12
1.Bob. O’zbekiston Respublikasida tadbirkorlik faoliyatining
rivojlanishi
1.1.O’zbekiston Respublikasida tadbirkorlik faoliyatini tashkil
etishga qaratilgan qonun-hujjatlar tizimi.
Bugungi kunda mamlakatimizni avvalo, iqtisodiyotimizni isloh etish,
erkinlashtirish va modernizasiya qilish, uning tarkibiy tuzilishini diversifikasiya
qilish borasida amalga oshirilayotgan, har
tomonlama asosli va chuqur
o’ylangan siyosat bizni inqirozlar va boshqa tahdidlarning salbiy ta’siridan
himoya qiladigan kuchli to’siq, aytish mumkinki, mustahkam va ishonchli
himoya vositasini yaratdi – deb ta’kidladi Yurtboshimiz I.A.Karimov o’z
ma’ruzalarida
1
.
Ma’lumki, mamlakatimizda ijtimoiy yo’nalishdagi bozor iqtisodiyotini
barpo kilish o’ta murakkab ijtimoiy-iqtisodiy, siyosiy vaziyatda boshlandi.
Shuning uchun ham, iqtisodiy isloxatlarning
birinchi boskichida, eng avvalo
bozorga xos yangiliklarning huquqiy negizi barpo etildi. Ishlab chikarish
sur’atining axoli turmush darajasining keskin tushib ketishiga yo’l ko’yilmadi,
to’lov xolati yaxshilandi, ishlab chikarishning ustivor tarmoqlarini
takomillashtirishga e’tibor berildi. Masalan, neft va gaz kondensati kazib olish;
oltin; don;
yengil sanoat; ozika sanoati; va boshkalar. Natijada O’zbekistonga
chetdan olib kelinayotgan neft va neft maxsulotlari; go’sht va sut, don
maxsulotlarini bir necha barobar kamaytirishga erishdik. Bu davrda mulk,
korxonalar, tadbirkorlik tashkiliy- iqtisodiy faoliyat,
banklar va bank faoliyati,
mulkni davlat tasarrufidan chikarish va xususiylashtirish, kooperasiya, xo’jalik
jamiyatlari va birlashmalari to’g’risida, monopol faoliyatni cheklash;
korxonalar, birlashmalar va tashkilotlardan soliq olish, birjalar va birja faoliyati,
bankrotlik to’g’risida, xorijiy sarmoyalar va xorijiy sarmoyadorlar faoliyatini
kafolatlash to’g’risida,
yer xakida, ijara korxonalari, lizing to’g’risida
1
Каримов И.А. Жаҳон молиявий иқтисодий инқирози, Ўзбекистон шароитида
уни бартараф этишнинг йўллари ва чоралари. Т.: Ўзбекистон, 2009 йил.
13
(14.04.1999y), 1998 yil 14 noyabrdagi O’.R-si Prezidentining ―Xo’jalik
subyektlari faoliyatini tekshirishni tartibga solish to’g’risida‖gi Farmoni 1998
yil 24 dekabrdagi ―Xo’jalik subyektlari faoliyatini davlat tomonidan nazorat
kilish to’g’risida‖gi O’zbekiston Respublikasi ―Xo’jalik yurituvchi subyektlar
faoliyatining shartnomaviy huquqiy bazasi to’g’risida‖ gi 1998 yil 29
avgust
Qonuni; ―Tadbirkorlik faoliyati erkinligining kafolatlari to’g’risida‖ gi
O’zbekiston Respublikasining (2000 yil 25 may) Qonuni hamda ―Tadbirkorlik
faoliyati erkinligining kafolatlari to’g’risida‖ gi O’zbekiston Respublikasining
yangi tahrirdagi (2012 yil 3 may) qonun-hujjatlari tashkil qiladi.
O’zbekiston Respublikasi Fuqarolik Kodeksi (I kismi 1995 yil 21
dekabrda, II kismi 1996 29 avgust g’ 163-1, g’ 256-1), O’zbekiston Respublikasi
Konstitusiyasi hisoblanadi. Bulardan tashkari isloxotning huquqiy asosini
shakllantirish jarayonini ta’minlovchi bir kancha O’zbekiston Respublikasi
Prezidenti farmonlari va xukumat karorlari qabul qilindi.
Bular: ―Tadbirkorlik subyektlarini davlat ro’yxatidan o’tkazish va
xisobga ko’yish tizimini takomillashtirish to’g’risida‖ gi 2001 yil 22 avgustdagi
347 t.r. O’z.R-si Vazirlar Maxkamasining Karori;
O’zbekiston Respublikasi Prezidentining ―Tadbirkorlik
subyektlarini
tekshirishni yanada qisqartirish va uning tizimini takomillashtirish chora-
tadbirlari to’g’risida‖gi
Farmoni
1
(O’zbekiston Respublikasi qonun qujjatlari
to’plami, 2005 y., 40-son, 303-modda; 2008 y., 20-21-son, 170-modda; 2010 y.,
1-2-son, 1-modda, 17-son, 130-modda
)
O’zbekiston Respublikasi Prezidentining ―Iqtisodiyotning real sektori
korxonalarini ko’llab-kuvvatlash, ularning barkaror ishlashini ta’minlash va
eksport saloxiyatini oshirish chora-tadbirlari dasturi to’grisida‖gi Farmoni
2
.
1
O’zbekiston Respublikasi qonun qujjatlari to’plami, 2005 y., 40-son, 303-modda;
2008 y., 20-21-son, 170-modda; 2010 y., 1-2-son, 1-modda, 17-son, 130-modda
Dostları ilə paylaş: