A. Zikiryayev, A. To ‘ xtayev, I. Azimov, N. Sonin

1. bir hujayralilar; 2. ko‘p hujayralilar.
Ko‘p hujayralilarning xordalilar tipidan boshqa barcha tiplarining 
vakillari 
umurtqasiz hayvonlar
hisoblanadi.
Bir hujayralilar tabiatda keng tarqalgan. Ko‘pchilik sodda hayvonlar den- 
gizlarda, chuchuk suv havzalarida, sernam tuproqlarda hamda boshqa orga- 
nizmlarda yashashga moslashgan. Sodda hayvonlar bir hujayrali bo‘ladi. Tanasi 
sitoplazma va bir yoki bir necha yadrodan tashkil topgan. Sitoplazma yupqa 
tashqi membrana bilan o‘ralgan (19- rasm).
Ko‘p hujayrali hayvonlarda hayotiy jarayonlar maxsus organlar, to‘qima 
va hujayralarda amalga oshirilsa, sodda hayvonlarda esa hujayralardagi 
orga-

---

31
ORGANIK OLAMNING XILMA-XILLIGI
I BO‘LIM
1.
2.
3.
4.
Hayvonlar boshqa tirik organizmlardan qanday xususiyatlari bilan 
farqlanadi?
Hayvonlarning tabiatdagi roli nimalardan iborat?
Hayvonlarning inson hayotidagi ijobiy va salbiy ahamiyati qanday?
Hayvonot dunyosi necha guruhga bo‘linadi?
Sodda hayvonlardan evglena va infuzoriya tufelkalarda taksis 
hodisasining ijobiy va salbiy ko‘rinishlarini tajribada kuzating.
Quyidagi jadvalni to‘ldiring:
1.
2.
Amyoba
Qisqaruvchi
vakuol
Sodda hayvonlar.
Tufelka
19- rasm.
noidlar
yordamida boradi. Ular soxta
oyoq lar, xivchinlar yoki kiprikchalar 
yordami da harakatlanadi. Ko‘pchilik
sodda hay vonlar organik moddalar bilan 
oziq lanadi.
Avtotroflar esa fotosintez yo‘li bilan 
oziqlanadi. Sodda hayvonlar hujayrasi 
bo‘linish yo‘li bilan ya’ni, jinssiz va jinsiy 
yo‘llar bilan ko‘payadi. Tashqi muhitning 
har xil ta’sirlariga sodda hayvonlarning
beradigan javob reaksiyasi asosan hara-
katlanish orqali amalga oshirilib, u