Ekspertizasi dərsliK
Yüklə 3,31 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Rom istehsalının texnoloji prosesləri.
- 3.7.3. Viski
- İstehsalın texnoloji mərhələləri
- Səməni viskisi (malt whisky)
- 3.8. Müxtəlif içki növlərinin istehlakına dair tövsiyə l ə r
|
3.7.2. Rom Rom tünd alkoqollu içki olub, xoşagələn ətirlidir. O, şəkər qamışından və ya şəkər qamışı zavodlarında əmələ gələn qalıqdan- melassadan alınır. Rom dünya bazarında XVI əsrdən, yəni Amerikanın kəşfindən sonra görünməyə başlamışdır. Romun əsas
334 istehsalçıları Kuba, Yamayka və Haitidir. Romun sənaye isteh- salına XVII əsrdə Barbados adasında başlanılmış və ilk adı, yəni «Barbados suyu» («Barbados water») da buradan götürülmüşdür. «Rom» adı rumbullion sözündən olub, ingilis ləhcəsindən tərcümədə «səs, həyəcan» mənasını verir. İçki kimi romdan təmiz şəkildə təsadüfən istifadə olunur. Ondan likorlar, punşlar, kokteyllərin tərkibində istifadə edirlər. Turşuların mürəkkəb efirləri və rom yağı roma xarakterik xoşagələn ətir və dad verir. Rom çox az hallarda təmiz şəkildə istifadə olunur. Ondan qroq, likor, kokteyl və punşların, həmçinin dondurma və qənnadı məmulatları istehsalında istifadə olunur. Təbii, rom qarışığı və süni olmaqla, romun 3 qrupu fərqləndirilir. Təbii romlara – rom spirtinin müəyyən tündlüklərə qədər su ilə duruldulmasından alınan içkilər aid edilir. Təbii rom – ağır, orta və yüngül olmaqla fərqləndirilir. Ağır rom yüngüllə müqayisədə daha çox spirt və yağ turşu qacqırmasının köməkçi məhsullarının olması ilə fərqlənir. Ona görə də o, daha intensiv ətir və dada malik olur. Rusiyada ağır rom istehsal olunur. Rom qarışığına – adi etil spirtində təbii rom spirti əlavə olunmaqla hazırlanan içkilər aiddir. Təbii rom spirti içkiyə spesifik ətir və dad verir. Süni roma elə içkilər daxildir ki, təbii roma xas olan xarici əlamətləri formalaşdırmaq üçün onlara müxtəlif mürəkkəb efirlər və digər maddələr əlavə olunur. Rom istehsalı üçün əsas xammal şəkər qamışı melassasıdır ki, onda 45-60% qıcqıran şəkər olur. Ondan alınan rom uyğun dada və ətirə malik olmaqla, şəkər qamışı şirəsindən alınan romdan daha tez yetişməsi ilə seçilir. Rom istehsalının texnoloji prosesləri. Rom istehsalının əsas mərhələlərinə şirənin hazırlanması və qıcqırdılması, rom qarışı- ğının destilləsi, romun saxlanılması və yetişdirilməsi aiddir. Rom üçün şirənin tərkibi belə olmalıdır: quru maddələr 15-18 kütlə %, şəkər 12-14 q/100 sm 3 , pH 5,5-5,8, titrləşən turşuluq 0,4- 335 0,5
0 . Azot və fosfor çatışmazlığı olan melassadan istifadə etdikdə şirəyə diamin fosfatın və ammonium sulfatın qidalı məhlulları vurulur. Mikroorqanizmlərin fəaliyyətini məhdudlaşdırmaq üçün melassa pasterizə olunur. Şəkər qamışından şirə almaq üçün onu əvvəlcə əzicidə xırdalayır sonra lifləri-zoğları vallı sıxıcılarda sıxırlar. Şirə çıxımı 65-70% təşkil edir. Təzə ayrılmış şirə süzülür və sonra kimyəvi və isti işlənməyə məruz qoyulur. Təmizlənən şirə 9-11% quru maddələrə, o cümlədən 5-8% şəkərə malik olur. Şirə xarab olmasın deyə onu vakuum-buxarlandırıcı qurğularda quru maddələrinin qatılığı 65% olanadək qaynadırlar. Qatı şirə (konsen- trat) hazırlamaq üçün şirəni isti su və barda ilə 15-18% quru maddə qatılığınadək duruldurlar. Romun ətir və dadını gücləndirmək üçün 15%-ə qədər barda əlavə olunur. Sonra şirə pasterilizə olunur və 24-25
0 C-dək soyudulur. Spirt qıcqırmasının törədiciləri kimi mədəni maya məhlullarından istifadə olunur. Bunlara Sach.cerevisiae və Shizosaccharomyces-in bəzi ştammları aiddir. Ağır
rom almaq
üçün səthi
qıcqırma aparan
Shizosaccharomuces cinsindən istifadə olunur. Onlar qıcqırma zamanı spirtlə yanaşı xeyli miqdarda üzvi turşular, mürəkkəb efirlər, aldehidlər və ali spirtlər əmələ gətirirlər. Zəif aromatlı «Kuba» tipli rom hazırlamaq üçün sürətli qıcqırdıcı mayaların dərində qıcqırma aparan formalarından istifadə olunur. Rom istehsalı üçün minimum miqdarda sivuş yağları əmələ gətirən irqlər yararlıdır. Təmiz maya məhlulları etil spirti istehsa- lında olduğu kimi hazırlanır. Maya şirəsi quru maddələrin miqdarı 10% olmaqla hazırlanır və 1 0 -ə qədər turşulaşdırılır. Mayaların çoxaldılması maya generatorunda 30-32 0 C temperaturda 5-7% qıcqırmaya qədər aparılır. Rom hazırlanmasında içkinin buketini gücləndirmək üçün mayalardan başqa yağ turşu bakteriyalarından (Granul bacter) da istifadə olunur. Bakteriyalar tərəfindən buraxılan yağ turşusu yağ- 336 etil efirinin əmələ gəlməsinə sərf olunur ki, bu da ağır tipli roma məxsus spesifik ətiri əmələ gətirən əsas komponentlərdəndir. Bakteriyalar əsasən (90%) yağ turşusu, həmçinin sirkə, propion və az miqdarda digər yağ sırası karbon turşuları əmələ gətirir. Bunlar isə meyvə ətirli rəngarəng efirlərin əmələ gəlməsinə gətirib çıxarır. Şirə qapalı qıcqırtma aparatlarında qıcqırdılır. Aparat soyut- maq üçün ilanvari boru ilə təchiz olunmuşdur. Qıcqırma 25-27 0 C
ümumi həcminin) aparılır. Şirədə şəkərin miqdarı 5,5-6,0 q/100 sm 3 -a qədər azaldıqda, ona yağ turşu materialı (2-3% həcmində) əlavə olunur. Maya və bakteriyaların simbioz inkişafı nəticəsində braqada sivuş yağlarının miqdarı azalmaqla efirlərin miqdarı yüksəlmiş olur. 12-14% şəkərliyə malik yetişmiş rom braqasının tündlüyü 6- 7% olur. Rom braqasının destilləsi fasiləli və fasiləsiz üsullarla aparılır. Birinci halda kublu aparatda ikiqat destillə yerinə yetirilir. Bu aparat tündləşdirici kolonka, defleqmator və soyuducu ilə təchiz olunmuşdur. Destillədən qabaq mayalardan ayırmaq üçün yetişmiş braqanı seperasiya edirlər. Əks halda rom spirti konyak spirtinə oxşar tam və iyə malik olur. Fraksiyalı destillədə ardıcıllıqla baş, əsas (rom spirti) və son fraksiya ayrılır. Baş və son fraksiyalar kubu dolduran həcmdə toplanır, 20 h.% tündlüyədək su ilə duruldulur və ikinci dəfə destillə olunur. Bu zaman alınan orta fraksiya rom spirti ilə qatılır (baş və son fraksiyalar istehsal qalıqları kimi qəbul edilir). Rom spirti 60 h.% tündlüyə malik olur. Rom çıxımı braqada olan spirtin 85-90%-i miqdarındadır. Tündlüyü 53,8 h.% olan rom spirtində (susuz spirtə görə mq/100 sm 3 ) olur: turşular 23,5; mürəkkəb efirlər 45,0; aldehidlər 2,0; sivuş yağları 250,0; furfurol 0,1.
Xırda və zəif güclü zavodlarda fasiləli işləyən destillə aparat- larından istifadə olunur. Bu üsul daha keyfiyyətli rom spirti 337 alınmasını təmin etmə də xeyli istilik sərfi ilə əlaqədardır. Sutkalıq gücü 1000 dal-dan çox rom spirti istehsalına imkan verən zavodlarda fasiləsiz üsuldan istifadə olunur. Ətir və dadını yaxşılaşdırmaq və rom spirtinə xarakterik ton vermək üçün onu palıd çəlləklərdə saxlayaraq yetişdirirlər. Bunun üçün onu isti destillə suyu ilə 50 h.% tündlüyədək duruldur, tutumu 150-200 dm 3 olan palıd çəlləklərə doldurur və anbarlarda uzun müddətli maxlanmaya qoyurlar. Romun yetişməsində baş verən çoxsaylı kimyəvi və fiziki- kimyəvi reaksiyalar, konyak spirtində olduğu kimidir. Rom olan çəlləklər temperaturu 20-30 0 C və nisbi rütubəti 75- 80% olan anbarlarda saxlanılır. Romun yetişməsi 4-5 il davam edir. Yetişdirilmiş rom çəlləkdən kupaj rezervuarına keçirilir. Havalandırılmış destillə suyu ilə 45 h.%-ə qədər duruldulur, kolerlə rənglənir, süzülür və butulkaya doldurulur.
Viski-40-45 h.% tündlükdə ətirli alkoqollu içki olub, dənli xammaldan alınan şirənin qıcqırdılaraq, destillə edilməsi və alınan xam-spirtin palıd çəlləklərdə uzun müddətli yetişdirilməsi ilə alınır. Viskinin ətri və dadı xam spirtin istehsalı və yetişdirilməsi prosesində əmələ gələn bəzi maddələrlə bağlı formalaşır. Viskinin tərkibinə etanol və sudan başqa turşular, efirlər, aldehidlər, ali spirtlər, furfurol və ekstrakt maddələri daxildir. Viskinin hazırlan- ması üçün əsas xammal çovdar və qarğıdalı, həmçinin səməni vəziyyətində istifadə olunan arpadır. Buna uyğun olaraq viskinin aşağıdakı sortları fərqləndirilir: çovdar, qarğıdalı və qarışıq. Qarışıq viski üçün şirə müxtəlif dənli bitkilərdən hazırlanır. Məsələn, ABŞ-da qarışıq viski üçün qarğıdalıdan (65-70%), çovdar (15-23%) və arpa səmənisindən (12-15%) alınan şirələrin qarışığından istifadə olunur. Şotland və İrland viski sortları arpa 338 və digər dənli bitkilərdən, Rusiyada buraxılan viskilər isə qarğıdalı və çovdardan hazırlanır.
hələləri - şirənin hazırlanması və qıcqırdılması, yetişmiş braqanın destilləsi və yetişdirilməsidir (köhnəlmə). Şirənin hazırlanmasına - əzintinin hazırlanması, isti işlənməsi; şəkərləşdirmə və bişmiş kütlənin soyudulması daxildir. Əzilmiş dən 140-150 0 C temperaturda 30-35 dəqiqə bişirilir. Bişmiş kütlənin şəkərləşdirilməsi quru arpa səmənisi ilə aparılır. Bişirilməyə verilən kütlənin 12%-i miqdarında səməni sərfi olur. Şəkərləşdirmə rejimi
spirt istehsalındakına oxşardır. Şəkərləşdirmə temperaturu 60-62 0 C-dir. Şəkərləşdirmə prosesinə nəzarət yod
nümunəsinə görə aparılır. Alınan şirənin qatılığı 16- 17 kütlə % olur. Şirəni üzvi turşular və ətiri gücləndirən digər maddələrlə zənginləşdirmək üçün ona quru maddələrin miqdarı 11-13 kütlə %-ə çatanadək soyudulmuş barda əlavə olunur və XII maya iqri ilə qıcqırdılır. Şirənin qıcqırdılması 30 0 C temperaturda daxilinə soyuq su buraxılan ilanvari boru ilə təchiz olunmuş hermetik bağlı qıcqırtma aparatlarında aparılır. Qıcqırmanın davametmə müddəti 72 saatdır. Yetişmiş braqanın tündlüyü 7,5-8,0 h.%-dir. Yetişmiş braqa fasiləsiz işləyən aparatlarda destillə olunur. Bu halda tündlüyü 65-70 h.% olan xam spirt ayrılır. Destillə edilmiş su ilə 50 h.%-ə qədər durulaşdırılmış xam- spirt saxlanıb yetişdirilmək üçün daxildən işlənmiş, tutumu 200 dm 3 olan palıd çəlləklərə doldurulur. Spirtlə doldurulmuş çəlləklər temperaturu 18-23 0 C və nisbi rütubəti 75-80% olan xüsusi binalarda ən azı 4 il saxlanılır. Yetişdirilən zaman viski palıd çəlləkdən diffuz edən ekstrakt maddələrlə zənginləşir. Oksidləşmə prosesləri nəticəsində turşu və aldehidlərin güclü artımı müşahidə olunur. Köhnəlmə zamanı bir sıra mürəkkəb efirlərin əmələ gəlməsi ilə nəticələnən efir əmələgəlmə prosesləri baş verir. Bu halda efirlərin miqdarı təqribən 6 dəfə artır. Kimyəvi tərkibin dəyişməsi ilə viskinin ətir
339 və dadı yaxşılaşır. Doldurulmadan əvvəl yetişdirilmiş viski kupaj olunur. Bunun üçün müxtəlif müddətlərdə yetişdirilmiş viskilər əla təmizlənmiş spirt-rektifikatın sulu məhlulu ilə qarışdırılır və destillə edilmiş su ilə 45 h.% tündlüyə çatdırılır. Viskinin keyfiyyətini yüksəltmək üçün kupaja şəkər və şərab, şirə və ekstraktlar əlavə olunur. Viski tutumu 0,25; 0,5 və 0,75 dm 3 olan butulkalara doldurulur. Rusiyada tündlüyü 40 h.% olan əla təmizlikdə spirt-rektifikat və yumşaldılmış sudan ətirləşdiricilər əlavə olunmaqla «Viski-73» adı ilə alkoqollu içki buraxılır. Bu viskiyə spesifik dadı Holland mənşəli ətirləşdirici, açıq qəhvəyi rəngi və bir qədər büzüşdürücü dadı isə ağac ekstraktı verir. Bütün bu maddələr mexaniki qarışdırma zamanı kupaja daxil olur. Bir sutka saxlanıldıqdan sonra viski kupajı süzülür və butulkalara doldurulur. Belə güman olunur ki, bir çox digər spirtli içkilər kimi viski də ilk dəfə monastrlarda hazırlanmış və dərman kimi istifadə olunmuşdur. «Viski» adı latın monastrlarında olan spirtli içkinin «aqua vital» adından götürülmüş, şotland və irlandların köhnə ləhcəsində «uisque baugh» (uskvebak), müasir çevrilmədə «whisky» şəklində əks olunmuşdur. Hazırda qərb ölkələrinin ən geniş yayılmış spirtli içkisidir. Bu içkinin 19 markası dünyanın ən populyar 40 spirtli içkisinin siyahısına daxildir. Aralarında çoxlu fərqlərə baxmayaraq klassik viski «skotç» (scotch) adlandırılan Şotland viskisidir. Şotland viskisi istifadə olunan xammaldan asılı olaraq üç qrupa bölünür: səməni (malt), dən (grain), qarışıq (blended).
xüsusiyyəti xammal kimi yalnız tüstü ilə qurudulmuş arpa səmənisindən istifadə olunması və yetişmiş braqanın fasiləli işləyən aparatlarda iki dəfə destillə olunmasıdır. Şotland səməni viskisinin təkrar olunmaz dadını texnoloji proseslərin xüsusiyyəti, arpanın becərildiyi yer, həmçinin yerli 340 mənbəələrdən alınan yüksək keyfiyyətli su təmin edir. Dən viskisi (Gran whisky). Qarğıdalıdan az miqdar arpa səmənisi əlavə olunmaqla istehsal olunur. Texnoloji xüsusiyyəti qıcqıran şirənin fasiləsiz işləyən aparatlarda bir dəfəyə destilləsidir. Nəticədə spirt qarışıqlardan daha yaxşı təmizlənir və az ətirli olur. Ona görə də dən viskisi çox vaxt hazır içki kimi deyil, yarımfabrikat kimi, qarışıq viskilər istehsalı üçün istifadə olunur. Şotlandiyada dən viskisi yeganə markada - «Çays old Kameron Briq» (Choice old kameron Briq) buraxılır. Qarışıq viski (Brended whisky). Səməni və dən viskilərinin qarışdırılması və sonrakı fasiləsiz destilləsi yolu ilə alınır. Dünya spirtli içkilər bazarında şotland viskisinin payı 10%- dən çox deyildir. Yarlıqda «Botfled in Skotland» yazısının, həmçinin «Skotch whisky» markası viskinin həqiqətən Şotlandiyada istehsal olunduğunu göstərir. Yarlıqda «Premium» və «Deluxe» yazıları alıcıya dəyərli viski markası təklif olunduğunu göstərir. İrlandiya viskisi. Şotlandiya viskisi istehsalından fərqi ondadır ki, xammal kimi qızdırılmış hava ilə qurudulan arpa səmənisindən, həmçinin də buğda, yulaf, çovdardan istifadə olunmaqla destillə üç dəfəyə aparılır. Bütün bu amillər İrlandiya viskisinin incə buketini və zərif dadını təmin edir. Viski Şotlandiya və İrlandiyanın ənənəvi texnologiyasına bir qədər dəyişiklik edilməklə, həmçinin Amerika, Kanada və digər dünya ölkələrində də istehsal olunur. Amerika viskisi üçün əsas xammal qarğıdalı, çovdar və az arpa səmənisidir. Viski təmiz halda içilir, yaxud kokteyl və tonuslaşdırıcı soyuq içkilər hazırlanmasında istifadə olunur. Hazırda viskinin bir neçə min markası buraxılır. Onlardan bir çoxu artıq klassikləşmişdir. Son illərdə Azərbaycanda viski istehsalı istiqamətində işlər aparılmaqdadır (şəkil 3.4).
341
Şə kil 3.4.Az ərbaycanda buraxılan viski nümunə si 3.7.4. Cin Cin tünd alkoqollu içkilər qrupuna daxil olub, spirtin həcmdə payı 45%-ə qədər olur. Ədviyyə-ətirli xammalın su-spirt məhlulu- nun mütləq ardıc meyvəsi qatılmaqla destillə edilməsindən alınır. Bununla əlaqədar olaraq cin çox vaxt ABŞ və qərbi Avropada geniş yayıldığı kimi, ardıc arağı kimi sinifləşdirilir. İnqredient kimi zirə, hil, darçın, mixək, mələkotu, limon yaxud portağal qabığından istifadə olunur. Cinin resepti və texnologiyası holland Lukas Bol tərəfindən verilmişdir. 1575-ci ildə Amsterdamda onun tərəfindən bu içkinin sənaye istehsalı üzrə ilk firma yaradılmışdır. İlk, ən köhnə holland cini markası «Genievre» adlandırılmışdır ki, bu da fransızcadan tərcümədə «ardıc», ingilis variantında – cin mənasındadır. Cin istehsalının tarixən iki Holland və London üsulları fərqləndirilir.
342 Holland texnologiyası. Arpa səmənisindən və çovdardan hazırlanmış qıcqıran şirəyə ardıc giləmeyvəsi, mixək, mələkotu, hil və digər İnqredientlər əlavə olunaraq destillə edilir. Alınan spirt ayrı-ayrı hallarda çəlləklərdə uzun müddətli olmayan yetişdirilməyə qoyulur.
olunmuş spirtə ardıc giləmeyvəsi, digər ədviyyə-ətirli xammal yaxud efir yağları əlavə olunur və onların əsasında destillə olunur. Bəzən holland variantında olduğu kimi çəlləklərdə yetişdirilir. Holland və İngilis cinlərinin çeşidi əlavə olunan ətirli və dərman komponentlərinin tərkibindən və müxtəlifliklərindən asılıdır. İngilis və holland cinlərinin daha populyar markaları aşağıdakılardır:
hazırlanmasında ardıc giləmeyvəsi ilə mixək toxumu, portağal qabığı və digər qatışıqlardan istifadə olunur. Texnologiyasının xüsusiyyətləri və resepti Valter və Alfred Qilbi ailəsinin sirri kimi gizli saxlanır. Onlar 1872-ci ildə cin istehsal edərək ona öz adlarını vermişlər. Spirtin tündlüyü 43%-dir. «Bifiter» («Beefeater») - ənənəvi London turş cinidir. «Qilbis»- lə müqayisədə daha «ağır» içki olub, xarakterik mum dad və ətirlidir. Bu xüsusiyyət yabanı bitkilərin çiçəkləri, sitrusların qabığı, mixək əlavə olunması ilə əlaqədardır. Resepti gizli saxlanılır.
«Bols» firmasının iki məşhur markası ilə məhdudlaşır. «Jenever V.O.» (Genever V.O.) və «Klayerin» (Glaeryn). «JDV» kompaniyası (Böyük Britaniya) «London Dry» sinifli yüksək keyfiyyətli cin istehsal edir. Ona qədər ot əlavə olunması dadını yumşaq və harmonik edir. Keçmiş SSRİ ərazisinə daxil olan ölkələrdə «Kapitan», «Karavella», «Baltiyskiy», «Vilnüslü» markalarında cin buraxılır.
343 3.8. Müxtəlif içki növlərinin istehlakına dair tövsiyə l ə r Alkoqollu içkilərin çoxunun təzə halda istifadəsi qəbul olunmuşdur. Lakin bəzi içkilərin su ilə durudularaq içilməsi, çaya, yaxud kofeyə əlavə olunması və ya kokteyllərdə istifadə olunması daha yararlı sayılır. Şərab istehlak olunduqda onun qəlyanaltı və yeməklərlə uyğunlaşmasını bilmək lazımdır. Şərabla aşağıdakı xörək və məhsullar tamamilə uyğunlaşmır və ya pis uyğunlaşır:
Suplar (ağ tünd şərablardan başqa);
Balığın yağlı növləri, xüsusilə hisə verilmiş, həmçinin duzlanmış və marinadlar;
Kofe, şokalad;
Limon turşusunun yüksək miqdarına görə sitrus meyvələri. Ağ natural şərablar kəskin olmayan yüngül ət xörəkləri ilə (cücə, ov quşları), az miqdarda ədviyyata malik makaron və unlu məmulatlar, balıq xörəkləri (marinadda balıq və selddən başqa) ilə, şərabla pendir və turşaşirin alma yaxşı uyğunlaşır. Qırmızı natural və xüsusi şərablar ət xörəkləri və vetçina qalyanaltısı, kolbasa, həmçinin bərk pendirlə tövsiyə olunur. Kəmşirin şərablar tərəvəz xörəkləri, krab, xərçəng – dəniz sərvətləri ilə yaxşı gedir. Desert şərablar əsasən desertlə aşağıdakı qəlyanaltılarla verilir: kəskin olmayan bərk pendir, mavi kifli yumşaq pendir (rokfor), meyvə, konfetlər, peçenye, dondurma. Ağ tünd şərab ağ kifli yumşaq pendirlə (kamamber), supla uyğundur. Şampan və oynaq şərablar bayram şərabları kimi məşhur olub, təntənəli əhval yaradılması və stolun bəzənməsinə xidmət edir. Turş və kəmturş şərablar marinadda seld və balıq istisna olunmaqla istənilən xörəklə verilə bilər. Kəmşirin və şirin şərabların desertlərlə - meyvə, konfet,
344 dondurma ilə verilməsi daha məqsədə müvafiqdir. Ətirləşdirilmiş şərablar, o cümlədən “Martini”nin istehlakı aşağıdakılarla tövsiyə olunur:
Tonuslaşdırıcı yaxud mineral su ilə isti günlərdə yanğını aradan qaldırmaq üçün;
İştahı, həzmə gediciliyi yaxşılaşdırmaq üçün aperativ kimi. Martini həmçinin sonsuz sayda kokteyllər hazırlanması üçün istifadə olunur. Şərabın zərif rəngsiz şüşə və büllurdan hazırlanan qədəhdə içilməsi tövsiyə olunur. Şərab üçün qədəhlərin daha arzu olunan forması tülpanşəkilli yaxud kəsilmiş yumurtavari, orta böyüklükdə incə ayaqcıqla olanıdır. Şampan və oynaq şərabların xüsusi “şampan” qədəhlərində - yarım ayaqcıqlı hündür konusvari formalı qədəhlərdə içilməsi qəbul olunmuşdur. Belə şərablarda şərabın oynaqlıq xüsusiyyəti uzun müddət və daha intensiv şəkildə özünü göstərir. Üzüm şərablarının dad və ətir xüsusiyyətlərinin daha yaxşı aşkarlanması üçün onları optimal temperaturda süfrəyə vermək lazımdır: natural ağ şərablar – 10-12 0 C-yə qədər soyudulmuş, natural qırmızı şərablar 16-18 0 C, desertlər 14-16 0 C,
şampan və oynaq şərablar 8-10 0 C, oynaq qırmızı 14-16 0 C. Tünd
şərablar üçün otaq temperaturu tövsiyə olunur. Tünd alkoqollu içkiləri (araq, likor-araq məmulatları, konyak) şampan və oynaq şərablarla eyni vaxtda içmək, xüsusilə də qarışdırmaq tövsiyə olunmur. Konyak xüsusi içki olub, onun desertlə, qara kofe, limon, pendir, buzlu soyuq su ilə verilməsi daha yaxşıdır. İçilməzdən 20- 30 dəqiqə əvvəl içkinin ağzının açılması tövsiyə olunur ki, konyak ətri bütün otağa yayılsın və masadan qalxanadək bağlamaq lazım deyil. Konyak büllur, rəngsiz, hamar yaxud spesifik formalı 45-50 ml tutumlu qədəhin təqribən 2/3 həcminə qədər tökülür. Ətirli maddələr buxarlanana qədər içilməyib, gözlənilməsi məsləhətdir. Otaq temperaturunda içilməlidir (təqribən 18 0 C). Bəzi ölkələrdə konyak istehlakının öz xüsusiyyətləri mövcuddur. Böyük 345 Britaniyada onu soda ilə içməyə üstünlük verirlər; Almaniyada yeməkdən əvvəl və sonra duruldulmamış; Amerikada təmiz şəkildə, kokteyllə durultmaqla, Fransada – buzlu su ilə içirlər. Viskini sodalı mineral su ilə buzlu və buzsuz istehlak edirlər. Romu təsadüfən təmiz halda içirlər. Onu qaynar kofe yaxud çaya əlavə edir, mineral soda yaxud şirə ilə duruldur, həmçinin kokteyl hazırlamaq üçün istifadə edirlər. Qərbdə rom əsasında hazırlana qroq, punşlar və likorlar məşhurdur. Cini natural şəkildə həm də kokteyllər hazırlamaq üçün istifadə edirlər. Balzamlar adətən təmiz halda istehlak olunur. İçki çay, kofe (15-25 ml fincana əlavə edilir), mineral su, arağa qatılaraq içilir. Punşlar çaya əlavə olunur yaxud mineral su ilə 1:1 nisbətində qarışdırılır. Kokteylləri içməzdən əvvəl spirtsiz içkilərlə, o cümlədən meyvə şirələri, mineral suya buz qatmaqla içirlər. Yüklə 3,31 Mb. Dostları ilə paylaş:
|