Dərs vəsaiti Ə. X. Calallı "Azərişıq" asc nin Tədris Mərkəzinin müdavimləri üçün nəzərdə tutulub

1.2. Əməyin mühafizəsi normaları və qaydaları
Əməyin mühafizəsi (ƏM)–işçilərin təhlükəsiz və sağlam əmək şəraitində işləmək hüququnu təmin etmək məqsədilə
Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsində və digər normativ hüquqi aktlarda, habelə kollektiv müqavilələrdə, sazişlərdə,
əmək müqavilələrində nəzərdə tutulan təhlükəsizlik texnikası, sanitar-gigiyena, müalicə-profilaktika tədbirləri, normaları və
standartları sistemidir.
ƏM normaları, qaydaları və prinsipləri Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 01 fevral 1999-cu il tarixdə imzaladığı 618-1Q
nömrəli Qanununa əsasən, 1999-cu ilin iyul ayının 1-dən qüvvəyə minmiş Azərbaycan Respublikası Əmək Məcəlləsinin IX
bölməsində (maddə 207-239) öz əksini tapmışdır.
ƏM normaları və qaydaları hökmən:
*
işçilərin;
*
istehsalat təcrübəsi keçən tələbə və şagirdlərin;
*
müəssisədə işə cəlb edilən hərbi qulluqçuların;
*
məhkəmə hökmlərinin icrası yerlərində işləyən məhkumların;
*
təbii fəlakətin nəticələrini aradan qaldırılmasına, habelə hərbi və fövqəladə vəziyyət rejimində işlərin görülməsinə cəlb edilən
şəxslərin çalışdıqları bütün iş yerlərində tətbiq edilir.
ƏM-nin dövlət tərəfindən tənzimlənməsi və vahid dövlət siyasətinin həyata keçirilməsi məsələsi
Azərbaycan Respublikasının Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinə həvalə edilmişdir.
ƏM vəziyyətinə Azərbaycanda üç növ nəzarət mövcuddur: dövlət, sahə və ictimai nəzarətlər.
ƏM-nə Dövlət nəzarətini Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 27 yanvar 1997-ci il tarixli, 544 saylı fərmanı ilə Azərbaycan
Respublikası Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi nəzdində yaradılmış Dövlət Əmək Müfəttişliyi həyata keçirir.
Ayrı-ayrı sahələr üzrə nəzarəti Dövlət «Dağmədəntexnəzarət» komitəsi, Səhiyyə Nazirliyinin Sanitar-epidemioloji xidməti,
Sənaye və Energetika Nazirliyinin Dövlət «Enerjinəzarət» müəssisəsi, Dövlət standartlaşdırma xidməti, sahə nazirliklərinin
aidiyyatı xidmətləri, ictimai nəzarəti isə Azərbaycan Həmkarlar İttifaqı Konfederasiyasının texniki əmək inspeksiyası icra edir.
5
TƏDRİS MƏRKƏZİ 

---

Canlı orqanizmdən keçən elektrik cərəyanı ona termiki, elektrolitik və bioloji təsir göstərir.
Termiki təsir özünü bədəndə yanıqların, isitmənin əmələ gəlməsində və qan damarlarının zədələnməsində, urəyin, beyinin
və başqa orqanların һəddindən artıq qızmasında büruzə verir ki, bunlar da һəmin orqanlarda funksional pozğunluqlara səbəb olur.
Elektrolitik təsir özünü üzvi mayenin, o cümlədən qanın parçalanmasında göstərir, bu da onun tərkibinin, һabelə
bütövlükdə toxumanın xeyli dərəcədə pozulmasına səbəb olur.
Bioloji təsir özünü başlıca olaraq, normal fəaliyyət göstərən orqanizmə xas olan və onun һəyati funksiyaları ilə sıx bağlı
daxili bioelektrik proseslərin pozulmasında göstərir.
Misal uçun, xarici cərəyan orqanizmin biocərəyanları ilə qarşılıqlı təsirdə olaraq, onların toxumaya təsirinin normal xarakterini
pozar və əzələlərin qeyri-iradi yığılmasına səbəb ola bilər.