B. E. Turayev, X. Isayev, G. O. Akbarova tabiiy fanlarning


Ijtimoiy biologiya fani va uning vazifalari



Yüklə 56 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə65/100
tarix20.11.2023
ölçüsü56 Kb.
#162573
1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   ...   100
Tabiiy fanlarning zamonaviy konsepsiyasi. Turayev B.E. Isayev X

9.4. Ijtimoiy biologiya fani va uning vazifalari
Genetika fani paydo bo‘lib, rivojlanishi bilan birgalikda. hayvonot 
dunyosini o ‘rganishda bir qancha muammolar vujudga kela boshladi. 
Bu esa “sotsiobiologiya” fanining vujudga kelishiga turtki bo‘ldi. 
“ Sotsiobiologiya”, y a’ni ijtimoiy biologiyaning vujudga kelishida 
E.Uilsonning “Sotsiobiologiya” deb nomlangan kitobi alohida o ‘rin 
tutadi. Bu fanda “Populyatsion genetika”, “Evolyutsiya nazariyasi”, 
“Etologiya” va “Ekologiya”ning qorishmasini kuzatishimiz mumkin. 
“Har bir turning ijtimoiy fe’l-atvori albatta genetik poydevorga ega
bu individlaming o'zini va qarindoshlarini saqlab qolishga majbur 
etadi” . Bu sotsiobiologiyaning asosiy tezislaridan biridir. Sotsiobi­
ologiya fe’l-atvor va xulqning genetik poydevori borligini tushun- 
tirdi va “qo‘rquv”, “agressiya”, “bosiqlik” genlari haqida so‘z ochdi. 
Shuningdek, sotsiobiologiya fe'l-atvorning jinsiy farqini ko‘rsatdi. 
Masalan, urg'ochi individning vazifasi nasi qoldirish deb ko‘rilsa,
102


erkak individniki esa nasi qoldirish to 'g ‘risida qayg‘urishi yoki oila 
tashkil etilishida kuzatiladi.
Sotsiobiologiya jam iyat axloqiy ko‘rsatkichlarining biologik asos- 
larini va insonni o ‘rganadi. Ya’ni inson evolyutsiyasining biologik 
asoslarini ham tushuntiradi.
Falsafa - inson mohiyati, jam iyat aloqalarining majmuyidir. Inson 
mohiyatining ajratilish muammolari, bu hayvon va insonlar orasidagi 
chegara muammosidir. Birinchi masalani tabiiy fanlar o ‘rgansa, ik- 
kinchisi bilan gumanitar fanlar shug‘ullanadi. Sotsiobiologiya esa bu 
fanlar oralig‘ida joylashgan. Sotsiobiologiya - insonlarni ham ijti- 
moiy, ham biologik mavjudot nuqtayi nazaridan o ‘rganadi.
Nazorat savollari
1. Instinkt nima?
2. “Agressiya” nimaligi haqida tushincha bering.
3. Refleks to ‘g ;risida tushuncha bering.
4. Ijtimoiy biologiya fanining vazifasi nimalardan iborat?
5. 
Instinktlarning hayvonlar hayotidagi ahamiyatini ta'riflab 
bering.
103



Yüklə 56 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   ...   100




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin