cho‘ktirish deb ataladi.
Agar cho‘ktirish og‘irlik kuchi ta’sirida borilsa, bu jarayon
tindirish deb yuritiladi.
Tindirish asosan turli jinsli sistemalarni birlamchi ajratish uchun ishlatiladi.
Filtrlash - suyuq va gazsimon aralashmalarni g‘ovaksimon to‘siq filtr yordamida
ajratishdan iborat. Filtrlash bosim yoki markazdan qochma kuch ta’sirida olib boriladi va asosan
suspenziya xamda changlarni to‘la tozalash uchun ishlatiladi.
Sentrifugalash - suspenziya va emulpsiyalarni markazdan qochma kuchlar ta’sirida
yaxlit yoki g‘ovaksimon to‘siqlar yordamida ajratish jarayonidir.
Suyuqlik yordamida
ajratish usuli deb gaz tarkibida bo‘lgan qattiq zarrachalarni biror
suyuqlik ishtirokida ushlab qolish jarayoniga aytiladi. Bu jarayon og‘irlik yoki inersiya kuchlari
ta’sirida olib boriladi va gazlarni tozalash uchun ishlatiladi.
Turli jinsli sistemalarni ajratishning yuqorida bayon etilgan usullari sanoatda
cho‘ktirish, filtrlash qurilmalari, siklonlar, elektrofiltrlar, syentrifugalar, skrubberl ar va shu kabi
qurilmalarda olib boriladi
Cho‘kish tezligini aniqlash uchun aloxida olingan sharsimon qattiq zarrachalarning
suyuqlik muxitda erkin cho‘kishini tekshiramiz: cho‘ktirish jarayonlari
tindiruvchi qurilmalarda
olib boriladi. Bu jarayonda cho‘kish tezligini xisoblash muximdir.
Zarracha dastlab tez cho‘ka boshlaydi, so‘ngra og‘irlik kuchi qarshilik kuchiga teng
bo‘lgandan so‘ng o‘zgarmas tezlik bilan bir xilda cho‘kadi. Shu o‘zgarmas tezlik
cho‘kish tezligi deyiladi. Umumiy xolda tezligi quyidagi formuladan topiladi:
3. Markazdan qochma tipdagi mashinalar. Ventilyator, bosim, g‘ildirak, quvvat, turbokompressor, turbogazoduvka, vakum nasos, porshenli, rotorli, nasoslarni tanlash, afzalligi, kompressorlarni tanlash.
