Strategik menejment

Yangi tarmoqlarda raqobat strategiyasi. Yetuklik bosqichida bo’lgan 
tarmoqlarda raqobat strategiyasi. 
Yangi tarmokda biznes kilishning eng muxim strategik muammolaridan biri shuki, 
unda doimo tavakkalchilik kilish va imkoniyatlarni baxolab berish talab etiladi. 
Yangi tarmokda muvaffakiyatga erishish uchun bir kancha tavsiyalarga amal kilish 
zarur buladi. 
Tavsiyalar: 
1. Tavakkalchilik kilib va yaratuvchilikning dadil strategiyasidan foydalanib 
ilgorlik uchun kurashishga birinchi boskichda galabaga erishishga xarakat kiling 
2. Texnologik jarayonni takomillashtirish, maxsulot sifatini yaxshilash 
tashabbuslarini faol kullab-kuvvatlang. 
3. «Qaldirgochlik»ning xar kanday ustunliklaridan foydalanishga xarakat kiling. 
4. Yangi iste’mol segmentlarini, tovarni iste’molchilarga etkazib berishning 
yangi vositalarini kidiring, faoliyatning geografik chegaralarini kengaytiring. 
5. Reklamada asosiy urguni xaridorlarni tovar bilan tanishtirishdan asta-sekin 
ularda firma va tovar markasi xakida yaxshi fikr paydo kilishga kuchiring. 
6. Texnologik uzgarishlarga tez reaktsiya kursating. 
7.Bozorga xaridorlar guruxini jalb etish uchun narxlarni pasaytirishdan 
foydalaning.
 
8. Bozorga moliyaviy jixatdan bakuvvat autsayderlar kirishini kuting. Bu 
tarmokka investitsiyalar kuyishdagi xavf kamayganda mumkin buladi.
 
9. Kuchli rakobatchilar paydo bulishiga tayyorlaning. 
Firma ilgorlik uchun kurashda ilk galabadan keladigan bir dakikalik manfaatni
uzok muddatli rakobat ustunligi va bozorda mustaxkam pozitsiya yaratish extiyoji 
bilan muvofiklashtirishi zarur. 
 
Yetuklik bosqichida bo’lgan tarmoqlarda raqobat strategiyasi. 
Yangi tarmoklarning tez sur’atlar bilan usishi uzok davom etmaydi. Etuklik 
boskichiga utish davrida, tarmokning rakobat muxitida sezilarli uzgarishlar sodir 
bo’ladi. 
Bular quyidagilar: 
1. Iste’mol talabining pasayishi tarmoqning bozordagi ulushini saqlab qolish
uchun kuchli raqobatni yuzaga keltiradi. 
2. Mijozlar injiqroq bo’lib boradilar va takroriy xaridlarida katta foyda talab 
kiladilar. 
3. Raqobat ko’p xollarda xarajatlarga va xizmat kursatish darajasiga katta ta’sir 
kursatadi. 
4. Ishlab chikarish kuvvatlarini kengaytirishda jiddiy muammolar paydo buladi. 

---

83 
5. Innovatsion jarayon va tovarlarni kullashning yangi usullarini izlash 
kiyinlashadi. 
6. 
Xalqaro rakobat kuchayadi. 
7. 
Tarmokning daromadliligi pasayadi. 
8. 
Raqobatning kuchayishi avvalgi rakobatchilarning bir-birga kushilib 
ketishlariga va bir-birlarini «yutib» yuborishlariga olib keladi.
 
Etuklik boskichi rivojlanib borgan sari firmalar uzlarining strategik xarakatlarini 
rakobatchilar orasida pozitsiyalarini mustaxkamlashga yunaltiradilar. Bunda ular 
kuyidagi vositalardan foydalanadilar: