118
mamlakatning barcha iqtisodiy resurslaridan samarali foydalanilishini ta'minlaydi.
Avvalo, ishchi kuchi. To'g'ri pul-kredit siyosati bilan ishsizlik darajasi minimal
bo'lishi kerak va korxonalar to'liq quvvat bilan ishlaydi.
4. Inflyatsiyani boshqarish. Inflyatsiyaning yuqori va juda past darajasi
ham milliy iqtisodiyot va fuqarolar farovonligi uchun xavf tug'diradi. Pul-kredit
siyosati, boshqa
narsalar qatori, inflyatsiyaning salbiy oqibatlarini yumshatishga
va pulingizni qadrsizlanishdan himoya qilishga intiladi.
Monetar siyosatining barcha maqsadlari iqtisodiy o'sishni va fuqarolarning
moliyaviy ishonchini saqlashga qaratilgan. Pul-kredit siyosati uchta asosiy
vositaga ega:
1. Markaziy bank tijorat banklariga kredit beradigan foiz stavkasining
o'zgarishi.
Banklar ham qarz olishadi, lekin bir-birlaridan emas, balki "banklar
bankidan". Qarz olish stavkasi pul-kredit siyosati bilan belgilanadi. Bu erda
hamma narsa odamlarnikiga o'xshaydi: foiz qancha past bo'lsa, tijorat banklari
shuncha ko'p qarz olishadi. Va ularning kreditlari aholi uchun qanchalik maqbul
bo'lsa.
2. Majburiy zaxiralar koeffitsientining o'zgarishi.
Tijorat banklari ham
muammoga duch kelishadi. Omonatchilarni mumkin bo'lgan bankrotlikdan
himoya qilish uchun markaziy bank banklarni o'zlarida mablag'larning bir qismini
zaxira sifatida saqlashga majbur qiladi. Ularni sarflash yoki qarz berish mumkin
emas. Majburiy zaxira talablarini kamaytirish yoki oshirish orqali markaziy bank
muomaladagi pul miqdorini tartibga soladi. Ushbu zaxiralar qancha ko'p bo'lsa,
banklar iste'molchilar uchun shuncha ishonchli hisoblanadi.
3. Ochiq bozorlardagi operatsiyalar. Markaziy bank o'z zaxirasidagi
mablag'lar hisobiga boshqa valyutalarni sotib olish
orqali milliy valyutani
zaiflashtirishi yoki kuchaytirishi mumkin. Qimmatli qog'ozlar bilan savdo qilish,
shuningdek, ochiq bozordagi operatsiyalarga tegishli. Qimmatli qog'ozlarni sotish
banklarning o'z faoliyatiga sarf qilishi mumkin bo'lgan mablag'lar miqdorini
oshiradi.
Dostları ilə paylaş: