THE 3
rd
INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCES OF STUDENTS AND YOUNG RESEARCHERS
dedicated to the 99
th
anniversary of the National Leader of Azerbaijan Heydar Aliyev
439
Modifikator
T,
C
C
6
H
11
OH,
Konversiyası,
%
Katalizatın 63-88
C qovulmuş fraksiyasının
QMX tərkibi, küt,%
4-CH
3
-
tsiklopent
-1-en
3-CH
3
-
tsiklopent
-1-en
1-CH
3
-
tsiklopent
-1-en
tsiklohek
sen
Zr(NO
3
)
4
·5H
2
O
ZrO(NO
3
)
2
·2H
2
O
350
400
450
460
350
400
450
460
98,6
99,0
100
100
100
100
100
100
-
0,2
0,6
0,8
0,3
0,5
0,8
1,0
2,0
8,0
12,3
14,2
3,5
10,2
13,6
12,4
53,0
72,3
78,6
82,4
68,2
75,4
83,6
84,3
45,0
19,7
8,6
3,6
28,3
14,2
2,7
3,3
Cədvəldən göründüyü kimi C
6
H
11
OH spirtinin konversiyası modifikatorun
təbiətinin dəyişməsindən o qədər də asılı olmur. Temperaturun 350
C-dən
460
C-ə yüksəlməsi ilə izomerləşmə dərəcəsinin 1-CH
3
-tsiklopent-1-en üçün
53%-dən 84,3%-ə, 3-metiltsiklopent-1-en üçün isə 2,0%-dən 13,6%-ə yük-
səlməsi müşahidə olunur.
Göründüyü kimi, C
6
H
11
OH spirtinin birmərhələli dehidratasiya–izomer-
ləşmə reaksiyasının əsas məhsulu 1-CH
3
-tsiklopent-1-endir. Temperaturun
460
C-dən sonrakı yüksəldilməsi prosesdə kənar reaksiyaların: dehidrogen-
ləşmə, parçalanma, disproporsiyalaşma, koksun əmələ gəlməsinə şərait ya-
radan sıxlaşma məhsullarının alınmasına, doymuş və aromatik karbohidro-
genlərin yaranmasına şərait yaradır. Yaranmış koks katalizatorun aktiv mər-
kəzinin üstünü örtərək onun aktivliyini kəskin olaraq azaldır və izomerləş-
mənin qarşısını alır. Bu isə öz növbəsində katalizatorun regenerasiyası üçün
əlavə kapital qoyuluşunu tələb edir.
Ədəbiyyat
1
Мусаев М.Р., Мехтиев С.Д. Об изомеризации циклогексена в метилциклопентены
при дегидратации циклогексанола над окисью алюминия // Доклад, АН
Азербайджана 1964, Т. ХХ, №5, С.11-14.
Dostları ilə paylaş: |