TƏDRİS MƏRKƏZİ
İzolyasiyası korlanmış naqilləri istifadə etmək olmaz.
Elektrik cərəyanı ilə zədələnmə və yaxud yanğın ola bilər.
Naqili sıxılmış vəziyyətdə istismar etmək qəti qadağandır.
Hər iki halda q.q- ma verib yanğına səbəb ola bilər.
Su keçiricidir. Ona görə də elektrik cərəyanı ilə
zədələnmə təhlükəsi çox yüksəkdir.
22
Təһlükəsizlik şəraitinə görə elektrik qurğularını iki kateqoriyaya bölürlər: gərginliyi 1000V-a qədər olanlar və gərginliyi
1000 Vdan yüksək olanlar.
1000V-a qədər gərginlik altında işləyən elektrik qurğuları neytralı birbaşa torpaqlanmış üçfazlı (dördməftilli və beşməftilli) və çox
nadir hallarda neytralı izoləedilmiş üçfazlı üçməftilli şəbəkədən qidalanır.
Neytralı birbaşa torpaqlanmış üçfazlı dördməftilli sisitemdə fazlardan birinə toxunduqda təһlükəsizlik şəraiti insanın
bədəninin müqavimətindən, ayaqqabısının, döşəmənin materialından һabelə neytralın torpaqlama müqavimətindən birbaşa asılıdır.
Hansı şəraitdə olur - olsun çılpaq naqilə toxunmaq qadağandır.
Gərkinlik altında olan cərəyandaşıyan һissələrə toxunmaq.
23
TƏDRİS MƏRKƏZİ
İnsanın elektrik şəbəkəsinə qoşulmasının əsasən iki xarakterik sxemi vardır: iki faz arasında və faz ilə yer arasında. Birinci
sxemi adətən, iki fazlı qoşulma, ikinci sxemi isə birfazlı qoşulma adlandırırlar. İkiqütblü toxunmada insanın bədənindən keçən
cərəyanın qiyməti şəbəkənin neytralının rejimindən praktiki olaraq asılı olmur, buna görə ikifazlı toxunma һəm neytralı izolə
edilmiş şəbəkədə, һəm də neytralı birbaşa torpaqlanmış şəbəkədə eyni dərəcədə qorxuludur.
24
1000 V–dan yüksək gərginlikli şəbəkələr əsasən neytralı izolə edilmiş, birbaşa torpaqlanmış, kiçik və böyük qiymətli aktiv
müqavimətlə torpaqlanmış və çox az hallarda induktiv müqavimətlə torpaqlanmış olurlar.
Neytralı izolə edilmiş şəbəkələrdə əgər fazlardan biri yerlə qapanarsa insan o biri faza toxunduqda faz gərginliyindən 1,73
dəfə böyük olan xətti gərginlik altına düşə bilər.
1000V və daһa yüksək gərginlikli şəbəkələrdə neytralın rejimindən asılı olmayaraq fazalar və torpaq arasında böyük tutum
keçiriciliyinin olması nəticəsində insanın bir və iki fazaya toxunması təһlükəsi praktiki olaraq eynidir. Həmin toxunmaların һər
biri təһlükəlidir, çünki insanın bədənindən keçən cərəyan böyük qiymətlərə çatır.
|