Kashfiyot va ixtirolar

Kompyuter va internet
Zam onaviy k o m p y u te rla r deyarli barcha vazifani bajara oladi 
shunday em asmi? XX asr oxiriga kelib, kom pyuter insonlarning 
beqiyos ko‘m akchisiga aylandi. Uning yordam ida ajoyibotlarni 
yaratish, ishlab chiqarish, axborotlarni saqlash va tarqatish, kor- 
xona va kosm ik kem alarni boshqarish, rasmlar, m ultqahram on- 
larni chizish, matn yozish, boshqa insonlar bilan suhbatlashish, 
m usiqa tinglash, film lar tom osha qilish va hattoki o 'yin la r o'ynash
mumkin. Sanayversak kom p­
yute r im koniyatlarining keti 
uzilmaydi.
«Kompyuter» 
so'zi 
«hi- 
soblagich» ma’nosini bildira- 
di. Dastlabki hisoblagichlar 
1920-yilda 
yaratilgan 
arif- 
m om etrlar bo'lgan. Ikkinchi 
jahon urushi davrida olim lar 
bir-birlaridan ayri holatda, ra- 
diolam pa asosida ilk hisob-
Zamonaviykompyuterlarning
lash m ashinalari - (EH M ) ni
«ajdodi» - hisoblash mashinalari
ishlab 
chiqishdi. 
Shunday
m ashinalardan birini 1938- 
yilda nemis olimi K o n ra d Suze yaratgan. U davrdagi kom pyuter­
larning o'lcham i besh qavatli uylar singari ulkan edi. Lekin, zam o­
naviy kom pyuterlardan ancha sekin ishlardi.
Kom pyuterga m a’lum dasturni kiritish uchun uni ikki shartli 
belgi bilan kodlash kerak bo'lgan: nol - (signal yo'q), bir - (signal 
keldi) demakdir. Kom pyuterga axborotni joylashtirish uchun esa 
minglab kartonlardan yasalgan to 'rtb u rch a k shakldagi teshikli 
p e rfoka rtlar ishlatilgan.
Zamonaviy kom pyuterning «miya»si bir soniyada m illionlab hi- 
sobotni am alga oshiradigan m ikrosxem a - protsessor hisobla-

---

Internetni «Dunyo to'ri» deb ham atashadi. Internet orqali
kom pyuterlar istalgan vaqtda o'zaro b o g ‘Ian ish i mumkin
nadi. Endilikda esa kom pyuterni odam lar nafaqat sum kada, balki 
cho'ntaklarida olib yurish im koniyatiga ham egalar.
1980-yil o'rtalarid a global kom pyuter ta rm o g 'i -