‘zbekiston respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

1.11. O^bekistonda sogMiqni saqlash ishi
2 - 2 2
A l i s h e r N a v c i y
z 
n o m i f l a g i
jO ’z b e k i s t o n M b

---

C h u n o n ch i, 5 m illion aholisi boMgan o ‘lkada bor-yug‘i 2 ta sanitariya 
sh ifokori xizm at k o ‘rsatgan. S an itariy a m a ’lu m o tla ri, o n alik va 
b o la lik n i m u h o fa z a q ilish m asa lala ri b ila n h e c h kim a lo h id a
shug‘ullanm agan.
O n a la r va b olalarga k o ‘rsatiladigan y o rd a m , aso sa n , sanoqli 
shifokorlar tom onidan amalga oshirilgan. 0 ‘sha paytlarda aholi orasida 
tarq a lg a n tu rli xil yuqum li kasalliklarni tu g a tish , bu ishda, aso san , 
p ro fila k tik c h o ra -ta d b irla r k o ‘rish u c h u n s h ifo k o rla r brigadasi 
tu z ila r, u lar y o rd a m id a kasalliklarga b a rh a m berish m asalalari hal 
q ilin ar edi. Bu olijanob ishlarga T urkiston R espublikasining birinchi 
sogMiqni saq lash xalq kom issari T. R isqulov b o sh c h ilik qilgan.
K eyingi yillarda k o ‘p lab yangi tu m a n la r, ja m o a x o ‘jalik la ri, 
sh o ‘ro xo‘jaliklari Ь а ф о etilgan. A na shu xo‘jaliklar hududida qishloq 
u c h a s tk a s h ifo x o n a la ri, q ish lo q s h ifo k o rlik a m b u la to riy a la ri, 
feld sh erlik va a k u sh erlik p u n k tla ri, tu m a n sh ifo x o n a la ri va tu m a n
m arkaziy shifoxonalari ochildi.
X alq x o ‘jalig in i sa n o at yoMiga oM kazish y illarid a o ‘n lab s h a ­
h arlar, ishchi posyolkalari, zavod va fabrikalar bunyod etildi. U larda 
s h a h a r p o lik lin ik alari, sh ifo x o n alari, tib b iy -sa n ita riy a q ism lari ish 
boshladi. U lar, asosan, uchastka-sex tam oyilida va dispanser uslubida 
faoliyat koM satgan. Shu davrda davlat sa n ita riy a inspeksiyasi h am
tuzilib, u yangi bu n y o d boMgan sh a h arlard a , zavod va fabrikalarda, 
ishchi posyolkalarda, ja m o a xo ‘jaliklarida ogohlantiruvchi sanitariya 
n a z o ra ti bilan sh u g lullangan.
0 ‘zb ekistonda o ‘sha z a m o n d a sogMiqni saqlash ishining m uhim
y o ‘n a lis h la ri h iso b la n g a n p ro fila k tik a , d a v la t ta s a rru fi, b e p u l 
yo rd am к о ‘rsatishga k atta e ’tib o r berilgan. S hu bilan birga sogMiqni 
saqlash tiz im in in g m o d d iy -te x n ik a bazasi hali u n c h a yaxshi em as 
edi. F a q a tg in a , 0 ‘zbekiston m ustaqillikka e rish g a n d a n so ‘ng sog‘- 
liqni saq lash tizim id ag i islo h o tla r konsepsiyasi ishlab ch iq ild i va 
a m a lg a o sh irilm o q d a . A y n iq sa, « 1998—2 0 0 5 -y illa rd a sogMiqni 
saqlash tizim ini isloh qilish davlat dasturi» to ‘g ‘risidagi R espublika 
P re z id e n tin in g F a rm o n i islo h o tla rn i keng koM amda oM kazishga 
h u q u q iy asos boMib xizm at qilm o q d a.
S obiq ittifoq tiz im id a asosiy e ’tib o r s h ifo x o n a la rn i riv o jlan ­
tirish g a q a ra tila r edi. 0 ‘zb ek isto n a h o lin in g sh ifo oM inlari bilan
18

---

t a ’m in lan ish i b o ‘y ich a d u n y o d a yuqori o ‘rin la rd a n biriga chiqib 
o lg a n e d i. R e s p u b lik a m iz d a h a r yili a h o lin in g a n c h a qism i 
shifo x o n alard a d avolanadi (1-jadval).