Kashfiyot va ixtirolar

Buterbrod 
shu as- 
noda kelib chiqqan deb hisoblashadi. Issiq buterbrodlar ancha 
ilgari paydo bo'lgan. Qadimdayoq odamlar pishloqlarni non ustiga 
qo'yib yeyishni xush ko'rishgan. Agar nonga avval sariyog' surtib, us­
tiga pishloq yoki kolbasa qo'yib yana bir non bo'lagi bilan berkitilsa, 
ya’ni mahsulotlar ikkita non bo'lagi orasiga qo'yilsa yopiq buterbrod -
sendvichlar hosil bo'ladi. Bu nom ingliz siyosiy arbobi va qiziqqon 
karta ishqibozi Sendvich sharafiga berilgan. 1762-yilda o'yindan chet- 
lashmaslik uchun o'sha yerning o'zida ikki non bo'lagi orasiga go'sht 
va pishloq bo'lagini qo'yib yeb olgan. O'sha zahotiyoq uning do'stlari 
ham 
«xuddi 
Sendvichnikidek 
bo'lsin» deb yopiq buterbrodlar- 
ga buyurtma berishgan.
Yana bir mashhur buterbrod -
gam burgerlar 
esa XIX asrda 
Amerikada, nemislar o'zlari b i­
lan sevimli bifshteks retseptini 
olib kelishgach paydo bo'lgan.
Amerikaliklar kotletlarni ikki non 
bo'lagi orasiga olib iste’mol q i­
lishgan. Ilk gam burgerlar shu 
tarzda kelib chiqqan.
G am burger dunyodagi eng
om m abop «fast fud» - tez
pishar yegulik hisoblanadi

---

Makaronli sho'rvalarni kim o'ylab topgan?
Avvallari sho'rvalar od am ­
lar ovlagan hayvonlarining 
go'shtlari 
va 
suyaklaridan 
tayyorlanar edi. Bu taom biz- 
ning eramizdan ming yillar 
avval o'ylab topilgan. Q adim ­
gi Yunonistonda sho'rva eng 
tezpishar - «fast fud» taom
hisoblangan. 
Ko'chalarda 
istagan shaxs bir likopcha 
m ajm erak, no'xotli va shun- 
ga o'xshash don m ahsu- 
lotlari 
solib 
tayyorlangan 
sho'rvalarni sotib olib ichi- 
Shlari mum kin bo'lgan. «Sup» 
Sho'rva tayyorlash uchun suvga turlixildagi
(sho'rva) so'zi OYta asrlarda 
™ hsulotlam isolibpishirish mumkin
paydo bo'lgan. Bu so'z q a ­
dim iy «sop» so'zidan kelib chiqqan, ilgarilari non burdasi shun- 
day atalgan, uni g o 'sht qaynagan idishning tagida qolgan suviga 
botirib yeyishgan. O 'zbekistonda qishda - issiq, yozda - sovuq 
sho'rvalar qadim dan iste’mol qilingan.
Barchaga sevimli makaronlar italiyaliklarning sevimli taom i hi­
soblanadi. Aslida esa ularni xitoyliklar yuz yillar avval o'ylab topish- 
gan. Keyinchalik M isrda ham m akaronlar tayyorlana boshlandi. 
Rimliklar esa makaronni «xudo in’om etgan taom» deb hisoblash- 
gan va uni tayyorlashni tezda o'rganib olishgan. O 'rta asrlarda ma­
karonlar Sitsiliyada yashovchi arablar orasida juda om malashib 
ketdi. Ular makaronlarni uzoqroq saqlash uchun oftobada quri- 
tishar edi. «Makaron» - «qayta ishlangan xamir» Sitsiliyadan kelib 
chiqqan degan fikrlar bor.

---

.............................................................................................................
0 ‘rta a s r la rd a ita liy a lik la r m a k a ro n la r n i ju d a la z z a t-
Ш
II va la t if y e g u lik s ifa tid a d e s e r tg a to r tiq q ilis h g a n .
B u n d a y m a k a ro n la rn i ta y y o rla s h u c h u n ju d a q im m a tb a h o
j 
b u g 'd o y u n id a n fo y d a la n is h a r e d i.
:
XVI asrda Italiyada m akaron ishlab chiq arish jid d iy ishlar- 
dan biri hisoblangan. M akaron ishlab chiq ara digan korxo- 
nalarda q a t’iy nazorat va q o n u n -q o id a la r m avjud edi. Aynan 
o'sha kezlarda m akaron m ahsulotlarining tu rli ko 'rin ishlari ish­
lab chiq ila boshlandi: spiralsim on, chig 'ano q, kapalak, yapaloq 
ko 'rin ishida gi m akaronlarni hozirgi kunda barcha yerda uchra-
tishim iz m um kin.
Makaron mahsulotlari tayyor- 
lashda makaron xam iriga boyi- 
tuvchi qo'shim cha mahsulotlar 
qo'shiladi.
O 'zbekistonda dastlabki m a­
karon m ahsulotlari ishlab chiq a­
radigan m akaron fabrikasi 1930- 
yillarda Toshkentda qurilgan.
Spagetti, fusilli («spiralchalar») va farfalle («kapalaklar»)

---