“Novûy mir” mÿrkÿzinin
1990-cû ildÿ ÷ap etdiyi kitaba
son sþz
Roman 1955-ci ildÿ, Kok-Terekdÿ (cÿnubi Qazaxûstan)
sцrgцndÿ olduьum zaman yazûlmaьa baølanûb. 1-ci redaksiyasû
(96 fÿsil) 1957-ci ildÿ Miltsevo kÿndindÿ (Vladimir vilayÿti),
2-ci vÿ 3-cц redaksiyalarû isÿ 1958-ci ildÿ Ryazanda tamamlanûb
(sonradan konspirasiya zÿrurÿti ilÿ ÿlaqÿdar olaraq hamûsû mÿhv
edilib). 1962-ci ildÿ mцÿllifin son variant hesab etdiyi 4-cц
redaksiya hazûrlanûb. Lakin 1963-cц ildÿ, “Novûy mir” jurnalûnda
“Èvan Denisovi÷in bir gцnц” ÷ap edilÿndÿn sonra, romanûn
qismÿn dÿrc edilmÿsinin mцmkцnlцyц ilÿ baьlû fikir yarandû,
bÿzi fÿsillÿr se÷ildi vÿ A.T.Tvardovskiyÿ tÿqdim olundu.
Sonra bu fikir romanûn fÿsillÿr цzrÿ tam bþlцnmÿsinÿ, ÷ap
edilmÿsi mцmkцn olmayan fÿsillÿrin ÷ûxarûlmasûna, qalanlarûnûn
da siyasi baxûmdan yumøaldûlmasûna vÿ belÿliklÿ, ÿsÿrin yeni
bir variantûnûn tÿrtib edilmÿsinÿ (5-ci redaksiya, 87 fÿsil) gÿtirib
÷ûxartdû. ßsas sцjet xÿtti dÿyiødirildi, “atom” xÿtti ÿvÿzinÿ
o vaxtlar hamûya yaxøû tanûø olan yeni dÿrmanû Qÿrbÿ þtцrmцø
hÿkimin “xÿyanÿti” se÷ildi. ßsÿr bu cцr dÿ mцzakirÿ olundu
vÿ 1964-cц ilin iyununda “Novûy mir” tÿrÿfindÿn qÿbul edildi,
lakin onun dÿrc edilmÿsi cÿhdi baø tutmadû. 1964-cц ilin yayûnda
ÿvvÿlkinÿ tamamilÿ ÿks olan bir cÿhd – 87 fÿsilli variantû
dÿrinlÿødirmÿk vÿ xûrdalûqlara diqqÿti artûrmaq cÿhdi edildi
(6-cû redaksiya). Payûzda hÿmin variantûn fotosurÿti Qÿrbÿ
gþndÿrildi. 1965-ci ilin sentyabrûnda “kцtlÿvi” variantûn nцs-
xÿlÿri (5-ci redaksiya) DTK-nûn ÿlinÿ ke÷di vÿ bununla da
roma nûn SSRÈ-dÿ ÷apû qarøûsûna qÿti olaraq sÿdd qoyuldu.
1967-ci ildÿ romanûn bu variantû Samizdatda
1
geniø yayûldû.
1968-ci ildÿ roman (6-cû redaksiyada) Amerikanûn “Harper and
Row” nÿøriyyatûnda rus dilindÿ ÷ap edildi. (Xarici dillÿrÿ bцtцn
tÿrcцmÿlÿr dÿ bu redaksiyadan edilmiødir.)
1968-ci ilin yayûnda daha bir redaksiya (7-ci) – romanûn son
vÿ qÿti mÿtni hazûrlandû (96 fÿsil). Bu mÿtn he÷ vaxt Samizdatda
yayûlmamûø vÿ ayrûca kitab øÿklindÿ nÿør edilmÿmiødir. Èlk dÿfÿ
olaraq “Se÷ilmiø ÿsÿrlÿr”dÿ ÷ap olunur.
“Marfino øaraøkasû”nûn þzц dÿ, onun bцtцn sakinlÿri dÿ,
ÿsasÿn, naturadan kþ÷цrцlmцødцr.
1
Samizdat – (hÿrfi мÿнасû: þzцm ÷ap edirÿm) – 1960-cû illÿrdÿ rÿsmi
ola raq qadaьan edilmiø ÿsÿrlÿrin makina nцsxÿlÿri øÿklindÿ ÷ap edilib gizli
øÿkildÿ yayûlmasû nÿzÿrdÿ tutulur. SSRÈ-nin ideoloji prinsiplÿrinÿ zidd ÷ûxan
bir ÷ox yazû÷û vÿ øairlÿrin ÿsÿrlÿri mÿhz bu yolla oxuculara ÷atdûrûlûrdû.
MÖNDßRÈCAT
Yazû÷û øяrяfini
hяr øeydяn östön tutan yazar
..................... 5
Aleksandr Сoljenitsûnûn
Нобел нитги
................................................. 12
BÈRÈNCÈ ×EVRßDß
(ðîìàí)
1. Torpeda ................................................. 34
2. Sÿhv ...................................................... 40
3. Øaraøka ................................................... 43
4. Protestant Miladû .................................... 48
5. Huqi-Buqi .............................................. 54
6. Dinc mÿiøÿt ............................................ 60
7. Qadûn цrÿyi ............................................. 67
8. Dayan, ey an! .......................................... 73
9. Beøinci ilin qoøqularû .............................. 80
10. Rozenkreytserlÿr ................................... 87
11. Ovsunlanmûø qÿsr .................................. 96
12. Yeddinci ............................................. 103
13. Yalan demÿk lazûm idi... ................... 113
14. Gþy iøûq .............................................. 118
15. Qûz verin! Qûz! ................................... 124
16. Yalan÷ûlar ц÷lцyц ............................... 132
17. Qaynanmûø su barÿdÿ ......................... 143
18. Sehr .................................................... 148
19. Yubilyar .............................................. 152
20. Bþyцk hÿyat haqqûnda etцd ................ 162
21. Bizÿ þlцm cÿzasûnû qaytarûn! .............. 191
22. Yer kцrÿsinin imperatoru .................... 209
23. Dil – istehsalat alÿtidir ....................... 216
24. ßnginlik geri ÷aьûrûr ........................... 223
25. ßzabkeø Nikita kilsÿsi ........................ 230
26. Odun doьrama .................................... 240
27. Bir az da metodika .............................. 252
28. Ki÷ikcÿnin iøi ..................................... 259
29. Polkovnik-leytenantûn iøi .................... 268
30. Чaøqûn robot ....................................... 278
31. Corabû necÿ yamamalû ........................ 286
32. Milyona doьru aparan yollarda ........... 298
33. Cÿrimÿ ÷ubuqlarû ................................ 307
34. Sÿs nþvlÿri ......................................... 318
35. Þpцø qadaьandûr ................................. 326
36. Fonoskopiya ....................................... 330
37. Lal zÿng sÿslÿri .................................. 336
38. Mÿnÿ xÿyanÿt et! ............................... 347
39. Demÿk asandûr – tayqaya .................... 354
40. Gþrцø .................................................. 363
41. Daha biri ............................................. 372
Aleksandr Soljenitsιn
NOBEL MÖKAFATI LAUREATI
Inventas vitam
juvat excoluisse
per artes
42. Èki cavan ............................................. 379
43. Qadûn pillÿkÿni yuyurdu ..................... 387
44. Geniø ÷þllÿrdÿ .................................... 397
45. Èmperializmin kþpÿklÿri ..................... 419
46. Mцqÿddÿs Qraal qÿsri ........................ 431
47. Ö÷ sûfûrlûq sþhbÿt ................................ 444
48. Oxøar .................................................. 453
49. Hÿyat roman deyil .............................. 460
50. Qarûmûø qûz ......................................... 474
51. Od vÿ saman ....................................... 485
52. Þlцlÿrin dirilmÿsi øÿrÿfinÿ! ............... 491
53. Gÿmi .................................................. 498
54. Boø vaxtûn oyunlarû ............................ 501
55. Knyaz Èqor .......................................... 510
56. Èyirminci ili baøa vurarkÿn ................. 519
57. Dustaq xûrdalûqlarû .............................. 526
58. Lisey masasû ....................................... 534
59. Buddanûn tÿbÿssцmц .......................... 548
60. Vicdan da yalnûz bir dÿfÿ verilir ......... 562
61. Tverli dayû .......................................... 577
62. Èki kцrÿkÿn ......................................... 592
63. Zubr .................................................... 604
64. Øÿhÿrÿ birinci girirdilÿr ...................... 613
65. Qaydasûz dþyцø ................................... 624
66. Xalq arasûna getmÿ ............................. 637
67. Spiridon .............................................. 641
68. Spiridonun meyarû .............................. 652
69. Qapalû niqab altûnda ............................ 659
70. Dotti ................................................... 671
71. Hesab edÿcÿyik ki, bu he÷ olmayûb ..... 675
72. Mцlki mÿbÿdlÿr .................................. 685
73. Haqsûzlûqlar zÿnciri ............................ 690
74. Bazar ertÿsinin øÿfÿqi ......................... 698
75. Dþrd mûx÷a ......................................... 708
76. Sevimli peøÿ ....................................... 714
77. Qÿrar qÿbul edilir ............................... 723
78. Azad katib ........................................... 730
79. Qÿrar izah edilir .................................. 741
80. Yцz qûrx yeddi manat ......................... 753
81. Texno-elita ......................................... 767
82. Optimizm tÿrbiyÿsi ............................. 770
83. Baø ÷uьul ............................................ 778
84. Gцllÿlÿmÿklÿ baьlû ............................. 782
85. Knyaz Kurbski ................................... 794
86. Mÿn insan ov÷usu deyilÿm ................. 801
87. Elmin baølanьûcûnda
................. 810
88. Dialektik materializm –
qabaqcûl dцnyagþrцøцdцr .................... 821
89. Diøi bildir÷in ....................................... 835
90. Arxa pillÿkÿndÿ .................................. 845
91. È÷ÿri girÿn цmidini цzsцn .................... 857
92. ßbÿdi saxlamalû .................................. 869
93. Èkinci nÿfÿs ......................................... 887
94. Hÿmiøÿ qÿfildÿn ................................. 905
95. ßlvida, øaraøka! .................................. 911
96. ßt ........................................................ 926
Сон сþз (1990-ъû ил) .................................. 941
Aleksandr Soljenitsın
NOBEL MÖKAFATI LAUREATI
ÑÅ×ÈËÌÈØ ßÑßÐËßÐÈ
×аïа èмçалаíмышäыð 14.03.2010. Ôоðмат 60
×84
1
/
16
. Îфсåт чаï цсулу.
Ôèçèкè чаï вÿðÿг? Dostları ilə paylaş: |