oriJİnal məqaləLƏR

Material və metodlar

Tədqiqatda  16303  şəxsin  ilkin  şəhadətləndirilməsi  anında  yaşı  əsas  götürülərək  aşağıdakı  göstəricilər 

hesablanmışdır:

– 

əlilliyin təsdiq olunduğu minimal və maksimal yaşlar;

– 

əlilliyin təsdiq olunduğu yaşın modası (yəni yaş intervallarına görə bölgüdə əlillərin sayı ən çox olan 

yaş); 

– 

əlilliyin təsdiq olunduğu yaşın medianası (əlillərin yaş intervalına görə cərgəsini ortadan bölən yaş);

– 

orta yaş (hesabi orta) və onun orta xətası (M±m).

İlkin  əlilliyin  təsdiq  olunduğu  yaşla  (Y

i

)  doğulanda  ömrün  gözlənilən  uzunluğu  (Ö

i

)  arasında  fərq  (Ö

i

-Y

i

) 

pasiyentin əlilliklə assosiasiya olunacaq ömrünün müddətini əks etdirir. Bunları nəzərə alsaq əlilliklə assosiasiya 

olunan ömrün gözlənilən orta müddəti (ƏAOÖÇOM) aşağıdakı formula ilə hesablana bilər: 

ƏAOÖÇOM = 

 , burada

Ə  - i yaşda ilk dəfə əlilliyi təsdiq edilmiş şəxslərin sayı;

Ə

s

 - bütün əlillərin (ilk dəfə əlilliyi təsdiq olunan) sayı;

Ö

i

 - doğulanda ömrün gözlənilən uzunluğu;

Y

i

 - ilkin əlilliyin təsdiq olunduğu yaş.

Yuxarıda  qeyd  olunan  əlilliyin  tibbi  sosial  ağırlığının  komponentləri  əsasında  inteqral  (kompleks)  meyar 

əsaslandırılmış və müvafiq qaydada hesablanmışdır. Bu meyarın kompleksliyi ondadır ki, onun hesablanmasında 

əlilliyin tibbi-sosial ağırlığının ən mühüm 3 komponenti istifadə olunmuşdur:

– 

əlillərin orta sayı;

– 

əlilliklə assosiasiya olunan ömrün orta müddəti;

– 

əlilliyin ağırlıq dərəcəsi. 

Alınmış göstəricilərin informasiya tutumunu gücləndirmək məqsədi ilə müşahidə apardığımız 8 illik müddətdə 

hər nozoloji səbəblə bağlı ilk dəfə əlil hesab edilmiş şəxslərin məlumatları istifadə olunmuşdur.

Əlillərin orta sayı aşağıdakı formula ilə hesablanmışdır. 

---

31