37
knopkasini bosilganda uning planshet yuzasidagi holati qayd qilinadi va
koordinatalari kompyuterga beriladi.
Digitayzer foydalanuvchi yaratayotgan rasmni kompyuterga kiritish uchun
ishlatilishi mumkin: foydalanuvchi perokursorni planshet bo‗yicha olib yuradi,
lekin
tasvir qog‗ozda paydo bo‗lmasdan, balki grafik faylda qayd qilinadi.
Digitayzerning ishlash tamoyili kursorning joylashgan joyini planshetga
joylashtirilgan, qo‗shni simlar orasida etarlicha katta qadamli (3 dan 6 mm gacha)
ingichka simlar to‗ri yordamida qayd qilishga asoslangan. Qayd qilish mexanizmi
ma‘lumotlarni o‗qish qadami turning qadamidan kichikroq bo‗lishini ta‘minlaydi
(millimetrda 100 ta gacha chiziq). O‗qish qadami digitayzerning o‗tkazish (ajratish)
qobiliyati deyiladi.
Digitayzerning kompyuter bilan ma‘lumot almashish tezligi operatorga bog‗liq,
lekin odatda qurilmaning sekundiga 100-200 ta nuqta darajali texnik imkoniyatlari
bilan chegaralanadi.
Digitayzerlar elektrostatik va elektromagnit bo‗ladi.
Elektrostatik digitayzerlarda kursor ostidagi to‗rning
elektrostatik potensialini
lokal o‗zgarishi qayd qilinadi, elektromagnitlarda esa kursor to‗r qabul qiladigan
elektromagnit signalni nurlatadi. Elektromagnit digitayzer tashqi manbalar,
masalan
monitorlar yaratayotgan halaqitlarga sezgirdir.
Digitayzerni tanlashda birinchi navbatda ko‗rsatish qurilmasining qulayligi va
ishonchliligiga ishonch hosil qilish kerak. Kerakli o‗lchamdagi ishchi maydonini
tanlash kerak – u 6x8 dyuymdan 44x62 dyuymgacha oraliqda bo‗ladi. Kursor
koordinatalarini uzatishning kerakli aniqligini baholash
va uni digitayzerning
o‗tkazish qobiliyati bilan taqqoslash kerak. Va nihoyat, hamma kerakli dasturli
ta‘minot va xususan, drayverlarning borligiga ishonch xosil qilish lozim.
Pero bitta, ikkita yoki uchta knopka bilan jihozlangan kurilmadir. Oddiy va
pero uchini planshetga bosiladigan kuchlanishni aniqlaydigan perolar bor.
Keyingi
perolarni ko‗pincha rassomlar ishlatadilar, negaki ular bosishning 256 ta gacha
gradatsiyasini qabul qila olishi mumkin (bosish darajasi chiziq qalinligiga,
ranglar
tusiga, ranglar palitrasiga ta‘sir ko‗rsatadi).
38
Kursorlar kamroq, odatda murakkab ilovalarda ishlatiladi, ular to‗rtta, sakkizta,
o‗n ikkita, o‗n oltita klavishali bo‗ladi. Standart ravishda ikkitadan to‗rttagacha
klavishalar ishlatiladi, kolganlari dastur-ilovalarda, masalan, AutoCad da
dasturlashtiriladi. Kursor
shakllari juda turlichadir, hattoki sichqoncha shakligacha
bo‗ladi. Kursorlar ham, perolar ham simli va simsiz bo‗lishi mumkin. Oxirgi variant
ishda qulaydir, lekin uning uchun batareyka bo‗lishi va mos ravishda qo‗shimcha
xizmat ko‗rsatish lozim bo‗ladi.
Digitayzer asoslari qattiq va egiluvchan bo‗lishi mumkin, keyingisi kam
og‗irlikda, tashishda ixcham va arzonrokdir.
Dostları ilə paylaş: