Sh. R. Xolmoʻminov mehnat bozori iqtisodiyoti
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
vositachilik firmalari
orqali ishga yollash ish qidirishni osonlashtiradi, ishsizlik davrini qisqartirish sohasida mehnatda bandlikka muayyan kafolatlar beradi, kasbiy tayyorgarlik- ning muayyan turlarini olish imkoni yaratiladi. Vositachi firmalar bilan tuziladigan ish bo‘yicha vaqtincha ish kuchidan foydalnuvchi korxonalar o‘z faoliyatlarining samaradorligini oshirish imkoniga ega bo‘ladilar, buning uchun: – ular ishlab chiqarishning mazkur bosqichida iqtisodiy o‘zgarishlar tufayli talab qilinadigan ish kuchi miqdoridangina foydalanishlari mumkin, bunda ular o‘zlarini ish bilan bandlik kafoltlari bilan bog‘lamaydilar; – vaqtincha xodimlardan ko‘pincha nufuzli ish o‘rinlarida foydalanilmaydi; – betobligi sababli ishda bo‘lmagan, ta’til muddatini, kasbga tayyorlash va qayta tayyorlashdan o‘tayotgan doimiy xodimlar vazifalarini bajarib turishni korxonalardagi vaqtincha xodimlar zimmasiga yuklaydilar. Shuni ham ta’kidlash kerakki, vositachi firmalar orqali ishga yuqori malakali xodimlarga nisbatan ham tobora kengroq tatbiq etilmoqda. Bu hol, masalan, ishlab chiqarish yuqori unumli, 139 avtomatlashgan texnika va texnologiya bilan ta’min etilgan hollarda yuz bermoqda. Asbob-uskunalarni sozlash, joriy ta’mirlash uchun malakali ishchilar, dasturiy xodimlar, ishchi kuchining maxsus bilim va ko‘nikmalarga ega bo‘lgan boshqa toifalari kerak bo‘ladi. Muammoni hal etishning yagona yo‘li kadrlarni firma ichida tayyorlash va qayta tayyorlashdan iborat bo‘lib, u ma’lum darajada chiqimlar qilinishini talab etadi. Muammoni hal etishning ko‘pgina korxonalar uchun ancha qulay ikkinchi yo‘li – malakali xodimlarni vositachilar orqali vaqtincha yollashdir. O‘zbekistonda tashqi mehnat migratsiyasi agentligi oldida mehnat bozori infratuzilmasini rivojlantirishda tashqi mehnat migratsiyasi va ish kuchi eksporti mehnat bozorining rivojlanishida muhim ahamiyatga ega. Ishchi kuchi eksporti – bu ishchi kuchining biror mamlakatga ma’lum muddatga shartnoma asosida foydalanish sharti bilan sotilishidir. U boshqa eksport tovarlaridan ma’lum muddatga foydalanishi bilan farq qiladi. Ishchi kuchi eksporti talaygina foydalilik jihatlarga ega: ya’ni, mamlakatimizda ishchi kuchi taklifiga talab yetarli darajada emas. Ishchi kuchi eksporti esa, bu muammoni hal etishga yordam beradi. Eksport natijasida ishsizlar ma’lum muddatga ish bilan ta’minlanadilar; ishchi kuchi jahon bozoriga chiqarilgach, raqobatchilik muhiti unga sifatlilik, mukammallik, ishonchlilik kabi bir qancha talablarni qo‘yadi. Bozordagi mavjud shiddatli raqobatga bardosh bergan har qanday tovar, tabiiyki, ichki bozorda ham yuqori sifatga va yuqori qiymatga ega bo‘ladi. Shu bilan birga jahon mehnat bozoriga chiqqan tovar – ishchi kuchi ilg‘or mamlakatlar tajribasini, zamonaviy, mukammal texnologiyalar sirini o‘zlashtirib yanada yuqori sifatga erishadi, o‘z kasbi bo‘yicha zarur axborotlar hajmini kengaytirib, malakaviy samaradorlik darajasini mustahkamlaydi; – xorijiy mamlakatda malaka oshirayotgan ishchi kuchi egasida til o‘rganish imkoniyati paydo bo‘ladi; – ishchi kuchi eksportidan kelgan tushum YaMMning tarkibiy qismi bo‘lmish milliy daromadning o‘sishiga olib keladi; 140 – ishchi kuchi eksporti, o‘z navbatida, malakali ishchi kuchi importining kamayishiga olib keladi. Buning natijasida respublikamiz- ning malakali ishchi kuchiga bo‘lgan talabi o‘z ishchi kuchi hisobiga qondiriladi va ortiqcha xarajatga hojat qolmaydi; – eksport qilingan ishchi kuchi mamlakatga chet el valutasi tushumini ko‘paytiradi. Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|