Transport logistikasi

5.2. Mahsulot yetkazib berish kanallarini tanlash 
Mahsulotlarni yetkazib berish kanali mahsulotlarni yetkazib berish 
uchun zarur boʻlgan sarf-xarajat miqdoriga qarab amalga oshirishi 
kerak. 

---

68 
Har bir turdagi yetkazib berish kanali uchun sarf-xarajatlar 
quyidagicha aniqlanadi: 
ZO_zo + ZO_ko + ZO_tr + ZO_ot + ZO_kom + ZO_ttr + 
ZO_buyur... + ZO_xuj + ZO_sugʻur < ZT_zo + ZT_ko +ZT_tr + ZT_ot 
+ ZT_kom + ZT_buyur... + ZT_xuj + ZT_sugʻur + ZT_mahs 
bu yerda, 
ZO_zo - mahsulotni zahirada omborda va yoʻlda turib qolganligidan 
koʻridadigan yoʻqotishlar; 
ZO_ko - mahsulot zahiralarini korxona omborida saqlash 
xarajatlari; 
ZO_tr - mahsulotlarni transportirovka qilish umumiy xarajatlari; 
ZO_ot - ortish - tushirish xarajatlari; 
ZO_kom - transport broker kompaniyalarining savdo- vostachilarini 
komission ragʻbatlantirish xarajatlari; 
ZO_ttr - mahsulotlarni transportirovka qilish umumiy xarajatlari;
ZO_buyur. - buyurtmani bajarilmagani oqibatida koʻrilgan zarar; 
ZO_huj. - hujjatlarni rasmiylashtirish xarajatlari; 
ZO_sugʻur - sugʻurta xarajatlari; 
ZT_zo - mahsulotni zahirada turib qolganligidan koʻradigan 
yoʻqotishlar; 
ZT_ko - mahsulot zahiralarini korxona va iste‘molchilar omborida 
turib qolishidan koʻriladigan yoʻqotishlar; 
ZT_tr - mahsulotlarni transportirovka qilish umumiy xarajatlari; 
ZT_ot - ortish - tushirish xarajatlari; 
ZT_kom 
- 
savdo-vostachilarini 
komission 
ragʻbatlantirish 
xarajatlari; 
ZT_buyur. - mahsulotlarni oʻz vaqtida yetkazib berila olmaganligi 
sababli buyurtmani bajarilmaganligidan koʻriladigan zarar; 
ZT_huj. - hujjatlarni rasmiylashtirish xarajatlari; 

---

69 
ZT_sugʻur- sugʻurta xarajatlari; 
ZT_mahsulot - mahsulotlarni yolda buzilishi va yoʻqotilishidan 
koʻriladigan yoʻqotishlar. 
Formulaning 
chap
tarafi mahsulotlarni vositachilar orqali yetkazib 
berish, 
oʻng
tarafi esa tranzit (bevosita) yetkazib berish xarajatlarini 
tavsiflaydi. 
Kanallarning 
har 
xil 
variantlarini 
aniqlayotganda 
qaysi 
koʻrinishdagi vositachilardan foydalaniladi va ular kim tomonidan va 
kimning hisobidan ish yuritilshi belgilab olinishi kerak: 
Dilerlar -
ulgurji va ba‘zi hollarda chakana vositachilar boʻlib 
operasiyalarni oʻz nomidan va hisobidan amalga oshiradilar. Ular 
shartnoma boʻyicha mahsulotlarni sotib oladilar va iste‘molchilarga 
yetkazib beradilar.