M a t m u r o d o V f. M

Prinsipial muzokara metodi. 
Garvard proyektida ishlagan (Harvard 
Negotiation Project) 2 olim R. Fisher va U. Yuri tom onidan ishlab chiqil- 
gan. Ushbu m etod har ikkala tom on uchun ham foydali bo‘lgan muzoka- 
ralarga intilish lozimligini, mabodo ikkala tom on o ‘rtasida kelilishuvga erishil-
5 masa, unda har ikkala tom on uchun ham adolatli normalarga asoslanib, 
I
faqat bir tom on idorasidan kelib chiqmagan holda bir qarorga kelish lozim.
Single negotiation text (SNT) — prinsipial m uzokaralar metodining 
alohida bir ko‘rinishi, bu ham R. Fisher va U. Yuri tom onidan ishlab chi- 
; qilgan SNT protokoli bilan o‘tkazilgan m uzokaralaming har bir roundida 
tahlil fazasi bo ‘ladi. Bu fazada har ikkala tom on manfaatlari, qiziqishlari, 
fikrlari maksimal darajada 
o ‘r
gatiladi va m anfaatlar o ‘zrtasida bog‘liqlik 
izlanadi, ularga baho beriladi va ehtimol dastlabki etapdanoq kriteriyalar 
belgilanadi. So'ngra ushbu tekst barcha tom on ishtirokchilariga bir vaqtda 
o'rganib, mulohaza qilish uchun, kerak boMsa yana o ‘zgartirishlar kiritishi 
uchun taqdim etiladi.
Bunda ushbu etapning asosiy sharti tom onlar muzokarasidan oldin tan- 
langan variant ulam ing maqsadlariga to ‘g‘ri kelish-kelmasligi to ‘g‘risida aniq 
bir to'xtam ga kelishi shart.
Ushbu etapning keyingi bosqichida esa qilingan tavsiyalar, o ‘rtaga tash- 
langan fikrlardan kelib chiqib yangi variant shakllanadi. Samarasiz savdo- 
dan yiroq bo'lishning asosiy sharti bu savdo jarayonini tartibga solib turuv- 
chi uchinchi tom on (mediater)ni jalb qilishdir.
M uzokara SN T protokoliga ko‘ra o ‘tkazilar ekan, asosiy yo'nalish bu 
ikki tomon]ama davomad topish metodi hisoblanadi.
Ushbu metodlarda asosan integratsion jarayon yuz beradi, ya’ni har qa- 
damda har ikkala tom on uchun foydali tom onlar oshaveradi. Ushbu metod- 
laming natijasi har ikkala tomon uchun ham optimal kompromissga erishi- 
ladi. Pareto bo‘yicha optimal qaror keng m a’noda “yaxshi” deb hisoblanadi.