‘zbekiston respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi ‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi

Ishlamaydigan onalarga hola ikki yoshga yetgunga qadar uni
parvarish qilganligi uchun oylik nafaqa tayinlash va to ‘lash.
0 ‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi tom onidan 2002-yil 14- 
martda 1112-son bilan ro‘yxatga olingan „Ishlamaydigan onalarga 
bola ikki yoshga yetgunga 
qadar uni parvarish qilganligi uchun 
oylik nafaqa tayinlash va toMash tartibi to ‘g‘risida“gi Nizomga 
asosan bunday nafaqalar tayinlanishi va toManishi m u m k in '.
' ,,0 ‘zbekiston Respublikasi vazirliklari, davlat qo‘mitalari va idorala- 
rining me'yoriy hujjatlari Axborotnomasi'“, 2002-yil, 5-son.
147
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Bolani parvarish qilish uchun to'lanadigan nafaqa qo‘rg‘on, 
qishloq, ovul, mahalla fuqarolari yig‘in yoki maxsus vakolatli 
komissiya tomonidan, ona yoki bolani parvarish qilayotgan bosh- 
qa shaxs qo‘rg‘on, qishloq, ovul, mahalla fuqarolar yig'ini raisi 
nomiga beradigan arizasiga binoan tayinlanadi. M azkur shaxs 
ro'yxatdan o'tkazilgan fuqarolaming arizasi o'zini o ‘zi boshqa- 
rish organiga beriladi.
Arizaga quyidagilar ilova qilinadi:
a) bolaning tug‘ilganlik haqidagi guvohnomasidan ko‘chirma 
nusxa;
b) m ehnat daftarchasidan ko‘chirm a nusxa — ilgari ishla- 
ganlar uchun;
d) ariza topshirilgan oygacha oila a'zolarining oxirgi o‘n ikki 
oydagi daromadlari to ‘g‘risida m a'lum otnom a;
e) bolaning nogironligi to ‘g‘risida guvohlik beruvchi VKK 
xulosasining ko‘chirma nusxasi (zarurat bo‘lganda);
f) nikohning bekor qilinganlik to ‘g‘risidagi guvohnomaning 
ko‘chirma nusxasi yoki tegishli sud qarorlaridan ko'chirm alar 
(zam rat bo ‘lganda);
g) amalda parvarish qiladigan shaxslar tom onidan bolaning 
onasi y o ‘qligi haqida hujjat, bolaning onasi vafot etganligi 
to ‘g‘risida guvohnoma, onani onalik huquqlaridan mahrum qilish 
to ‘g‘risida sud organlari tom onidan berilgan m a'lum otnom ani 
yoki bolaning (bolalarning) onasi bolani parvarish qilish nafa- 
qasini olmasligini tasdiqlaydigan boshqa hujjatlar q o ‘shim cha 
ravishda taqdim etailadi.
Nafaqa tayinlash uchun zam r hujjatlar belgilangan tartibda 
tasdiqlangan nusxalarda taqdim etiladi.
Bolani parvarish qilish nafaqasini tayinlash u chun q o ‘r- 
g‘on, qishloq, ovul, mahalla fuqarolarining yig‘inida yoki ushbu 
nafaqani tayinlash va to ‘lash m asalalarini hal etish uch u n
fuqarolar yig‘ini vakolat bergan komissiya tom o n id an qabul 
qilingan qaror asos bo‘lib hisoblanadi.
Bolani parvarish qilish nafaqasi oila darom adini hisobga 
olgan holda tayinlanadi.
Quyidagi hollarda nafaqa oila darom adlaridan qat'i nazar 
tayinlanadi:
a) to ‘liq bo‘lmagan oilada bolani (bolalarni) tarbiyalayotgan 
ota va onalarga. Bunda bolaning to ‘liq boMmagan oilada ona (ota) 
tom onidan tarbiyalanish faktini, muayyan holatlarni hisobga
148
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

olgan holda, fuqarolarning o ‘zini o ‘zi boshqarish organi bel- 
gilaydi;
b) nogiron bolani tarbiyalayotgan onalarga (yoki ularning 
o ‘rnini bosadigan shaxslarga). Bunda bolalarning qaysi biri 
nogiron ekanligining ahamiyati yo‘q.
Bolani parvarish qilish nafaqalarini toMash quyidagi hollarda 
to ‘xtatiladi:
a) parvarish qilinayotgan bola ikki yoshga to ‘tganda;
b) bolaning ixtisoslashtirilgan muassasaga to ‘liq davlat ta ’mi- 
notiga berilishida;
d) bola vafot etganda;
e) oila bola bilan doimiy yashash uchun 0 ‘zbekiston Res- 
publikasidan tashqariga chiqib ketganda;
f) qayta ish faoliyatini davom ettiiganda;
g) boshqa joyga ko'chganda;
h) tayinlangan m uddatning birinchi o ‘n ikki oyi oxiridagi 
holat bo'yicha oila har bir a'zosining daromadlari belgilangan 
mezondan oshib ketsa.
Bolani parvarish qilish nafaqasini to'lashni to ‘xtatishga olib 
keluvchi holatlar to ‘g‘risida nafaqa oluvchi o ‘zini o ‘zi boshqarish 
organlariga m a'lum qilishi shart.
Fuqarolam ing o ‘zini o ‘zi boshqarish organi aybi bilan o ‘z 
vaqtida olinmagan bolani parvarish qilish nafaqasi o'tgan vaqt 
uchun biror-bir muddat bilan cheklashsiz to ‘lanadi. Ko‘rsatilgan 
hollarda bolani parvarish qilish nafaqasining sum m alari bir 
vaqtda toManadi.
Tayinlangan, biroq o ‘z vaqtida talab qilinm agan (toMan- 
magan) bolani parvarish qilish nafaqalari o ‘tgan vaqt uchun 
ushbu nafaqalar tolanishi kerak bo'lgan davrda nazarda tutilgan 
miqdorlarda to ‘lanadi.
Atayin noto‘g‘ri yoki soxta (qalbaki) hujjatlar bo‘yicha bola- 
ni parvarish qilish nafaqasini olish faktlari aniqlanganda bunday 
hujjatlami taqdim etgan shaxs javobgarlikka tortiladi, ortiqcha 
to'langan summalar esa belgilangan tartibda undirilishi kerak.
Davlat korxonalarida ishlaydigan onalarga bola ikki yoshga 
yetgunga qadar uni parvarish qilganligi uchun oylik 
nafaqa 
tayinlash. 0 ‘zbekiston Respublikasi 
Adliya vazirligi tomonidan 
2002-yil 14-martda 1113-son bilan ro ‘yxatga olingan „IshIayot- 
gan onalarga bola ikki yoshga yetgunga qadar uni parvarish qil- 
ganligi uchun oylik nafaqa tayinlash va to ‘lash tartibi to ‘g‘risidagi
149
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

N iz o m “ga m uvofiq bola ikki yoshga t o ‘lgunga q a d ar uni 
parvarishlash uchun har oylik nafaqa tug‘ilgan, farzandlikka yoki 
vasiylikka olingan bola ikki yoshga to ‘lgunga qadar uni parva- 
rishlayotgan shaxslarga, ya’ni onaga, otaga, farzandlikka olgan 
shaxsga, vasiyga yoki boshqa qarindoshlarga 
tayinlanadi va 
to ‘lanadi‘.
Budjet sohasida m ehnat qilayotgan onalarga ushbu Nizom 
asosida emas, balki 0 ‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi 
tomonidan 2002-yil 14-martda 1112-son bilan ro‘yxatga olingan 
„Ishlamaydigan onalarga bola ikki yoshga yetgunga qadar uni 
parvarish qilganligi uchun oylik nafaqa tayinlash va to ‘lash tartibi 
to‘g‘risida“gi Nizomga asosan amalga oshiriladi1
2.
Davlat budjetidan ta'm inot oluvchi muassasa va tashkilotlarda 
ishlovchi onalarga mazkur nafaqa tegishli hollarda ular doimiy 
yashab turgan fuqaroiar yig‘ini tom onidan tayinlanadi.
Bolani parvarish qilish bo ‘yicha nafaqa tayinlash uchun 
quyidagi hujjatlar taqdim qilinadi:
a) bolani parvarish qilish bo‘yicha nafaqa tayinlash haqidagi 
ariza;
b) bola tug‘ilganligi to ‘g‘risidagi guvohnoma nusxasi.
Bolaning onasi o‘rniga bolani parvarish qilish bo‘yicha nafa-
qani oluvchi shaxslar q o ‘shim cha ravishda onaning yo'qligini 
t isdiqlovchi hujjat — guvohnom a, onaning onalik huquqidan 
nahrum etilganligi haqida sud organlari bergan m a'lum otnom a 
/oki bolaning (bolalarning) onasi bolani parvarish qilish bo‘- 
yicha nafaqani olish imkoniyati yo‘qligini tasdiqlovchi boshqa 
hujjatlarni taqdim etadilar.
Bolani parvarish qilish bo‘yicha nafaqa to ‘lovi quyidagi hol- 
larda bekor qilinadi:
a) parvarish qilinayotgan bola ikki yoshga to‘lganda;
b) bola ixtisoslashtirilgan muassasaga (go‘daklar uyiga) to‘liq 
davlat ta ’minotiga joylashtirilganda;
d) bola vafot etganda;
e) oila, bola bilan birgalikda, doimiy yashash uchun 0 ‘zbe- 
kiston Respublikasi hududidan tashqariga chiqib ketganda.
1 O'zbekiston Respublikasi vazirliklari, davlat qo‘mitalari va idoralarining 
me'yoriy hujjatlari Axborotnomasi, 2002-yil, 5-son.
2
Q a r a n g : 0 ‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi tomonidan 2008-yil 
28-fevralda 1113-1 -son bilan ro'yxatga olingan 
0
‘zgartirish. 0 ‘zbekiston 
Respublikasi qonun hujjatlari to'plami, 2008-yil, 8—9-sonlar, 52-modda.
1 5 0
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Bolani parvarish qilish bo'yicha nafaqa to'lovi bekor qilini- 
shiga olib keluvchi holatlar haqida nafaqa oluvchi shaxs, nafaqa 
to ‘lovini amalga oshirayotgan organni xabardor qilishi shart.
Nafaqa oluvchi shaxs vafot etganda yoki ota-onalik huquqidan 
mahrum bo‘lganda yoxud bola vasiylikdan olib qo‘yilgan hollarda 
nafaqa amalda bolani parvarishlayotgan shaxsga ushbu nafaqa 
to ‘langan so‘nggi oyning keyingi oyidan boshlab tayinlanadi.
Bolani parvarish qilish bo'yicha nafaqa puli bila turib noto‘g‘ri 
yoki qalbaki (soxta) hujjatlar bo'yicha olinganligi aniqlangan 
hollarda, bunday huijatlarni taqdim qilgan shaxslar javobgarlikka 
tortiladilar, ortiqcha to 'lan g an sum m alar belgilangan tartibda 
undirib olinadi.
Bolani parvarish qilish bo‘yicha nafaqa to ‘lovi bekor qilini- 
shiga olib keluvchi holatlar haqida o ‘z vaqtida xabar berilma- 
ganda, to'lovni amalga oshirayotgan organning qarori bo'yicha 
ortiqcha to ian g an summalar belgilangan tartibda nafaqa olgan 
shaxsdan undiriladi.
Bola parvarishlash uchun nafaqa to io v i korxonalarda (tashki- 
lotlarda) ishlayotgan onalar (ona o ‘rnini bosuvchi shaxslar) 
uchun ushbu korxonalarning (tashkilotlarning) o ‘z m ablagiari 
hisobidan amalga oshiriladi.