M Ə cbur I Ə m ə k V
Yüklə 3,27 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
afını öyr ə n ə n ara ş dırmaya ba ş latmaq. İş çinin h ə ssas yaxud asılı v ə ziyy ə tind ə n istifad ə ed ə r ə k onu qeyri-insani ə m ə k v ə ya ş ayı ş şə raitin ə m ə ruz qoymaq, yaxud maa ş öd ə m ə d ə n bel ə bir şə xsin ə m ə yind ə n istifad ə etm ə k, yaxud m ə qs ə dli şə kild ə görülmü ş i şə adekvat olmayacaq d ə r ə c ə d ə az maa ş verm ə k kimi f ə aliyy ə tl ə r cinay ə t qanunvericiliyi ç ə rçiv ə sind ə istintaqa c ə lb oluna bil ə r. 2005-ci ild ə Avropa İ nsan Hüquqları M ə hk ə m ə si Fransadan m ə cburi ə m ə y ə qar ş ı müdd ə alarını gücl ə ndirilm ə sini t ə l ə b etmi ş dir. Bu mühakim ə Toqodan olan bir g ə ncin hadis ə sin ə ə saslanmı ş dır: bu hadis ə d ə bu şə xs ev qulluqçusu kimi saxlanmı ş v ə heç bir kompensasiya almamı ş v ə sosial ə dal ə tsizliy ə m ə ruz qalmı ş dır. Bel ə ki, qeyri-qanuni ə m ə kl ə mübariz ə z ə r ə rç ə k ə nl ə rin qorunması üçün güclü mexanizm v ə adekvat c ə za sanksiyaları il ə tamamlanmalıdır. M ə nb ə : V. Frhr von Richthofen: Avropada M ə cburi
Ə m ə k v ə
İ nsan Alveri il ə mübariz
ə d ə Ə m ə k Müf
ə tti
ş l ə rinin Rolu, B Ə T Cenevr ə , 2007 Öz ə l i şə götürm ə agentlikl ə ri v ə t ə minat kanallarına n ə zar ə t
M ə cburi
ə m ə k v ə insan alverinin qurbanları çox zaman onları i ş
şə raiti bar ə d ə aldadan, i şə götürm
ə
rüsumlarını saxtala ş dıran v
ə b
ə z ə n daha geni ş kriminal qrupların bir hiss ə si olan saxtakar vasit ə
ə r t
ə r ə find ə n ə l ə alınırlar. Buna gör ə d ə öz
ə l i
şə götürm
ə
ş irk ə tl ə rin
ə dair qaydaları gücl ə
ə k v
ə n ə zar ə t mexanizml ə rinin yax ş ıla
ş dırmaq vacibdir ki, i şə götürm
ə sektorunda biznes etikası normaları t ə bli ğ edilsin v ə qeyri-qanuni v ə yaxud qeyri-r ə smi i
şə götür
ə nl ə rin bazarı l əğ v edilsin. Ə m ə k müf
ə tti
ş l ə ri öz ə l i şə götürm
ə agentlikl ə ri v
ə podratçıların (el ə c
d ə ba ş qa ad altında f ə aliyy
ə t göst ə r ə nl ə r, m ə s ə l ə n, s ə yah
ə t, model, t ə l
b ə -ev qulluqçusu, v ə s.) mü
ə yy ə n edilm ə si v ə n
ə zar
ə t olunmasında mühüm rol oynayırlar. B Ə T öz
ə l i
şə götürm
ə agentlikl ə ri haqqında t ə limat v
ə t
ə lim
kitabı n əş r etmi ş dir v
ə bunlar insan alverinin qar ş ısının alınması kontekstind ə miqrant i ş çil
ə rin
toplanması il ə ba ğ lı m
ə s ə l ə l ə ri i
ş ıqlandırır. 5 Bu m
ə s ə l ə B Ə T-in qeyd olunan v ə saitl
ə rini oxumaqla ə traflı öyr ə nil
ə bil
ə r. H
ə r iki kitab ba ş qa agentlikl ə rl ə yana ş ı ə m ə k müf ə tti ş l ə ri üçündür.
5 BƏT (2007): Öz ə l
götürm ə Agentlikl ə ri: T
ə nziml
ə m ə , N ə zar ə t v
ə Mühafiz
ə , Cenevr
ə , 2007; B Ə T (2006): M ə cburi
Ə m ə k m ə qs ə dil
ə
İ nsan Alveri: M İ qrant İş çil
ə rin Toplanmasına nec ə N
zar ə t Etm ə li, Cenevr ə , 2006
M ə cburi ə m ə k v ə insan alveri çox zaman t ə minat sah ə sind
ə d
ə ba
ş verir. B ə zi s
ə naye
sah ə l ə rind
ə ki r
ə qab
ə tin
ə m ə yin v ə ziyy ə tin m
ə nfi t
ə siri ola bil ə r v
ə
ə n pis hallarda bu m ə cburi ə m ə y ə
aparıb çıxara bil ə r. Bir çox t ə hcizatçılara el ə qiym
ə t öd
ə nilir ki, bu m ə hsulun maya d ə y ə ri bel ə
etmir. Ə g ə r onlar g ə lir
ə ld ə etm ə k ist ə yirl
ə rs ə , x ə rcl ə ri azaltmaq ist ə dikl
ə ri sah
ə
ə m ə k haqqıdır. Bu hallarda t ə chizatçılar bu yükü ə m ə k kontraktorlarına verirl ə r v ə onlar da öz növb ə sind
ə qeyri-
müyy ə n v ə ziyy
ə td ə olan miqrant i ş çil ə ri istifad ə edirl
ə r. Çox zaman kontraktorlar istismara etiraz etm ə
ə n miqrant i ş çil
ə ri istifad ə edirl
ə r.
Biznes sektorunun m ə cburi
ə m ə k v ə insan alverinin qar ş ısının alınması v ə l
əğ v edilm
ə sin
ə dair
sadiqliyi m ə hdud olsa da, ə sas ilkin addımlar atılmı ş dır. Bunlardan biri 2006-cı ilin yanvar ayında “Afina Prinsipl ə rinin” q ə bul edilm ə sidir v
ə bu s
ə n ə d cinsi istismar m ə s ə l ə l ə rini ə hat
ə edir v
ə onu
artıq bir neç ə böyük ş irk
ə tl ə rin r ə hb ə rl ə ri imzalamı ş lar. B Ə T 2007-ci ild ə Biznes Liderl ə ri üçün 10 Prinsip adlı s ə n ə di t
ə qdim etmi ş dir v
ə s ə n ə d M ə cburi
Ə m ə k v ə
İ nsan Alverin ə qar
ş ı Biznes Alyansı üçün t ə
ş du. Bu s
ə n ə dl ə r BMT-in Qlobal Kompakt 2007 Liderl ə r Sammitind ə i
tirakçılara paylanmı
ş dır.
Bundan
ə lav
ə m ə cburi ə m ə k v
ə insan alverin ə qar
ş ı biznes f ə aliyy
ə ti
ş irk
ə tl ə rin i ş yerind ə i ş çil ə rin fundamental hüquqlarının qorunmasına dair siyas ə tind ə öz
ə ksini tapmı ş dır. Bir çox ş irk
ə tl ə rd ə bu siyas ə t sosial audit, hesabatlılıq v ə daxili t ə lim vasit ə sil
ə icra olunur. Ş irk
ə tl ə rin öz t ə chizat sisteml ə rind ə m
ə cburi
ə m ə k hallarını h ə ll etm ə kd ə könüllü t əşə
bbüsl ə ri ə m ə k müf ə tti ş liyinin
f ə aliyy ə ti il
ə d
ə tamamlanmalıdır. M ə s
l ə n, ş irk
ə tl ə r ə m ə k müf
ə tti
ş l ə ri il ə birg ə risk-qrupu t ə
ə yy ə n etm ə k, öz ə l audit haqqında m ə lumatı bölü ş dürm
ə k v
ə el
ə c ə d ə qeyri- maliyy ə hesabatlarını bölü ş dürm
ə k vasit
ə sil
ə
ə m ə kda ş lıq ed
ə bil
ə rl ə r.
37
38
İ ordaniyada ə m ə k müf ə tti ş l ə ri v ə i ş ver ə nl ə rin m ə cburi ə m ə y ə qar ş ı birg ə f ə aliyy ə ti 2006-cı ild ə Amerikanın Milli Ə m ə k Komit ə si (M Ə K) İ ordaniyanın Etibarlı S ə naye Zonalarında (ESZ) ə m ə k praktikalarını ara ş dıraraq istismar edici ə m ə k (m ə cburi ə m ə k halları da daxil olmaqla) şə raiti bar ə d ə s ə s-küylü hesabat hazırladı. Ara ş dırma Amerika bazarına güz əş tli giri ş hüququ olan fabrikl ə ri ə hat ə etmi ş di. M Ə K-in hesabatı İ ordaniyada ciddi ə ks-s ə da do ğ urdu v ə az sonra Ə m ə k Nazirliyi yoxlama kampaniyasına start verdi. Kampaniyanın n ə tic ə si olaraq 114 c ə rim ə t ə tbiq olundu v ə iki mü ə ssis ə ba ğ landı. M Ə K-in b ə zi iddiaları, xüsusil ə fiziki zorakılıq v ə h ə r ə k ə t azadlı ğ ına m ə hdudiyy ə t iddiaları, sübut oluna bilm ə s ə d ə qeyd olundu ki, miqrant i ş çil ə r müsahib ə d ə n ə vv ə l v ə ya müsahib ə zamanı qorxudulmu ş lar. Daha bir m ə s ə l ə ondan ibar ə t olmu ş dur ki, qanunu mühafiz ə ed ə rk ə n daha çox miqrant i ş çil ə rin i ş icaz ə si yoxlamalara m ə ruz qalmı ş , amma m ə cburi çox i ş l ə tm ə v ə ya maa ş ların öd ə nilm ə sind ə ki pozuntular kimi ə m ə k qanunu pozuntularına diqq ə t edilm ə mi ş dir. Bundan ə lav ə ə m Yüklə 3,27 Mb. Dostları ilə paylaş:
|