Tayanch iboralar:
mulkchilik munosabatlari, davlat va xususiy sector,
barqaror makroiqtisodiy siyosat, byudjet xarajatlari, soliq turlari
4.1. Iqtisodiy siyosatda davlat mulkining o‟rni va ahamiyati.
Ma‘lumki,iqtisodiy islohotlar jamiyat taraqqiyotining muxim omili
hisoblanadi. Harakatlar strategiyasida ushbu masalaga alohida e‘tibor berilib,
iqtisodiyotni rivojlantirish va liberallashtirish uchinchi ustuvor yo‘nalish etib
35
belgilandi. Jumladan,makroiqtisodiy barqarorlikni yanada mustahkamlash va
yuqori iqtisodiy o‗sish sur‘atlarini saqlab qolish dolzarb masala hisoblanadi.
Tarkibiy o‗zgarishlarni chuqurlashtirish, milliy iqtisodiyotning yetakchi
tarmoqlarini modernizatsiya va diversifikatsiya qilish hisobiga ishlab chiqarilayot-
gan milliy mahsulotlarning raqobatbardoshliligini oshirish, jahon bozorida mavqei
va salmog‗ini oshirish choralarini ko‗rishni ilgarisuradi.
Jumladan, qishloq xo‗jaligini modernizatsiya qilish va uni yaqqolroq
tushunish mumkin.
Mulkchilik munosabatlari
-bu mulk ob‘ektini o‘zlashtirish bo‘yicha mulk
sub‘ektlari o‘rtasidagi iqtisodiy munosabatdir. Bu qoidani quyidagi tasvir orqali
ifodalash mumkin:
4.1-Chizma. Mulkchilik munosabatlari o‟zaro bog‟liqligi
Mulkchilik huquqlari
esa mulk sub‘ektining mulk ob‘ektiga nisbatan
munosabatidir, ya‘ni undan foydalanish va nazorat qilish yuzasidan kelib
chiquvchi huquqlar majmuidir:
4.2-Chizma. Mulkchilik huquqining o‟zaro bog‟liqligi
Mulk sub‘ektlari ko‘p darajali bo‘lib, shu sub‘ektlardan birontasi o‘zini
mulk egasi sifatida yuzaga chiqara olmasa, unda mulkchilik munosabatlari rasmiy
va yuzaki tus oladi .
Jamiyat rivojining hozirgi bosqichida mulkchilik munosabatlari o‘z ichiga
davlat mulkini, ishlab chiqarish, xizmat ko‘rsatish va matlubot sohalaridagi jamoa
mulkining xilma-xil turlarini, ijtimoiy tashkilotlar mulkini, uy xo‘jaligi va shaxsiy
tomorqa xo‘jaligi hamda yakka tartibdagi mehnat faoliyati bilan bog‘liq bo‘lgan
mehnatkashlarning shaxsiy mulkini, tashqi iqtisodiy munosabatlar soqasidagi
aralash mulk shakllarini va xususiy mulklarni qamrab oladi.Shu sababli
«O‘zbekiston Respublikasining mulkchilik to‘g‘risida»gi qonunida turli-tuman
mulklar quyidagi mulk shakllariga guruhlanadi: davlat mulki, jamoa mulki,
xususiy mulk, shaxsiy mulk, aralash mulk (4.3-chizma).
|
