International Journal of Education, Social Science & Humanities. Finland Academic Research Science Publishers ISSN: 2945-4492 (online) | (SJIF) = 7.502 Impact factor
Volume-11| Issue-4| 2023
Published:
|22-04-2023|
914
Publishing centre of Finland ta bo„lib, ular muayyan loyihalarga taalluqli ekanligiga ko„ra guruhlarga ajratadi
(birinchi guruh
–
o„qituvchi
ga nisbatan, ikkinchisi
–
dars tashkil etilayotgan fanga
nisbatan, uchinchisi
–
shaxsga nisbatan va hokazolar tarzida). Shu bilan birga
Disterveg mazkur qoidalarning ayrimlarini qonunlar ham deb ataydi.
Ta’lim tamoyillari. Didaktik tamoyillar (didaktika t
amoyillari) o„quv jarayonining umumiy
maqsadlari va qonuniyatlariga ko„ra tashkil etiluvchi ta‟lim jarayonining tashkiliy
shakl va metodlari, asosiy qoidalari mohiyatini belgilovchi mazmundir. Ta‟lim
tamoyillarida ta‟limning aniq, tarixiy tajribaga asoslanuvchi me‟yoriy asoslari
(qoidalari) o„z ifodasini topgan. Ta‟lim tamoyillarini bilish
,
o„quv jarayonini uning
qonuniyatlari asosida tashkil etish, uning maqsadlarini asosli ravishda belgilash va
o„quv materialini mazmunini tanlab olish, maqsadga muvofiq ta‟lim shakli va
metodlarini tanlash imkonini beradi. Shu bilan birga bu tamoyillar o„qituvchilar va
shaxsga yaxlit jarayonning bosqchlariga amal qilish, o„zaro aloqalar va
hamkorlikni amalga oshirishga imkon beradi. Ta‟lim jarayonining yangi
qonuniyatlari
kashf etilishi bilan ta‟limning yangi tamoyillari ham shakllanadi, eski
ko„rinishlari o„zgardi. Bu ishlar bugungi kunda ham davom etadi. O„qitish va
tarbiyalash qonuniyatlarini aks ettiradigan yaxlit pedagogik jarayonning umumiy
tamoyillarini keltirib chi
qarishga urinishlar ko„zga tashlanmoqda. Shu bois
avval
oilada tarbiyani yo„lga qo„yishda xato qilmaslik zarur.
Talablarga t
a‟limning
tashkiliy-metodik tamoyillari
deb yuritiluvchi tamoyillar mazmunida o„z ifodasini
topgan:
-
ta‟limning izchilligi, tizimli
ligi, ketma-ketligi;
-
ta‟limda onglilik va ijodiy faollik;
-
ta‟limda ko„rgazmalilik;
-
ta‟limning samaradorligi va ishonchliligi (mustahkamligi);
-
ta‟limning tushunarliligi;
-
guruhli va individual ta‟lim birligi;
-
ta‟limning talabalar yoshi va individ
ual xususiyatlariga mos kelishi;
- oqilona talabchanlik bilan talabani hurmat qilishning muvofiqliligi;
- pedagogik hamkorlik.
Demak,