:  1.  предприя­

тие  по  убою  скота  и  обработке  туш; 

2.  п е р е н .   массовое  убийство  людей, 

побоище.

QƏSSABLIQ  с у щ .   занятие  мясника.

QƏŞƏNG  I п р и л .  1. красивый,  изящный, 

очаровательный.  Qəşəng adam красивый 

человек,  qəşərıg  qız  красивая  девочка, 

qəşəng  görünüş  красивый  вид,  qəşəng 

səs  красивый  голос,  qəşəng xətt  изящ­

ный почерк, qəşəngbədən изящное тело, 

qəşəng sifət  красивое  лицо;  2.  грациоз­

ный.  Qəşəng  rəqs  грациозный  танец; 

II н а р е ч .   1. красиво,  изящно.  Qəşəng 

yazmaq  красиво  писать,  qəşəng geyin- 

тэк  красиво  одеваться,  qəşəng  oxuyur 

красиво поёт;  2. грациозно.  Qəşəngyeri- 

тэк грациозно  ходить.

QƏŞƏNGCƏ  I  п р и л .   прекрасный,  пре­

лестный;  II  н а р е ч .   прекрасно,  пре­

лестно.

QƏŞƏNGİ  с у щ .   м у з .   Гешенги:  1.  азер­

байджанский народный  мотив; 2. танец 

на  этот  мотив.

QƏŞƏNG-QƏŞƏNG  п р и л .   красивые,  пре­

лестные. 

Qəşəng-qəşəng uşaqlar краси­

вые дети, 

qəşəng-qəşəng evlər красивые 

дома.

QƏŞƏNGLƏNMƏ  сущ.   о т   глаг. 

qəşəng- 

lənmək.

QƏŞƏNGLƏNMƏK  глаг.   становиться, 

стать  красивым,  прелестным;  расцвес­

ти;  хорошеть,  похорошеть.

QƏŞƏNGLƏŞDİRİLMƏ сущ.   от  глаг. 

q3- 

şəngləşdirilmək.

QƏŞƏNGLƏŞDİRİLMƏK  глаг.  делаться, 

сделаться  красивым.

QƏŞƏNGLƏŞDİRMƏ  сущ.   от  глаг. 

qə- 

şəngləşdirmək.

QƏŞƏNGLƏŞDİRMƏK глаг. n ə y i  делать, 

сделать  красивым,  прелестным.

QƏŞƏNGLƏŞMƏ  су щ.   от  г л а г

.qəşəng- 

ləşmək.

QƏŞƏNGLƏŞMƏK  глаг.  хорошеть, похо­

рошеть:  I. становиться,  стать  красивее, 

миловиднее. 

Böyümək  və  qəşəngləşmək 

расти  и  хорошеть;  2.  п е р е н .   стано­

виться лучше,  прекраснее. 

Bakı gündən- 

giinə qəşəngləşir  Баку хорошеет  с  каж­

дым  днём.

QƏŞƏNGLİK  сущ.   1.  изящество,  изящ­

ность. 

Üslubun qəşəngliyi изящность сти­

ля;  2.  грациозность. 

Fiquranın  qəşəng- 

liyi  грациозность  фигуры;  3. элегант­

ность. 

İnteryerin qəşəngliyi элегантность 

интерьера.

QƏŞŞ  I  с у щ .   1.  обморок,  беспамятство, 

забытьё, дремота,  полусон. 

Qəşş halında 

uzanmaq  лежать  в  забытьи,  qəşş halına 

düşmək  впасть  в  забытье,  qəşş  elsmək 

(etmək)  падать,  упасть  в  обморок,  по­

терять  сознание;  2. летаргия  (мнимая 

смерть);  II  п р и л .   летаргический. 

Qəşş 

yuxusu  летаргический  сон.

QƏŞŞAŞ  с у щ .   у с т а р .   обманщик,  мо­

шенник,  жулик.

QƏT

b

  с о ч е т .   с  глаг.  

qətetmək:  1.  ре­

шать,  решить;  2. кончить,  закончить, 

завершить;  3. преодолевать,  преодолеть 

(расстояние);  0 

qəti-nəzər etmək ус т а р .  

не  обращать  внимания,  оставлять  без 

внимания; 

qəti-ümid olmaq  у с т а р .   те­

рять  надежду; 

qət  olunmaq  решаться, 

быть  решённым.

QƏTEDİCİ  п р и л .   решающий (основной, 

наиболее  важный). 

Qətedici dəqiqə  ре­

шающая  минута, 

qətedici  söz  решаю­

щее  слово.

QƏTƏN  н а р е ч .   категорически,  совер­

шенно.

QƏTFƏ  с у щ .   банное  полотенце,  банная 

простыня.

QƏTFƏÇİ  с у щ .   тот,  кто  выдаёт  бельё  в 

бане.

QƏTFƏLƏNMƏ  с у щ .   от   г л а г . 

qətfələn- 

тэк.

QƏTFƏLƏNMƏK  глаг.  обтираться,  об­

тереться  банным  полотенцем,  просты­

нёй.

QƏTİI  п р и л .   1. решительный. 

Qəti su- 

rstdə  решительным  образом,  qəti  təd- 

birlər görmək  принимать  решительные 

меры, 

qəti  addım  atmaq  сделать  реши­

тельный  шаг, 

qəti  cavab  решительный 

ответ, 

qəti hücum  решительное  наступ­

ление, 

qəti  zərbə  решительный  удар; 

2.  категорический, 

ультимативный. 

Qəti qərara gəlmək  прийти  к  категори­

ческому  заключению, 

qəti  hüquq  nor- 

ması  ю р и д .  категорическая норма пра­

ва,  л и н г в ,  

qətigələcəkzaman категори­

ческое  будущее  время, 

qəti əmr forması 

категорический  императив;  3.  оконча­

тельный. 

Qəti hesablama окончательный 

расчёт, 

qəti smeta окончательная смета, 

qəti  nəticə  окончательный  вывод,  qəti 

görünüş  окончательный  вид;  4. докто­

ральный,  наставительный,  поучающий. 

Qəti  danışıq  terzi  докторальный  тон 

разговора;  5.  безапелляционный. 

Qəti 

qərar  безапелляционный  приговор;  6. 

крутой. 

Qəti  dönüş  крутой  поворот; 

II  нареч.   1. решительно; 2. окончатель­

но;  3. категорически;  4.  круто;  0 

qəti 

surətdə:  1.  никоим  образом,  ни  в  коем 

случае;  2. со  всей  решительностью,  ре­

шительным  образом;  3.  категорически.

QƏTİFƏ  с у щ .   с м .  

qətfə.

QƏTlFƏÇİ  с у щ .   с м .  

qətfəçi.

QƏTİFƏLƏNMƏ  с у щ .   с м .  

qətfələnmə.

QƏTİFƏLƏNMƏK  глаг.   с м . 

qətfələnmək.

QƏTİL  п р и л .   у с т а р .   убитый,  сражён­

ный,  умерщвлённый.

QƏTİLƏNDİRİLMƏ  с у щ .   от  г лаг.  

qə- 

tiləndirilmək.

QƏTİLƏNDİRİLMƏK  глаг.  делаться, сде­

латься  категоричным.

QƏTİLƏNDİRMƏ  с у щ .   от   г ла г .   qəti- 

ləndirmək.

QƏTİLƏNDİRMƏK  глаг.   n e y i   дёлать, 

сделать  категоричным.

QƏTİLƏŞDtRİLMƏ  с у щ.   от  г л а г . 

qəti- 

ləşdirilmək.

QƏTİLƏŞDİRİLMƏK глаг.  n e y i   дёлать- 

ся,  сделаться  категоричным.

QƏTİLƏŞDİRMƏ  с у щ .   от  глаг. 

qətiləş- 

dirmək.

QƏTİLƏŞDİRMƏK  г лаг.   n ə y i   делать, 

сделать  категоричным.

QƏTİLƏŞMƏ  с у щ .   от  г л а г .  qətiləşmək.

QƏTİLƏŞMƏK  г л а г .   становиться,  стать 

категоричным.

QƏTİLİK  с у щ .   1. решительность, катего­

ричность;  3. ультимативность,  безогово­

рочность;  3. докторальность.

QƏTİYYƏN  н а р е ч .   1. категорически; 

2.  совершенно,  абсолютно. 

Onlara  qə- 

tiyyən  nəzarət  etmirsiniz  вы  их  совер­

шенно  не контролируете;  3. ничуть,  ни­

сколько.

QƏTİYYƏT  с у щ .   решимость. 

Tamqətiy- 

yət  полная  решимость.

QƏTİYYƏTLƏ  н а р е ч .   решительно,  кате­

горически. 

Qətiyyətlə müdafiə etmək ре­

шительно  отстаивать, 

qətiyyətlə  cavab 

vermək решительно  ответить,  qətiyyətlə 

rədd etmək категорически  отказать,  qə- 

tiyyətlə irəliləmək решительно  идти  впе­

рёд.

QƏTİYYƏTLİ  п р и л .  решительный,  твёр­

дый. 

Qətiyyətli  adam  решительный  че­

ловек.

QƏTİYYƏTLİLİK  с у щ .   решительность.

QƏTİYYƏTSİZ  п р и л .   нерешительный, 

неуверенный,  нетвёрдый. 

Qətiyyətsizxa- 

rakter нерешительный  характер,  qətiy- 

yətsiz cavab  неуверенный  ответ.

QƏTİYYƏTSİZLİK  с у щ .   нерешитель­

ность, неуверенность,  нетвёрдость. 

Нэ~ 

rəkətin  qətiyyətsizliyi  нерешительность 

действий; 

qətiyyətsizlik göstərmək  про­

явить  нерешительность.

QƏTL  с у щ .   убийство,  казнь; 

qətl etmək 

(eləmək)  казнить,  предавать,  предать 

смерти; 

qətl olunmaq  быть  казнённым; 

qətlinə fərman  vermək  вынести  смерт­

ный  приговор  (приговор  о  смертной 

казни); 

qətlə  yetirilmək  быть  казнён­

ным;  быть  убитым.

QƏTLGAH  с у щ .   место  убийства,  казни; 

эшафот.

QƏTLKAR  с у щ .   у с т а р .   убийца.

QƏTNAMƏ  с у щ .   решение,  постановле­

ние,  резолюция. 

Məhkəmə qətnaməsı  су­

дебное  решение, 

qətnammtidraetməmə 

ю р и д .   неисполнение  решения,  ^э/ла- 

mərıin  əsashlığı  обоснованность  реше­

ния, 

qətnamərıin  icrası  исполнение  ре­

шения, 

yekdilliklə qəbul olunmuş qətna- 

mə  единодушно  принятая  резолюция, 

qurultayın qətnaməsi  резолюция  съезда.

QƏTRAN  с у щ .   с м .  

qatran.

QƏTRANLAMA  с у щ .   о т   г л а г . 

qətran- 

lamaq.

QƏTRANLAMAQ  глаг.   см.  

qatranlamaq.

QƏTRANLANMA  с у щ .   о т   глаг. 

qətran- 

lanmaq.

QƏTRANLANMAQ  г лаг .   см.  

qatranlan- 

maq.

QƏTRANLANMŞ  п р и л .   с м .  

qatranları- 

mış.

QƏTRANLI  п р и л .   с м .  

qatranlı.

QƏTRƏ  с у щ .   1. капля. 

Xırdayağış qətrə- 

ləri мелкие дождевые капли;  2. п e p e н . 

р а з г .   капелька  (самое  малое  коли­

чество)  ч е г о - л .

QƏTRƏBƏQƏTRƏ  н а р е ч .   см.  

qətrə- 

qətrə.

QƏTRƏHM  п р и л .   д и а л .   безжалостный, 

жестокий,  беспощадный.

QƏTRƏ-QƏTRƏ  н а р е ч .   по  капле,  кап­

лями;  немного,  чуть-чуть.

QƏTTƏZƏ п р и л . совершенно новый,  но­

венький;  неиспользованный;  см . 

qəd-

tƏZ3.

QƏTÜMİD  с у щ .   потеря  надежды.

QƏVAİD  с у щ .   у с т а р .   обычаи,  правила, 

порядки.

QƏVEŞTİ  с у щ .   м у з .   гавештй  (одна  из 

октав  музыки  народов  Ближнего  Вос­

тока).

QƏVİ  п р и л .   у с т а р .   1. сильный,  креп­

кий;  2.  здоровый;  3.  п е р е н .   богатый, 

состоятельный.