Jo‘rayev 0 ‘zbekiston tarixi (Milliy istiqlol davri) uchinchi kitob «sharq» nashriy ot-matb aa aksiyadorlik kompaniyasi bosh tahririyati toshkent 2011



Yüklə 32,69 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə70/367
tarix01.12.2023
ölçüsü32,69 Mb.
#170905
1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   367
O\'zbekiston tarixi 3. J\'rayev N

Birinchidan, 
mustaqillikning keyingi yillarida davlat qurilishi 
va boshqaruvi sohasida amalga oshirilgan islohotlardan ko‘zlangan 
asosiy maqsad hokimiyat barcha tarmoqlari, xususan ijro hokimiyati 
bo‘lmish hukumat faoliyatining mas’uliyati va samarasini oshirishga 
qaratildi.
Ma’lumki, 0 ‘zbekiston Respublikasida davlat boshqaruvi usuli 
Prezidentlik boshqaruv shakliga asoslanadi va bu qoida Konstitutsi- 
yada belgilab berilgan.
Ayni vaqtda Oliy Majlis Qonunchilik Palatasi Senatining 2005- 
yil 28-yanvardagi Qo‘shma Majlisida Prezident ma’ruzalarida 
ta’kidlanganidek, 0 ‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasiga kiri- 
tilgan o ‘zgarishlar bo‘yicha Prezident zimmasidagi ayrim vazifalar 
nafaqat Senatga, balki hukumatga ham berildi. Shu munosabat bilan 
Vazirlar Mahkamasiga yuklangan vazifalar yanada aniqlashtirildi.
Jumladan, hamma masalalar, vazifalar soha-soha qilib, ya’ni 
komplekslar bo‘yicha b o iib berildi. Bundan maqsad ishda qat’iy, 
aniq tartib-intizom va natija boiishi ko‘zda tutildi.
Binobarin, Bosh vazir o‘rinbosarlari o‘z komplekslari bo‘yicha 
ishni boshqarib, javobgarlikni oxirigacha o‘z zimmalariga olishi, har 
qaysi hukumat a ’zosi, har qaysi vazir o‘z sohasiga mas’ul b o iib
Prezident oldida javob berishi, Parlament oldida hisob berishi belgi- 
landi.
Ikkinchidan, mamlakatimiz davlat mustaqilligining keyingi yil­
larida ma’muriy islohotlami bosqichma-bosqich amalga oshirish tu- 
fayli bir-birini takrorlovchi vazirliklar, idoralar va davlat tashkilot- 
larini, resurslarini taqsimlash vazifalari hamda xo'jalik yurituvchi 
subyektlarga rahbarlik qilishni tugallash orqali davlat va xo‘jalik 
boshqaruvining tarkibini optimallashtirish amalga oshirildi. Natijada
128


respublikada 13 ta vazirlik, 11 ta davlat qo‘mitasi, 9 ta agentlik va 
3 ta qo‘mita saqlanib qolindi, ulaming vazifalariga umuman iqti- 
sodiyotni va uning sohalarini boshqarishning strategik masalalarini 
ishlab chiqish kiradigan bo‘ldi.
Xo‘jalik birlashmalari endilikda ishlab chiqaruvchilar uyushma- 
lari shaklida faoliyat ko‘rsatadigan bo'ldi. Bu boradagi islohotlar 
izchil davom ettirildi. 0 ‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi 
2004 yil 5 yanvarda «Hududiy davlat boshqaruv organlari tarkibini 
takomillashtirish to‘g ‘risida» qaror qabul qildi. Unga muvofiq bar- 
cha hokimliklar yangi boshqaruv tarkibiga o ‘tadi. Viloyat, shahar, 
turnan hokimlarining o‘rinbosarlari qisqartirildi hamda hokimliklar 
mahkamasidagi shtatlar ham qisqartirildi. Beshta shahar, 8 ta sha­
har ichki tumanlari qisqartirilishi natij asida budjet hisobidan moliya- 
lashtiriladigan hududiy boshqaruv organlari xodimlarining soni 500 
birlikka qisqartirildi. Shu jumladan boshqaruv xodimlari soni 331 
birlikka qisqardi va ulami saqlashga ketadigan xarajatlar 312 million 
so‘mga kamaytirish imkonini berdi.
Davlat va xo‘jalik boshqaruv organlarida boshqaruv xodimlar 
sonini optimallashtirish natijasida 0 ‘zbekistonda ming nafar kishiga 
amaldorlar soni 6,1 kishini yoki aholining 1,6 foizini tashkil etdi. 
Qozog‘istonda ushbu ko‘rsatkich tegishli ravishda 19,2 va 3,4 ni, 
Ukrainada - 20 '¿a 4,5 ni, Rossiyada 22,1 va 3,9 ni tashkil etdi.
Boshqaruv apparatini saqlash xarajatlari davlat budjetining 1,9 
foizini tashkil etdi. Bu ko‘rsatkich bo‘yicha 0 ‘zbekiston bozor iq- 
tisodiyoti rivojlangan mamlakatlar qatoridan o‘rin oldi. Masalan 
AQSHda bu ko‘rsatkich 1,1 ni tashkil etadi.
Bundan tashqari boshqaruv xodimlari sonini optimallashtirilishi 
natijasida boshqaruv xodimlari soni 40 ming kishiga qisqartirildi, bu 
esa 40,5 milliard so‘mlik budjet fnablag‘larini tejash imkonini berdi.

Yüklə 32,69 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   367




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin