A
B
A – erkaginiki, B – urg’ochisiniki:
1. buyragi, 2. siydik yo’li, 3. kloaka bo’shlig’i, 4. buyrak
usti bezi, 5. urug’don, 6. urug’don ortig’i, 7. urug’ yo’li, 8. urug’ pufagi, 9. tuxumdon, 10. chap
tuxum yo’li, 11. tuxum yo’li voronkasi, 12. reduktsiyalangan o’ng tuxum yo’lining qoldig’i, 13.
to’g’ri ichagi, 14. siydik teshigi, 15. jinsiy teshik.
7. Qushlar nafas olish organlari va havo xaltachalari qismlarini raqamlarga mos holda yozing.
1. _____________________________
2. _____________________________
3. _____________________________
4. _____________________________
5. _____________________________
6. _____________________________
7. _____________________________
8. _____________________________
9. _____________________________
10. ____________________________
11. ____________________________
127
1. _____________________________
2. _____________________________
3. _____________________________
4. _____________________________
5. _____________________________
6. _____________________________
Munozara yordamida mavzuni mustahkamlash
Quyidagi savollarga og’zaki javob bering.
1. Qushlar ichki organlarida uchishga moslashgan qanday o’zgarishlar hosil qilgan?
2. Qushlarning hazm organlarida qanday o’zgarishlar hosil qilgan?
3. Qushlarning yuragi tuzilishi va qon aylanishi sistemasi repteliyalardan qanday farq qiladi?
4. Qushlar nafas akti qanday sodir bo’ladi?
5. Qushlarning siydik tanosil sistemasi repteliyalardan qanday farq qiladi?
Mavzu bo’yicha bilimlarni tekshirish
Chiqish testlarini ishlang:
1. Kaptarning tashqi tuzilishiga tegishli tushunchalarni belgilang:
A-gavdasi pat bilan
qoplangan, B-tanasi tangachalar bilan qoplangan, V-tana shakli urchuqsimon, G-tanasi
tuxumsimon, D-burun teshigi voskavitsa bilan qoplangan, Ye-ostki tumshuq voskavitsa bilan
qoplangan, J-quloq teshigi pat bilan qoplangan, Z- dumi gushtdor kichkina do’mboqqa
aylangan, I-nog’ora pardasi bo’rtib turadi, K-dumi reduktsiyalangan, L-oldingi oyoqlari qanotga
aylangan, M-orqa oyog’ida tsevka bo’limi bor, N-oldingi oyog’i 5 barmoqli, O-orqa oyoqg’i 4
barmoqli, P-tsevka pat bilan qoplangan, R-orqa oyog’i 3 barmoqli.
2. Qushlar nerv sistemasiga xos xususiyatar keltirilgan javoblarni belgilang:
A-epifiz
yaxshi taraqqiy etgan, B-yarimsharlar va miyacha katta, V-xidlov bo’limi va oraliq miya kichik,
G-gipofizi yo’q, D-miya burmalari ro’y rost ajralmagan, Ye-ko’zi yaxshi taraqqiy etgan.
3. Qushlar hazm sistemasiga xos xususiyatlarni belgilang:
A-tishlari yo’q, B-talog’i
yo’q, G-barcha qushlarning o’t po’fagi taraqqiy etgan, D-donxo’rlar qizilo’ngachi jig’ildon hosil
qiladi, Ye-bezli va muskulli oshqozonlari bor, J-to’g’ri ichagi kalta,Z-to’g’ri ichagi yo’q.
4. Qushlar nafas olish sistemasida qanday o’zgarishlar paydo bo’lgan?
A-bronxlar
paydo bo’lgan, B-bir juft cho’michsimon va uzuksimon tog’aylardan iborat hiqildog’ hosil
bo’lgan, V- yuqori hiqildog’ida ovoz paylari joylashgan, G-ovoz paylari joylashgan pastki
hiqildoq hosil bo’lgan, D-havo xaltachalari hosil bo’lgan, Ye-qon havo xaltachalarida
oksidlanadi, J-uchganda nafas akti qanotlar harakati natijasida sodir bo’ladi, Z-ikki tomonlama
nafas olish payda bo’lgan.
5. Qushlarning qanday havo xaltachalari bor?
A-bo’yin, B-ko’krak, V-to’sh oldi, G-
o’mrovlararo, D-qorin, Ye-chanoq, J-yurak oldi, Z-o’pkalararo.
6. Qushlarning qon aylanish sistemasi repteliyalardan qanday farq qiladi?
A-venoz
sinusi yo’q, B-o’ng aorta yoyi yo’q, V-faqat tananing oldingi qismi kislorodli qon bilan
ta’minlanadi, G-yuragi 4 kamerali, D-arterial qon venoz qon bilan aralashmaydi, Ye-nomsiz
128
arteriyadan alohida ko’krak arteriyasi ajraladi, J-yurakdan uchta mustaqil arteriya chiqadi, Z-
orqa kavak vena hosil bo’lmaydi.
7. Qushlar ayirish va tanosil sistemasida qanday o’zgarishlar hosil bo’lgan?
A-
metanefrik buyrak hosil bo’lgan, B-siydik pufagi yo’q, V-quyuq bo’tqasimon siydik ajraladi, G-
siydik yo’li siydik pufagiga ochiladi, D-o’ng tuxumdon va tuxum yo’li murtak holida, Ye-ba’zi
qushlarda kopulyativ organi bor, J-urug’donlar ustida yog’ tanachalari bor, Z-urug’ yo’li siydik
yo’liga qo’shiladi.
1
2
3
4
5
6
7
Dostları ilə paylaş: |