Ma’lumki, Nosiruddin Rabg‘uziy «Qisasi Rabg‘uziy» asarini yozish bi
Yüklə 123,85 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
MANBASHUNOSLIK VA MATNSHUNOSLIKI
89 dan ishlangan «Qisas ul-anbiyo turkiy» deb atagan ma’qul» [Ostanaqulov I., 1993: 18], degan xulosa chiqarishi- gacha olib keldi. Shu sababli, biz olim I.Ostonaqulovning xulosasi nechog‘lik haqiqatga yaqinligi va asar nusxalar- ining Rabg‘uziy uslubidan uzoqlashish sababini topish maqsadida asarning ikki nashrini qiyosiy-tarixiy aspektda tekshirishga harakat qilamiz. 1. XV asrda ko‘chirilgan va Britaniya muzeyida saqlanayotgan nusxaning mashhur matnshunos K.Gronbek to- monidan 1948 yilda Kopengagenda nashr qilingan faksimilesi [Rabg’uziy, 1990: 8] asosida 1990–1991 yillarda Toshkentda «Yozuvchi» nashriyotida akademik E.Fozilov, filologiya fanlari nomzodi A.Yunusov, H.Dadaboev, Yu.Shokirovlar tomonidan ikki jild holi- da nashr qilingan Toshkent nashri. 2. Samarqand toshbosma nusxasi. Titul sahifasida “Turkiy «Qisas ul-anbi- yo» Lirayxon binti Sharif” (ya’ni Sharif qizi Rayhon) deb yozilgan. U kitobning egasi. Kitobning birinchi betida «Ba say’ va ehtimomi Eshon Solihxo‘ja Tohir kotib Buxoroi Sharif dar viloyati Samarqand» deb kitobning ko‘chirilgan joyi va ko- tibning nomi ko‘rsatilgan. Shuningdek, arab alifbosida «Fil matbaa Demurov» deb hamda varaqning pastki hoshi- yasida kirill harflari bilan «Dozvoleno senzuroy Sankt-Peterburg 17 dekabrya 1904 goda. Tipo lit R.I.Demurova v Samarkande» deb nashriyot nomi beril- gan 528 betdan iborat [Qissas ul-anbi- yo, 1904]1*. Samarqand toshbosmasini tadqiqot ob’ekti sifatida tanlashimizga sabab hozirgi kunda Respublikamizda mavjud kutubxonalarning qo‘lyozma- lar fondida saqlanayotgan asar nusx- alarining ko‘pchiligi XVIII–XIX asrlarda 1 Qisas ul-anbiyo. Samarqand toshbosmasi. 1904 (bundan keyingi o‘rinlarda asardan olingan misollar o‘sha joyda sahifasi ko‘rsatiladi) ko‘chirilgan namunalardir. Ushbu nashr ham bu nusxalar bilan kompozitsiyasi, tili, syujetiga ko‘ra yaqin. Shu sababli ana shu ikki nusxani qiyoslab, keyingi davrlarda ko‘chirilgan qissa namunala- rining nima sababdan adib qalamidan uzoqlashganligini uch aspektda o‘rga- namiz: Yüklə 123,85 Kb. Dostları ilə paylaş:
|