O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti



Yüklə 3,55 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə47/93
tarix20.11.2023
ölçüsü3,55 Mb.
#165659
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   93
Kompyuter grafikasi va dizayn

5.5. Guruhli va katakli kodlash 
Oddiy 
guruhli kodlash
da faqat intensivlik va bu berilgan skaner qilinuvchi 
qatorda shu intensivdagi ketma-ket piksellar miqdori aniqlanadi. 30x30 rastrda oddiy 
oq-qora chizma va 1,15 hamda 30 skaner qilinuvchi qatorlar uchun mos keluvchi 
kodlash ketma-ketligi ko‗rsatilgan. Kodlanadigan ma‘lumotlarni 2 ta guruh bo‗yicha 
qarab chiqish kerak.


88 
Birinchi son – intensivlik, ikkinchisi skaner qilinuvchi varaqlarda shu 
intensivlikdagi ketma-ket piksellar soni: 
Shunday qilib, 1 qatorda 0 intensivlikda qora yoki fonli 30 piksel mavjud. 
Butun tasvirni 208 ta son yordamida kodlash mumkin. Piksel bo‗yicha saqlash, bir 
portsiya informatsiya har bir pikselda 30x30 rastr uchun 900 raqamli intensivlikni 
talab qilgan bo‗lardi. Bunday holatda ma‘lumotlarni guruhli kodlash yordamida 
siqish 4,33:1 tashkil qiladi.
Tasvirning butun figurada katta darajada siqish setkali rasmlarga qaraganda 
quyidagicha tushuntiriladi, unda ikkita rebra bitta juftlikda joylashadi ―intensivlik-
uzunlik‖. 
Rangli qo‗shish uchun bu oddiy sxema guruhli kodlashda oson kengaytirilishi 
mumkin. Berilgan skaner qilinuvchi qatorda qizil, yashil va ko‗k rang to‗plari uchun 
rang intensivligi o‗tkaziladi, ulardan keyin esa – shu rangdagi piksellar ketma-ketligi 
soni: masalan,
Rang to‗pidagi yoki (0) o‗chirilgan, yoki (1) yoqilgan, 15 qatorli kodlanadigan 
oddiy rangli displey uchun ko‗k fondagi sariq uchburchak quyidagi ko‗rinishga ega 
bo‗ladi. (1.1-jadvalga qarang) 
Guruhli kodlangan tasvir uchun ma‘lumotlarni siqish 10,1 ga yaqinlashishi 
mumkin. Guruhli kodlash faqatgina xotirani teglagani uchun foydalanilmaydi, balki 

film yoki kadrni mashinno-sintezlash uchun ham xotirani tejagani uchun ham keng 
foydalaniladi. Bundan tashqari 4 guruhli kodlash keng qo‗llaniladigan telegrafda 
rasm yoki faksni uzatish uchun vaqtni ham tejaydi. Masalan, videogeneratsiya 
chastotasi 30 kadr/s bo‗lgan 30 sekundli filmdagi 512x512x8 razresheniyadagi tasvir 
qancha xotirani band etishini qarab chiqamiz. Talab etilayotgan xotira 
(512x512x8x30x30)/(8 bit/bayt) = 236 Mbaytni tashkil etadi.
Муҳит узунлиги
Интенсивлик 
Қизил ранг 
интенсивлиги 
Яшил ранг 
интенсивлиги 
Кўк ранг 
интенсивлиги 
Узунлик 











15 


89 
Bunday miqdordagi informatsiya faqat katta diskli qurilmalarga sig‗adi. 
Vaholanki uni 4:1 darajada siqilganda guruhli kodlash vaqtida kichkina yoki o‗rta 
o‗lchamli bitta diskda saqlash imkonini beradi.
Guruhli kodlashni kamchiliklari ham mavjud. Tasvirdan matn yoki kesmalarni 
o‗chirish yoki qo‗shish ko‗p mehnat talab qiladigan amal hisoblanadi va muhit 
uzunligini ketma-ket saqlaganligi sababli ham ko‗p vaqt egallaydi. Tasvirni kodlash 
va dekodirlash ortiqcha zararga olib keladi. Bir xil intensivlikdagi kalta muhitlar 
uchun, piksel bo‗yicha saqlangandagiga nisbatan ikki marta ko‗p xotira talab qilinishi 
mumkin. Bu tasvirni bir pikselga oq va qora vertikal kesmalar ketma-ketligida tashkil 
topgan. Bu holatda kodlash ketma-ketligi 15 marta qaytarilgan elementlardan iborat.
Shunday usul bilan qator bo‗yicha kodlashda, piksel bo‗yicha saqlashdagi 900 
ta o‗rniga, 1800 qiymat saqlanishi kerak. Ma‘lumotlarni siqish bu yerda 1/2 dan 
iborat.

Yüklə 3,55 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   93




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin