D. R. Djurayev, A. A. Turayev, sh sh. Fayziyev, B. A. Hikmatov

Tibbiyotda lazerlar va nanotexnologiyalar.
 
So’nggi yarim asr ichida 
lazerlar oftalmologiya, onkologiya, plastik jarrohlik va tibbiyotning ko'plab boshqa 
sohalarida va biotibbiyot tadqiqotlarida keng qo’llanildi. Kasalliklarni davolash 
uchun yorug’likdan foydalanish imkoniyati ming yillar oldin ma’lum bo’lgan. 
Qadimgi yunonlar va misrliklar terapiyada quyosh nuridan foydalandilar va bu ikki 
fikr hatto mifologiyada bir-biri bilan bog’liq edi - yunon xudosi Apollo quyosh va 
shifo xudosi edi. Va bundan 50 yil oldin nurlanishning izchil manbaini ixtiro 
qilganidan keyingina tibbiyotda nurdan foydalanish potensiali aniqlandi. Maxsus
xususiyatlari tufayli lazerlar quyosh yoki boshqa manbalardan keladigan 
nurlanishdan ko’ra samaraliroq. Har bir kvant generatori juda tor to’lqin uzunligi 
diapazonida ishlaydi va izchil yorug’lik chiqaradi.
 

---

242 
Shuningdek, tibbiyotda lazerlar katta kuchlarni yaratishga imkon beradi. 
Energiya nurini juda kichik bir nuqtada to’plash mumkin, buning natijasida uning 
yuqori zichligiga erishiladi. Ushbu xususiyatlar bugungi kunda lazerlar tibbiy 
diagnostika, terapiya va jarrohlikning ko’plab sohalarida qo’llanilishiga olib keldi. 
Teri va ko’zni davolash.
 
Lazerlarni tibbiyotda qo’llash oftalmologiya va 
dermatologiyadan boshlangan. Kvant generatori 1960-yilda kashf etilgan. Va 
oradan bir yil o’tgach, Leon Goldman tibbiyotda yoqut qizil lazer
 
yordamida 
kapillyar displazi, tugэma belgilar va melanomani qanday olib tashlash 
mumkinligini
 
namoyish etdi.
 
Bunday dastur kogerent nurlanish manbalarining 
ma’lum bir to’lqin uzunligida ishlash
 
qobiliyatiga asoslanadi. Kogerent nurlanish 
manbalari o’simtalarni, zarblarni, sochlarni olib tashlash uchun keng qo’llaniladi.