Nurli va shleyfli yong‘in xabarchilari Uzatgich radiostansiyalarda yuqori chastotalar
toklari, elektr simlari, quvurlari va binoning
yonayotgan qismlari bilan daxldor boshqa metall
konstruksiyalardan hosil bo‘ladigan konturlarda
induksiyali toklar yong‘in chiqishining sabablaridan,
biri bo‘lishi mumkin (gulqog‘ozlar, yog‘och moslama,
fanera va hokazo). Yuqori chastotalar induksiyali
toklar kabel transheyalari va yog‘och devorli
kanallarda yong‘inni chaqirishi mumkin. Bu
kanallarda yonuvchi gazlar mavjud bo‘lsa, ayrim
uchqunlar va hatto og‘ir oqibatlarga olib kelishi
mumkin bo‘lgan portlashlar bo‘lishi ehtimoldan holi
emas. Elektr aloqa korxonalarining nurli tizimlari
orasida TLO– 16, TLO-30, TLO-60 (trevoga nurli
optik) va boshqa yong‘in knopkali nur tizimi
xabarchasi (PKIL) va PILV qo‘llovidan tarqalgan.
Aylanma tizimlardan TKOZ-50 (trevoga xalqa
optik
yozadigan)
shleyf yong‘in xabarchilar
xabarchisidan foydalanib 50 ta xabarchiga yozadigan
o‘ta keng tarqalgan (5.25-rasm).
5.25-rasm. Nurli va shleyfli yong‘in xabarchisi
tizimi: 1-Qabul stansiyasi; 2-Nurlar chizig‘i; 3-
Xabarchilar; 4-Shleyf.
Chiroq,
tutunli,
issiqli
bo‘lishi mumkin
(xabarchilar chiroqqa, tutunga va issiqqa ta’sirchan
bo‘ladi).
Qo‘lbola xabarchilar (tugmali va kodli) avvaldan
shartlashilgan kodni uzatilishini ta’minlaydi, qo‘lda
yoqilganda ishlaydi.
Qo‘lbola (tugmachali) – 50
0
С dan + 60
0
С havo
xarorati hamda R=98% da qo‘llaniladi.
Pol darajasi yoki erdan 1,3m oraliqda xonadan
tashqari 150m masofada, xona ichida bir-biridan 50m
masofada o‘rnatiladi.
5.26-rasm. Yong'inga qarshi belgilar va brendlari
turlari