Rossiya katta m iqdorda g ‘allani eksport
qiladigan davlat b o ii-
shiga qaram ay birinchi m exanizatsiyalashgan om bor 1882-yilda
Blitse shahrida qurilgan.
0 ‘zbekistonda nisbatan katta hajm ga ega b o ig a n om borlar va
elevatorlar XIX asm ing ikkinchi yarm ida va XX asm ing boshlarida
(un, guruch ishlab chiqarish zavodlari yonida) qurila boshlagan.
1928-1929-yillarda don saqlash om borlari
Toshkent shahrida
qurilib ularning hajm i l,20 0t va 1,500 tonnani tashkil etgan.
1956-60-yillarda m exanizatsiyalashtirilgan 3,200-3,500 tonnali
om borlar foydalanishga topshirilgan.
12-rasm. X X asming elevatorlari
XX
asrning 30-yillarida hajmi 22 ming tonna b o ig a n elevator
qurilib ishga tushirilgan (Toshkent 2- un zavodi). Urushdan keyingi
14
yillurdu intensiv ravishda don omborlari qurilishi boshlandi.
Om borlar namunaviy loyihalar asosida pishiq g is h td a n qurildi.
f ‘)56-yilgu
kelib
0 ‘zbekistondagi davlat om borlarining umumiy
hujmi I mln 43 m ing tonnaga у etdi. О ‘zbekistonda don m ahsulotlari
M)husini intensiv
ravishda rivojlanishi 60- va 70-yillarda
amalga
oshirildi.
Bu
davrda Toshkent, Buxoro, Navoiy, Jizzax, Ohangaron,
Q o‘qon, Asaka, Jomboy, Sho‘rchi, Q o ‘rg ‘ontepa, Quva, B ag‘dod,
Uchqo‘rg ‘on, Oq oltin, D o ‘stlik, Oqtosh, Qarshi shaharlarida q u w a ti
sutkasiga 250 tonnadan 500 tonnagacha
donni qayta ishlaydigan
tegirmonlar, q u w a ti 130 tonnadan 500 tonnagacha b o ig a n omuxta
yem zavodlari, hajm lari 10 m ing tonnadan 57
m ing tonnagacha
b o ig a n elevatorlar qurildi. Jizzax viloyatining Zarbdor tum anida
hajmi 100 m ing tonnali b o ‘lgan yirik elevatorlar qurilibfoydalanishga
topshirildi. Hozirgi davrda 0 ‘zbekiston R espublikasida 6 million
tonnadan ortiq g ‘allani
saqlash uchun elevator, om bor va usti yopiq
s ig im la r mavjud.
12-rasm. G'allani saqlash uchun elevator, omborlari.
15