; Rodriguez
ve diğ., 2009; Russell, 2006; Sumi ve diğ., 2012; Suprague ve Perkins, 2009; Walker ve
diğ., 2009;) uygulama güvenirliği veri sonuçları ise % 90 ile % 100 arasındadır.
Tartışma, Görüş ve Öneriler
Bu araştırmada 5-10 yaşları arasındaki bireylerde görülen antisosyal davranış gösterme
riskini ortadan kaldırma, görülen antisosyal davranışı söndürme veya azaltma, akademik
Başarıya İlk Adım Erken eğitim Programı
International Journal of Early Childhood Special Education (INT-JECSE), 6(1), 55-79.
70
becerilere odaklanma ve ayrıca bazı basit sosyal becerileri kazandırmada BİA Erken
Eğitim Programının uygulandığı 21 araştırma ayrıntılı olarak incelenmiş ve belirlenen
kategorilere göre ayrıntılı analizi yapılmıştır. Bu kategoriler çerçevesinde elde edilen
bulguların doğruluğunu bu araştırmaya katılan tüm yazarlar birbirinden bağımsız olarak
ayrıntılı bir şekilde inceleyip kontrol etmişlerdir. Belirlenen kategoriler altında öne çıkan
bulgular ilerde yapılacak çalışmalara ışık tutması açısından tartışılacaktır.
Alanyazına göre davranış problemlerinin ileriki yaş dönemlerinde daha ileri derecede
görülmemesi ve antisosyal davranışların sönmesi için en geç üçüncü sınıfa kadar uygun
bir erken müdahale yönteminin uygulanması gerekmektedir (Diken ve diğ., 2010;
Overton ve diğ., 2002). Ulaşılan makalelerde müdahale programı genellikle 5-10 yaş
arasındaki çocuklara uygulanmıştır ve müdahale sonrası toplanan verilerden anlamlı
sonuçlar elde edilmiştir. Müdahale programına katılan katılımcıların yaş ve kaçıncı
sınıfta oldukları, bireylerde görülen davranış problemleri ayrıntılı bir biçimde
verilmiştir. Bazı araştırmalarda katılımcıların cinsiyetlerine ait bilgiler de belirtilmiştir
(Carter ve Horner, 2007; 2009; Diken ve diğ., 2010; Golly ve diğ., 1998; Golly ve diğ.,
2000; Karaoğlan, 2011; Overton ve diğ., 2002; Russell, 2006; Suprague ve Perkins,
2009). Ancak BİA Erken Eğitim Programının kadın ve erkek çocuklar üzerindeki
etkililiğini kıyaslamak ve araştırmaya katılan kadın ile erkek katılımcı sayılarını net
olarak belirlemek adına araştırmacıların katılımcıların cinsiyet özelliklerini belirtmesi
önemlidir.
Alanyazın çalışmalarına göre, antisosyal davranış gösterme riski taşıyan ve antisosyal
davranışların bir hastalık gibi kronikleştiği birey sayısı geçmiş yıllara oranla hızla
artmaktadır. Bu bağlamda araştırmacılar toplumda sorun oluşturan bu bireylere eğitim
olanakları sunmak için kalıcı ve kesin çözümler üreten yöntemler geliştirmeye
çalışmaktadırlar. Ayrıca araştırmacılar antisosyal davranışların daha tehlikeli boyutlara
ulaşmadan önce uygun bir erken eğitim müdahale programının bireye uygulanması
konusunda hemfikirlerdir. Örneğin, Walker (1997) tarafından geliştirilen BİA Erken
Eğitim Programı, problem davarınışları önleme ve söndürmede yıllardır etkili bir
müdahale yöntemi olma özelliğini korumaktadır. Ayrıca programın sadece Amerika’da
değil diğer ülkelerde de (Türkiye) etkili ve başarılı bir müdahale yöntemi olduğu
kanıtlanmıştır (Diken ve diğ., 2010; Diken, Cavkaytar ve diğ., 2011).
BİA Erken Eğitim Programının uygulandığı araştırmaların bir önemli özelliği de
programın farklı araştırma yöntemleriyle uygulanmasında anlamlı sonuçlar elde
edilmesidir. İncelen araştırmalarda tek denekli ve deneysel araştırma yöntemlerinin
yoğun olarak kullanıldığı tespit edilmiştir.
Geliştirilen ve uygulanan erken müdahale programlarının uzun dönemdeki etkisinin;
devamlılığa, kişilerle, ortamlarla ve ilerleyen zamanlarla olan etkileşiminin tutarlılığına
bağlı olduğu ileri sürülmektedir (Hester ve diğ., 2004). Araştırmacıların incelene
çalışmalarda özellikle antisosyal davranış, genel davranış problemleri, akademik
becerilere odaklanamama ve bazı sosyal beceri sergileyememe gibi davranış problemleri
üzerine yoğunlaştıkları tespit edilmiştir. Program tüm çalışmalarda büyük oranda
Başarıya İlk Adım Erken eğitim Programı
International Journal of Early Childhood Special Education (INT-JECSE), 6(1), 55-79.
71
katılımcılar üzerinde etkili olmuştur. Ancak müdahalenin bireylerdeki etkisinin kalıcılığı
ile ilgili planlı ve düzenli bilgi toplanmadığı görülmüştür. Bu anlamda sadece altı
çalışmada (Beard ve Sugai, 2004; Golly ve diğ., 2000; Diken ve Rutherford, 2005;
Overton ve diğ., 2002; Özdemir, 2011; Walker, Kavanagh ve diğ.,1998) kalıcılık
verisinin topladığı gözlemlenmiştir. Araştırmacılar program uygulaması bittikten
yaklaşık iki veya üç ay sonra kalıcılık/izleme verileri toplamışlardır ve elde edilen
veriler programın bireylerde etkisinin müdahaleden sonra da devam ettiğini göstermiştir.
BİA erken eğitim programın etkili ve başarılı olmasının sebeplerinden birisi programın
hem okul hem de ev ortamında bir birbiriyle uyum içerisinde ve birbirine paralel olarak
uygulanmasıdır. Ulaşılan çalışmaların çoğunda programın okul ve ev modülü titizlikle
uygulanmıştır, fakat bazı çalışmalarda sadece okul modülü uygulanmıştır. Programın ev
modülünü uygulayamayan çalışmalardan sadece Golly ve diğ. (2000) iki çift ikiz
çocuklarla çalıştığını ancak bunlardan bir çift ikizin ailesinin ev modülünü uygulamak
istemediğini belirterek ev modülünü neden uygulayamadığını açıklamıştır.
Bilimsel araştırmaların göstergelerinden birisi, yapılan çalışmaların sosyal geçerliliğinin
olup olmamasıdır. Araştırmacılar genellikle çalışmaların sonucunda müdahale
uygulayıcılarının dışında, bireyin eğitiminde rol alan kişilerden müdahale yöntemine
yönelik veri toplamaktadırlar. Bu veriler, öznel ve nesnel değerlendirme olmak üzere iki
şekilde toplanabilmektedir. Ayrıca davranış öğretim süreci tamamlandıktan sonra
öğrenilen davranışı katılımcı göstermeye devam ediyorsa ve uygulamanın etkileri uzun
süre devam ediyorsa da yapılan çalışmanın sosyal geçerliliği olduğundan söz edilebilinir
(Gül ve Vuran, 2010). Ulaşılan çalışmalardan üç araştırmada sosyal geçerlik verileri
katılımcıların öğretmen ve velilerine anket uygulanarak elde etmiştir. İki araştırmada
müdahale uygulamasından sonra öğretmen ve velilerle görüşme uygulanmıştır, sekiz
araştırmada öğretmen ve velilere anket uygulanmıştır, bir çalışmada sadece öğretmen
görüşü alınmıştır, bir çalışmada katılımcılardan, öğretmenlerden ve velilerden ayrı ayrı
görüş almıştır, başka bir çalışmada ise sosyal geçerlik verisinin toplandığı belirtilmiş
fakat veri toplama yöntemi belirtilmemiştir. BİA Erken Eğitim Programının başarılı
olması için araştırmacılar, öğretmen ve veliler bir ekip olarak işbirliği içinde
çalışmaktadır. Bu anlamda, gelecek çalışmalara ışık tutması, araştırmaların bilimselliği,
etkililiğinin ölçülmesi ve sonuç hakkında toplanan verinin objektifliği adına sosyal
geçerlilik verisi belirtmeyen çalışmaların sosyal geçerlilikleri hakkında ayrıntılı veri
toplanması ve bu konuda araştırmacıların ayrıntılı bilgi vermesi önemli bir konudur
(Kennedy, 2005, p. 218).
Bilimsel çalışmalarda diğer önemli bir konu da gözlemciler arası güvenirliğin olup
olmamasıdır. Bu anlamda, BİA Erken Eğitim Programı farklı ortamlarda uygulanmasına
bağlı olarak da ulaşılan çalışmaların 18 tanesinin çok titiz bir şekilde her ortam için ve
hatta bazı araştırmacılar her birey için ayrı ayrı gözlemciler arası güvenirlik verisi
toplayıp elde ettikleri verileri belirtmişlerdir. Ancak bir çalışmada (Golly ve diğ., 1998)
gözlemciler arası güvenirlik verisine rastlanmamıştır. Yine incelenen makaleler
uygulama güvenirliliği açısından gözden geçirildiğinde tüm çalışımların uygulama
aşamalarının ayrıntılı bir biçimde açıklandığı ve araştırmacıların çoğunun düzenli ve
Başarıya İlk Adım Erken eğitim Programı
International Journal of Early Childhood Special Education (INT-JECSE), 6(1), 55-79.
72
planlı bir şekilde uygulama güvenirlik verisi topladığı tespit edilmiştir. Ancak üç
çalışmada (Beard ve Sugai, 2004; Golly ve diğ., 1998; Lien-Thorne ve Kamps, 2005) bu
konuda herhangi bir bilgiye rastlanmamıştır. BİA Erken Eğitim Programının gerek üç
farklı modülden oluşması nedeniyle, gerekse farklı ortamlarda uygulanması nedeniyle ve
bilimsel çalışmaların bir kriteri olarak araştırmacıların uygulama sürecine ilişkin veriler
toplaması ve bu verileri açıklaması çok önemlidir.
Kaynakça/References
Anderson, E. M. (2007). Managing challenging behaviors in early childhood: Effect of
theoretical orientation on strategy recommendation. Published doctoral
dissertation, University of Florida, USA.
Blackbourn, J. M., Patton, J. R.ve Trainor, A. (2004). Exceptional individuals in focus.
(7
th
ed.). Upper Saddle River, New Jersey: Pearson Education.
Beard, Y. K.ve Sugai, G. (2004). First Step to Success: An early intervention for
elementary children at risk for antisocial behavior. Behavioral Disorders, 29(4),
396–409.
Benedict, E. A., Horner, R. H. ve Squires, J. K. (2007). Assessment and implementation
of positive behavior support in preschools. Topics in Early Childhood Special
Education, 27(3), 174-192.
Blalock, E. (2008). First Step to Success benefits for teachers: Treatment fideltiy and
teachers’ beliefs and behaviors about encouragement and discouragement.
Published doctoral dissertation, University of New Mexico, New Mexico.
Bowlby, J. (1958). The nature of the child’s tie to his mother. International Journal of
Psycho-Analysis, 39, 350-373.
Bowlby, J. (1982). Attachment and Loss: Vol 1 Attachment. (2
nd
ed.). New York: Basic
Books.
Bulotsky- Shearer, J. R., Domínguez, X., Bell, R. E., Rouse, L. H. ve Fantuzzo, W. J.
(2010). Relations between behavior problems in classroom social and learning
situations and peer social competence in head start and kindergarten. Journal of
Emotional and Behavioral Disorders, 18(195), 195-211.
Bullis, M., Walker, H. M. ve Sprague, J. R. (2001). A promise unfulfilled: social skills
training with at-risk and antisocial children and youth. Exceptionality: A Special
Education Journal, 9(1-2), 67-90
Campbell, S. B. (2002). Behavior problems in preschool children: Clinical development
issues. New York/London: Guilford Press.
Başarıya İlk Adım Erken eğitim Programı
International Journal of Early Childhood Special Education (INT-JECSE), 6(1), 55-79.
73
Carter, D. R. ve Horner, R. H. (2007). Adding functional behavioral assessment to first
step to success: A case study. Journal of Positive Behavior Interventions, 1-14.
Carter, D. R. ve Horner, R. H. (2009). Adding function-based behavioral support to First
Step to Success: ıntegrating ındividualized and manualized practices. Journal of
Positive Behavior Interventions, 11(1), 1-11. 216
Carter, D. R., Norman, R. K. ve Tredwell, C. (2011). Program-wide positive behavior
support in preschool: Lessons for getting started. Journal of Early Childhood
Education, 38, 349–355.
Çelik, S. (2012). Antisosyal davranışları önlemeye yönelik Başarıya İlk Adım Erken
Eğitim Programı anaokulu versiyonunun etkililiği. Yayınlanmamış Doktora Tezi,
Anadolu Üniversitesi.
Diken, İ. H. (2004). First Step to Success early intervention program: A study of
effectiveness with children in an American-İndian nation community school.
Published doctoral dissertation, University of Arizona State, USA.
Diken, İ. H., Bozkurt, F. Arıkan, A., Çolak, A., Çelik, S., Cavkaytar, E. ve Şenbalkan
Tomris, G. (2011). Proje BİA-AV: Okulöncesi dönemde antisosyal davranışları
erken önlemeye yönelik başarıya ilk adım Erken Eğitim Programıanaokulu
versiyonunun uyarlanması ve etkililiği: Pilot çalışma bulguları. 21. Ulusal Özel
Eğitim Konferansında sözlü sunu, Cyprus/Kıbrıs.
Diken, İ. H., Cavkaytar, A., Batu, S., Bozkurt F. ve Kurtyılmaz, Y. (2008). The
effectiveness of the First Step to Success early intervention program in Turkey:
Results of the pilot study. Paper presented at the meeting of the 32nd Teacher
Educators for Children with Behavioral Disorders (TECBD), Tempe, Arizona,
USA.
Diken, İ. H., Cavkaytar, A., Batu, S., Bozkurt F. ve Kurtyılmaz, Y. (2010). First Step to
Success - a school/home intervention program for preventing problem behaviors
in young children: examining the effectiveness and social validity in Turkey.
Emotional and Behavioural Difficulties, 15(3), 207-221.
Diken, İ. H., Cavkaytar, A., Batu, S., Bozkurt F. ve Kurtyılmaz, Y. (2011). Effectiveness
of the Turkish version of “First Step to Success Program” in preventing
antisocial behaviors. Education and Science, 36(161), 145-158.
Diken H. İ.ve Rutherford, B. R. (2005). First Step to Success early intervention program:
A study of effectiveness with Native-American children. Education and
Treatment of Children 28(4), 444-465.
Forness, R.S., Freeman, N. F. S., Paparella, T., Kauffman, M. J. ve Walker, M. H.
(2012). Special education implications of point and cumulative prevalence for
Başarıya İlk Adım Erken eğitim Programı
International Journal of Early Childhood Special Education (INT-JECSE), 6(1), 55-79.
74
children with emotional or behavioral disorders. Journal of Emotional and
Behavioral Disorders, 20(4), 5-19.
Fox, L., Dunlap, G. ve Cushing, L. (2002). Early intervention, positive behavior support,
and transition to school. Jorunal of Emotional and Behaviorlar Disorders, 10(3),
149-157.
Frey, A. J., Small, J., Feil, E., Seeley, J., Walker, H., & Golly, A. (2013). The feasibility
of first step to success with preschoolers. Children & Schools, 35(3), 171.
Grossman, D. C., Neckerman, H. J., Koepsell, T. D., Liu, P. I., Asher, K. N. ve
Beland, K. (1997). Effectiveness of a violence prevention curriculum among
children in elementary school: A randomized controlled trial. Journal of the
American Medical Association, 277(20), 1605 – 1611.
Golly, A., Sprague, J., Walker, H., Beard, K.ve Gorham, G. (2000). The First Step to
Success Program: An analysis of outcomes with identical twins across multiple
baselines. Behavioral Disorders, 25(3), 170-182.
Golly, A. M., Stiller, B.ve Walker, H. M. (1998). First Step to Success: Replication and
social validation of an early intervention program. Journal of Emotional and
Behavioral Disorders, 6, 243-250.
Gül, O.ve Vuran, S. (2010). An Analysis of studies conducted video modeling in
teaching social skills. Educational sciences : Theory & Practice, 10(1), 249-274.
Hester, P. P., Baltodano, H. M., Hendrickson, J. M., Tonelson, S. W., Conroy, M. A. ve
Gable, R. A. (2004). Lessons learned from research on early intervention: what
teachers can do to prevent children's behavior problems. Preventıng School
Failure, 49(1), 5-10.
Kamps, D., Kravits, T., Stolze, J.ve Swaggart, B. (1999). Prevention strategies for at-risk
students and students with EBD in urban elementary schools. Journal of
Emotional and Behavioral Disorder, 7, 178-188.
Karaoğlu, M. (2011). Başarıya İlk Adım erken müdahale programının 5-6 yaş grubu
çocuklarının antisosyal davranışlarına, sosyal becerilerine ve akademik
etkinliklerle ilgilenme sürelerine olan etkisi. Yayınlanmış doktora tezi, Marmara
Üniversitesi, İstanbul.
Kauffman, J. M. (1999). How we prevent prevention of emotional and behavioral
disorders. Exceptional Children, 65, 448-468.
Kennedy, C. H. (2005). Single case designs for educational Research. Boston, MA:
Allyn and Bacon.
Başarıya İlk Adım Erken eğitim Programı
International Journal of Early Childhood Special Education (INT-JECSE), 6(1), 55-79.
75
Lee, J. (2012). Teacher motivation as an enhancement to the First Step to Success early
intervention program for children with tertiary level behavioral challenges.
Yayınlanmamış doktora tezi, University of Louisville.
Lien-Thorne, S. ve Kamps, D. (2005). Replication study of the First Step to Success
early intervention program. Behavioral Disorders, 31(1), 18–32
Loman, S. L., Rodriguez, B. J.ve Horner, R. H. (2010). Sustainability of a targeted
intervention package: First Step to Success in Oregon. Journal of Emotional and
Behavioral Disorders, 18(3), 178-191.
Overton, S., McKenzie, L., King, K. ve Osbourne, J. (2002). Replication of the First
Step to Success model: A multiple-case study of implementation effectiveness.
Behavioral Disorders, 28(1), 40–56.
Özdemir, S. (2011). The effects of the First Step to Success program on academic
engagement behaviors of Turkish students with attention-deficit/hyperactivity
disorder. Journal of Positive Behavior Interventions, 13(3), 168–177.
Özdemir, S. (2006). The First Step to Success Program: Implementation effectiveness
with Turkish students with attention-deficit/hyperactivity disorder. Yayınlanmış
Doktora tezi. Arizona State University.
Painter, K. J., Allen, J. S. ve Perry, B. (2011). Families’ experiences in wraparound: a
qualitative study conceived and conducted by families through professional–
family collaboration. Journal of Emotional and Behavioral Disorders, 19(156),
156-168.
Ramey, C. T. ve Ramey, S. L. (1998). Early intervention and early experience. American
Psychologist, 53,109–120.
Reynolds, A. J., Temple, J. A.ve Ou, S. (2003). School-based early intervention and
child well-being in the Chicago longitudinal study. Child Welfare, 82, 633-56.
Rodriguez, B. J., Sheldon, M. S., Loman, L. ve Horner, R. H. (2009). A preliminary
analysis of the effects of coaching feedback on teacher ımplementation fidelity of
First Step to Success. Behavioral Analysis Practices, 2(2), 11–21.
Russell, D. L. (2006). Adding function-based behavioral support to First Step to
Success. Unpublished doctoral dissertation, University of Oregon, ABD.
Seeley, R. J., Small, J. W., Walker, H. M., Feil, E. G., Severson, H. H., Golly, A. ve
Forness, S. R. (2009). Efficacy of the First Step to Success intervention for
students with attention-deficit/hyperactivity disorder. School Mental Health, 1,
37–48.
Başarıya İlk Adım Erken eğitim Programı
International Journal of Early Childhood Special Education (INT-JECSE), 6(1), 55-79.
76
Sprague, J. ve Perkins, K. (2009). Direct and collateral effects of the First Step to
Success program. Journal of Positive Behavior Interventions, 11(4), 208-221.
Sumi, W. C., Woodbridge, M. W., Javitz, H. S., Thornton, S. P., Wagner, M., Rouspil,
K., Yu, J. W., Seeley, J. R., Walker, H. M., Golly, A., Small, J.W., Feil, E. G. ve
Severson, H. H. (2012). Assessing the effectiveness of First Step to Success: Are
short-term results the first step to long-term behavioral improvements? Journal
of Emotional and Behavioral Disorders, 20(10), 1–14.
Tomris, G. (2012). Antisosyal davranışları önlemede Başarıya İlk Adım Erken Eğitim
Programı anaokulu versiyonuna yönelik öğretmen, veli ve rehberlerin görüşleri.
Yayınlanmamış Doktora Tezi. Anadolu Üniversitesi.
U.S. Department of Education, Institute of Education Sciences, What Works
Clearinghouse. (2012). Children Classified as Having an Emotional Disturbance
intervention report: First Step to Success. 06.06.2012 tarihinde
http://ies.ed.gov/ncee/wwc/pdf/intervention_reports/wwc_firststep_030612.pdf
adresinden alınmıştır.
Walker, H. M. (1998). First step to prevent antisocial behavior. Teaching Exceptional
Children, 3 (4), 16.
Walker, M. W., Golly, A., Mclane, J. Z. ve Kimmich, M. (2005). The Oregon First Step
To Success replication initiative: Statewide result of an evaluation of the
program’s impact. Journal of Emotional and Behavioral Disorders, 13(3), 163.
Walker, H. M., Kavanagh, K., Stiller, B., Golly, A., Severson, H. H. ve Feil, E. G.
(1998). First Step to Success: An early intervention approach for preventing
school antisocial behavior. Journal of Emotional and Behavioral Disorders, 6(2),
66-80.
Walker, H. M., Ramsey, E. ve Gresham, F. M. (2005). Antisocial behavior in school:
Evidence-based practices (2nd Ed.). Belmont, USA: Wadsworth Thomson
Learning.
Walker, H. M., Severson, H. H., Feil, E. G., Stiller, B. ve Golly, A. (1998). First Step to
Success: Intervenıng at the point of school entry to prevent antisocial behavior
patterns. Psychology in the Schools, 35(3), 259-269.
Walker, H. M., Seeley, J. R., Severson, H. H., Graham, A. B., Feil, G. E., Serna, L.,
Golly, M. A. ve Forness, R. S., (2009). A randomized controlled trial of the First
Step to Success early intervention demonstration of program efficacy outcomes
in a diverse, urban school district. Journal of Emotional and Behavioral
Disorders, 17(4), 197-212.
Başarıya İlk Adım Erken eğitim Programı
International Journal of Early Childhood Special Education (INT-JECSE), 6(1), 55-79.
77
Walker H. M., Stiller B., Golly A., Kavanagh K., Severson H. ve Feil E. (1997). First
Step to Success: Helping Young Children Overcome Antisocial Behavior.
Longmont, CO: Sopris West.
Webster-Stratton, C. (2000). The Incredible Years Training Series. Office of Juvenile
Justice and Delinquency Prevention, June, 2000.
Webster-Stratton, C., Reid, J., ve Hammond, M. (2001). Social skills and problem
solving training for children with early-onset conduct problems: Who benefits?
Journal of Child Psychology and Psychiatry, 42(7), 943-952.
Webster-Stratton, C.ve Reid, M. J. (2004). Strengthening social and emotional
competence in young children—the foundation for early school readiness and
success ıncredible years classroom social skills and problem-solving curriculum.
Infants and Young Children, 17(2), 96–113.
Zigler, E. (1994). Early intervention to prevent juvenile delinquency. Harvard Mental
Health Letter, 11(3), 3-5.
Dostları ilə paylaş: |