Toshkent 2020 yil

V.I.Vemadskiyning biosfera haqidagi ta'limotida quyidagi xulosaga 
kelamiz:
 
-Biosferaning bir butunligi prinsiplari;
 
-Biosferada hayot borishi uchun qat'iy belgilangan sharoitlar bo'lishi 
lozim.
Gravitatsiya, harorat va boshqa ta'sirlar natijasida o'zgartirish hayotning 
tugashiga olib keladi. Hayot tashqi muhit bilan chambarchars bog'liq holda 
boradi;
 
-Biosfera printsiplarining mos kelishi va uning tashkillanishi.
Biosferada 
hamma narsa hayot borishi uchun moslashgan va hisobga olingan. Faqatgina 
hayot biosferaga moslashmay balki biosfera ham hayotga moslashib boradi;
 
-Hayotning biosferaga ta'sir qilish prinsiplari.
Tirik organizmIar, ayniqsa 
inson biosferaning holatiga to'g'ridan-to'g'ri ta'sir qiladi. Odam biosferani 

---

Q.X.Muftaydinov, H.M.Qodirov, E.Yu.Yulchiyеv Ekologiya.
66 
o'zgartira borib, texnosferani hosil qildi va texnosfera doimo insonni o'rab turgan 
tabiat bilan uyg'uniashib ketmaydi.
 
-Texnosfera-insonning texnik qobiliyati natijasida paydo bo'igan texnik 
qurilma va tizimning o'zaro birlashuvidir. Uning tarkibiga
:
Texnogen moddalar; 
Texnik tizimIar; Tirik moddaIar; Litosfera, Atmosfera, Gidrosfera kiradi.
 Noosfera
(aql qobig‘i) V.I.Vemadskiy noosfera ta'limotida tabiiy va 
jamiyatshunoslik fanlari sintezini tusbunib, asoslab berishga harakat qildi va 
insonning tashqi muhitga ta'sirini o'rganishda juda katta ta'sirini ko'rsatib o'tdi. 
Olimning fikricha noosfera-biosferaning yuqori darajasi bo'lib, sifat jihatidan,
tabiat ham, inson ham mutloq yangilangan holda bo'ladi.