Alisher navoiy nomidagi toshkent davlat o‘zbek tili va adabiyoti universiteti o‘zbek tili va adabiyotini o‘qitish fakulteti


Morfologiya. Ingliz tilida ko‘plikni bildirish uchun ko‘plikni bildiruvchi



Yüklə 3,61 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə84/203
tarix21.10.2023
ölçüsü3,61 Mb.
#158334
1   ...   80   81   82   83   84   85   86   87   ...   203
Alisher navoiy nomidagi toshkent davlat o‘zbek tili va adabiyoti (1)

Morfologiya. Ingliz tilida ko‘plikni bildirish uchun ko‘plikni bildiruvchi
“s” qo‘shilishi bilan birga uning oldidan sonlarni qo‘yish yoki son o‘rnida 
qo‘llaniluvchi so‘zlar (many, a lot of) qo‘llaniladi. Masalan,
One apple, two apples, three apples, four ...(bitta olma, 2ta olmalar, 3ta 
olmalar, 4ta…) 

Quyida uning formulasi keltiriladi: 1 apple �_// 2 apple + s. 
Yoki bo‘lmasa, ko‘plikni berishda o‘zak o‘zgarishini kuzatish mumkin. 
Masalan,
One mouse, two mice, three mice, four mice. (bitta sichqon, 2ta sichqonlar, 
3 ta sichqonlar, 4 ta sichqonlar) 
Quyida uning formulasi keltiriladi: 1 mouse // 2 mouses mice. 
Har doim ham “s” ko‘plik shakli shu holatda qo‘shilmaydi. “s” ko‘plik 
bilan yasaluvchi ko‘plik shakl to‘g‘ri turlanuvchi otlar(Regular plural), o‘zak 
o‘zgarishi bilan hosil qilinadigan otlar esa noto‘g‘ri turlanuvchi otlar (Irregular 
plural)ga bo‘linadi. Shakli quyidagicha:
Regular plural = singular + (e)s 
book//books 
Irregular plural = ??? [har xil] 
mouse//mice 
Noto‘g‘ri turlanuvchi otlarga quyidagilar misol bo‘ladi: 
Child (bola) – children (bolalar); 
Criterion (mezon) – criteria (mezonlar); 
Foot (oyoq) – feet (oyoqlar)…(36-bet) 
Bundan tashqari, fe`llar va sifatlarda ham to‘g‘ri va noto‘g‘ri turlanish/ 
tuslanish mavjud. Har xil va o‘zakdagi o‘zgarishlar to‘gri va noto‘g‘ri fe`llar 
tuslanishida ko‘rish mumkin. Masalan: 
Go (bormoq) – went (bordi); 
Cut (kesmoq) – cut (kesdi)… 
Cut fe`li o‘tgan zamonda o‘zak o‘zgarishiga uchramasa-da, lekin -ed 

Yüklə 3,61 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   80   81   82   83   84   85   86   87   ...   203




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin