Исследование в XXI веке октябрь, 2022 г 840 mahalliy soliqlarni hisoblashning amaldagi holati tahlili

часть
1
 
«
Новости
образования
: 
исследование
в 
XXI 
веке
»
октябрь
, 2022 
г
842 
1-rasm. Yuridik shaxslardan olinadigan mol-mulk solig‘i stavkasining o‘zgarish 
tendentsiyasi (%) da.[2] 
2.3-rasm ma’lumotlaridan ko‘rinadiki, yuridik shaxslarning mol- mulkiga solinadigan 
soliq stavkasi o‘zgarish tendentsiyasiga ega bo‘lib 2011-2013-yillarda 3,5 fozini, 2014-
2015-yillarda 4,0 foiz, 2016-2018-yillarda 5,0 foiz miqdorida hisoblangan bo‘lsa, 2019-
yildan ko‘chmas mulkning o‘rtacha yillik qoldiq qiymatiga nisbatan 2 foiz miqdorida 
belgilanib, 2018-yildagi soliq stavkasiga nisbatan 3 foizli punktga pasaytirildi. 
Ta’kidlash joizki, qurilishi normativ muddatda tugallanmagan ob’ektlarga nisbatan 
soliq stavkasi 4 foiz miqdorida belgilanadi. 
Bo‘sh turgan binolar, foydalanilmayotgan ishlab chiqarish maydonlari, yashash uchun 
mo‘ljallanmagan inshootlar, shuningdek tugallanmagan qurilish ob’ektlariga nisbatan 
qonun hujjatlarida oshirilgan soliq stavkalarini belgilash yo‘li bilan ta’sir choralari 
qo‘llanilishi mumkin hamda Soliq kodeksining 414-moddasida ko‘rsatilgan soliq imtiyozlari 
ularga tatbiq etilmaydi. 
2021-yil 1-yanvardan soliq stavkasi quyidagilarga nisbatan 0,4 foiz 
miqdorida belgilandi: 
1)
umumiy foydalanishdagi temir yo‘llar, magistral quvurlar, aloqa va elektr uzatish 
liniyalari, shuningdek mazkur ob’ektlarning ajralmas texnologik qismi bo‘lgan inshootlar; 
2)
konservatsiya qilinishi to‘g‘risida O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 
qarori qabul qilingan ko‘chmas mulk va tugallanmagan qurilish ob’ektlari. 
Soliq kodeksiga muvofiq, mulkida soliq solish ob’ekti deb tan olinadigan mol-mulki 
bo‘lgan jismoniy shaxslar, shu jumladan chet el fuqarolari, agar O‘zbekiston 
Respublikasining xalqaro shartnomalarida boshqacha qoida nazarda tutilmagan bo‘lsa, 
shuningdek yuridik shaxs tashkil etgan holdagi yoki etmagan holdagi dehqon xo‘jaliklari 
jismoniy shaxslardan olinadigan mol-mulk solig‘ining soliq to‘lovchilari deb e’tirof etiladi. 
ADABIYOTLAR: 
1. Ўзбекистон Республикасининг Фуқаролик кодекси 
2. Алимов Р.Х., Беркинов Б.Б. ва бошқалар. Кўчмас мукни баҳолаш. 
“Фан”. Т.: 2005 й. 240 б 
3. Тэпман Л.Н. Оценка недвижимости. – М.: ЮНИТИ-ДАНА, 2003.-133 с 
4. Алимов Р.Х., Беркинов Б.Б. ва бошқалар. Кўчмас мукни баҳолаш. 
“Фан”. Т.: 2005 й. 240 б 
5. Алимов Р.Х., Беркинов Б.Б. ва бошқалар. Кўчмас мукни баҳолаш. 
“Фан”. Т.: 2005 й. 240 б 
6. Тўйчиев Н.Ж., Мирхошимов А.М., Плахтий К.А. Кўчмас мулкни 
баҳолаш асослари. Ўқув қўлланма. - Тошкент: Адолат, 2000, - 280 б.