Uzbekiston respublikasi xalk taъlimi vazirligi navoiy davlat pedagogika

Qo’lning panja 
mushaklari. 
Qo’l panjasi mushaklari kaft sohasida joylashgan kalta mushaklar bo’lib, 3guruhga 
bo’linadi. 
1.Bosh barmoq dungnligi sohasi (
thenor
) mushaklari: jami 4ta bo’lib bosh barmoqni 
yaqinlashtiruvchi, uzoqlashtiruvchi, bukuvchi va barmoqni boshqa barmoqlarga ro`paro` 
qiluvchi mushaklardir . 
2.Jimjilo’q dungligi sohasidagi 
(hypothenor
) mushaklari: bular 3 ta bo’lib jimjilo’qni 
bukuvchi,uzoqlashtiruvchi va boshqa barmoqlarga ro`paro` qiluvchi mushaklardan tashkil 
topgan. 
3.Kaftning o’rta mushaklariga 3 guruh mushaklar kiradi, shundan kaftdagi kalta 
naysimon suyaklarning oralig`ini to`ldirib turuvchi ikkitadan ichki va tashqi mushaklar bo’lib, 

---

ularning ichki kaft - suyaklararo mushak tolalari qisqarganda qo’l panjasi barmoqlari bir-biridan 
uzoqlashadi va tashqi kaft-suyaklararo mushak tolalari qisqarganda yaqinlashadi. 3-guruh 
mushaklar esa 2-5-barmoqlarni bukuvchi kaft-barmoqlar bo’g’inining kalta chuvalchangsimon 
mushaklaridan to’zilgan. 
Fassiyasi.
Yelka sohasida barcha mushaklarni yaxlit o’raydigan yuzava oldingi guruh 
mushaklarini orqa guruh mushaklaridan ajratib to’siq hosil qiladigan xususiy fassiya bor. Bilak 
fassiyasi yelka sohasidagi fassiyaning davomi bo’lib, yuza fassiyasi mushaklarini yaxlit o’raydi, 
chuqur fassiya oldingi va orqa guruh mushaklaridan ajratib turadi. Kaft fassiyasi tirsak va bilak 
fassiyalarini bevosita davomidir. U kaft sohasida qalinlashib, kaft 
aponevrozini
hosil qiladi. 
Qo’ltig’ osti chuqurchasi -to’rtta mushakli devordan tuzilgan. Oldindan ko’krakning katta 
mushagi, orqadan ko’rak osti mushagi, lateral (tashqi yon) tomonidan yelka mushaklari va 
suyagi medial (ichki) tomonidan ko’rakning oldingi tishli mushagidan hosil bo’lgan. 
Tirsak chuqurchasi -tirsak bo’g’imining oldingi sohasida hosil bo’ladi. Chuqurchani 
laterial tomonidan yelka bilak mushagining proksimal uchi, medal tomonida yumalo’q pronator 
mushak va yuqoridan yelka mushagining destal uchi chegaralab turadi.
Yuqorida zikr etilgan chuqurchalarda odam organizmi uchun muhum ahamiyatga ega 
bo’lgan qon va limfa tomirlari, asab tolalari va limfa tugunlari joylashadi.