O'quv qo'llanma

OS! modeli sathlarida ishlashi b o 'yicha
:
- paketli filtr (ekranlovchi m arshrutizator - screening router);
- seans sathi shlyuzi (ekranlovchi transport);
- tatbiqiy sath shlyuzi (application gatew ay);
- ekspert sathi shlyuzi (stateful inspection firew all).
Ishlatiladigan texnologiya bo ‘yicha:
- protokol holatini nazoratlash (S tateful inspection);
- vositachilar m odullari asosida (proxy);
Bajarilishi bo 'yicha:
- apparat-dasturiy;
- dasturiy;
Ulanish sxemasi bo ‘yicha;
-
tarm oqni um um iy him oyalash sxem asi;
- 
tarm oq 
segm entlari 
him oyalanuvchi 
berk 
va 
tarm oq 
segm entlari 
h im oyalanm aydigan ochiq sxem a;
- tarm oqning berk va ochiq segm entlarini alohida him oyalovchi sxem a.
Trafiklarni filtrlash.
A xborot oqim larini filtrlash ulam i ekran orqali, b a ’zida
qandavdir o 'zg artirish lar bilan. o ‘tkazishdan iborat. Filtrlash qabul qilingan xavfsizlik 
siyosatiga m os keluvchi, ekranga oldindan yuklangan qoidalar asosida am alga 
oshiriladi. Shu sababli tarm oqiararo ekranni axborot oqim larini ishlovchi filtrlar 
ketm a-ketligi sifatida tasavvur etish qulay (8.2-rasm ).
81

---

FiItrlam ing har biri quyidagi harakatlam i bajarish orqali filtrlashning alohida 
qoidalarini izohlashga atalgan:
1. A xborotni izohlanuvchi qoidalardagi berilgan m ezonlar bo‘yicha tahlillash, 
m asalan, qabul qiluvchi va jo 'n a tu v c h i adreslari yoki ushbu axborot atalgan ilova xili 
b o 'y ich a.
2. Izohlanuvchi qoidalar asosida quyidagi echim lardan birini qabul qilish:
- m a ’ lum otlam i o ‘tkazm aslik;
- m a ’lum otlam i qabul qiluvchi nom idan ishlash va natijani j o ‘natuvchiga 
qaytarish;
- taxlillashni davom ettirish uchun m a'lu m o tlam i keyingi filtrga uzatish;
- keyingi filtrlarga e ’tibor qilm ay m a ’lum otlam i uzatish.
Filtrlash qoidalari vositachilik funksiyalariga oid q o 'sh im ch a, m asalan 
m a'lu m o tlam i o 'zg artirish , xodisalam i qaydlash va h. kabi harakatlam i ham berishi 
m um kin. M os holda, filtrlash qoidalari quyidagilarning am alga oshirilishini 
ta ’m inlovchi shartlar ro ‘yxatini aniqlaydi:
- m a’lum otlam i keyingi uzatishga ruxsat bcrish yoki ruxsat berm aslik;
- him oyalashning q o ‘shim cha funksiyalarini bajarish.
A xborot 
oqim ini 
taxlillash 
m ezoni 
sifatida 
quyidagi 
param etrlardan 
foydalanish m um kin:
- tarkibida tarm oq adreslari. identifiqatorlar, interfeyslar adresi, portlar nomeri 
va boshqa m uhim m a ’lum otlar bo‘lgan xabar paketlarining xizm atchi xoshiyalari;
- m asalan. kom pyuter viruslari borligiga tekshiriluvchi xabar paketlarining
82

---

b evosita tarkibi:
- axborot oqim ining tashqi xaraktcristikalari. m asalan, vaqt va chastota 
x arakteristikalari m a ’lum otlar hajm i va h.
Ishlatiluvchi taxlillash m ezonlari filtrlashni am alga oshiruvchi OSI m odelining 
sathlariga b o g ‘liq. U m um iy holda, paketni filtrlashni am alga oshiruvchi OSI 
m odelining sathi qanchalik yuqori b o 'lsa, ta ’m inlanuvchi him oyalash darajasi ham 
shunchalik yuqori boMadi.