Shu jihati bilan ishlab chiqarish jarayonlarini boshqarish bo‘yi- cha bajaruvchining ishlarini optimallashtirishga bog‘hqdir. Zamona- viy ishlab chiqarish tizimlarida ma’lumotlarni haddan ziyod katta hajmda bo'lishini hisobga ohb, uning aniq ishlashi uchun amaldagi vaqt rejimida ulardagi ma’lumotlarni qo‘llab-quwatlash lozimdir. Bunday ma’lumotlarni sifatli sinflashda kompyuter texnologiya- larini qo‘llash bilan ishlab chiqarish jarayonlarini boshqarish optimallashtiriladi hamda shu rejimda vaqtni qisqartirgan holda ma’lumotlar qayta ishlanadi. Tasniflashtirish (sinflashtirish) usullari to ‘plam va to ‘plamosti- larga b o lish usuli bilan aloqadorligi darajasi muhim ahamiyatga ega. Obyektlarni sinflashning ikkita asosiy: iyerarxik va fasetli usuh mavjud. Iyerarxik usul bo‘yicha sinflashtirish quyidagi ketma-ketlik bo‘yicha amalga oshiriladi: — obyektning birlamchi to ‘plamini aniqlash; — sinflashtirish obyektining asosiy (mavjud) alomatlarini aniqlash; — alomatlarning ketma-ketligi tartibini tanlash — ularning miqdori va bolinish darajasi. Sinflashgan guruhlarning umumiy miqdori E0 sinflagichi (klas- sifikatori) hajmida shakllanib, quyidagiga teng: i Ей = nx + nxn2 + nxn2nz + ...+ nxn2ny ..nk = (3.1) j =i
127
M E - mi m 2 m3 I 1
1 1 1
m21 m22 m23 m24 3.5-rasm. Iyerarxik usul bo‘yicha sinflashtirish sxemasi.