7-Labaratoriya ishi
Tirsakli vallarni shatun va tayach bo‘yinlarini ta’mirlash
texnologiyasini ishlab chiqish.
Ishdan maqsad.
Tirsakli vallarning o‘zak va shatun bo‘yinlarini ta’mir o‘lchamlarga tiklash
texnologik jarayonni loyhalash va uni muayan ishlab
chiqarish sharoitida amalga
oshirish bo‘yicha amaliy ko‘nikmalarga ega bo‘lish.
Ishning mazmuni.
Ushbu laboratoriya ishi ikki qismdan tashkil topib uning birinchi qismida
tirsakli valning tiklash texnologik jarayoni ishlab chiqiladi va ikkinchi qismida esa
ushbu jarayon ARZ-14 korxona sharoitida amalga oshiriladi.
Ishning bajarish tartibi.
1.
Tirsakli vallarning ta’mir o‘lchamlariga tiklash uslubining texnologik
xususiyatlari bilan tanishing va uning texnologik
jarayoning tarkibini
aniqlang.
2.
Tiklanilayotgan tirsakli vallning o‘zak va shatun bo‘yinlarining ta’mir
o‘lcham kategoriyalarini aniqlang (1- laboratoriya ishning natijasi).
3.
Umumiy va operatsion oro ishlov quyimlarni xisoblang.
4.
Trisakli valning o‘zak va shatun bo‘yinlarini ta’mir o‘lchamlariga tiklash
texnologik jarayonni loyihalang. Buning uchun:
- ishchi chizma va nuxson xaritasidan tiklanilayotgan trisakli val uchun
texnologik
talablarni aniqlang;
- texnologik jihoz, moslama va kesuvchi, xamda o‘lchash instrumentlarni
tanlang;
- texnologik jarayon operatsiyalaridagi o‘tishlar soni, ularning mazmuni
va bajarish tartibini aniqlang;
- siliqlash rejimini belgilang.
a) siliqlash toshning aylanma tezligini aniqlang
60
*
1000
КР
КР
КР
n
d
V
=
bu erda: d – toshning
diametri, mm
n
KR
– toshning aylanma chastotasi, min
-1
b) dastgox ko‘rsatkichi bo‘yicha toshning aylanma tezligiga aniqlik kiriting
va uning qiymatini belgilang – V
KR.F
m/min
v) detalning aylanish tezligini xisoblang.
60
*
1000
g
g
g
n
d
V
=
bu erda: d
g
– tirsakli val bo‘yin diametri, mm
n
g
– detalning aylanish chastotasi min
-1
g) dastgox ko‘rsatkichi bo‘yicha detlning aylanish tezligiga aniqlik kiriting va
uning qiymatini belgilang – V
g
m/min
d) meyorlangan ko‘ndalang uzatmani - S, mm/ob aniqlang
e) bo‘ylama daqiqa uzatmani xisoblang
g
m
n
S
S
*
=
j) bo‘yinlarni siliqlash
mashina vaqtini xisoblang
t
S
n
k
a
h
t
g
M
*
*
*
*
=
-tirsakli valning o‘zak va shatun bo‘yinlarini siliqlash operatsion xaritasiga
undagi o‘tishlarining mazmuni, dastgoh, moslama, instrumentlar,
ishlov yuza
o‘lcham va siliqlash rejimi ko‘rsatkichlari va ularning son qiymatlarini yozib
chiqing.
5. ARZ-14 korxonasi sharoitida ishlab chiqilgan texnologik jarayon asosida
tirsakli valning o‘zak va shatun bo‘yinlarini o‘rnatilgan ta’mir o‘lcham
kategoriyalari bo‘yicha siliqlang. Buning uchun:
- siliqlash dastgohini tuzilishi,
uning ishlatish va boshqarish, hamda ushbu
dastgohda ishlash uchun kerakli bo‘lgan xafsizlik qoidalarni chuqur o‘rganib
chiqing
- tirsakli valning tayanch yuzalari bo‘yicha dastgox moslamasiga o‘rnatib uni
qotiring
- dastgohni yoqing va tirsakli valning o‘zak xamda shatun bo‘yinlariga ketma
ket belgilangan tartibda ta’mir o‘lchamlar bo‘yicha siliqlash ishlovini bering
- dastgohni o‘chiring va moslamadan tirsakli valni bo‘shatib
oling
- tirsakli valning ishlov berilgan o‘zak va shatun bo‘yinlarini o‘lchang (2-lab
ishiga qarang), shakl xatoliklarini xisoblang va ushbu o‘lchov, hamda xisob
natijalarini chizmada ko‘rsatilgan talablar bilan solishtirib ishlov sifati bo‘yicha
xulosa bering.