Göz xəstəliklərinin tibbi-sosial ağırlığının yaş və inteqral əmsalları
(mötərizədə əmsalların ranqları verilmişdir)
Yaş
Xəstəliklər
15-19
20-24
25-29
30-34
35-39
40-44
45-49
50-54
55-59
60 və
çox
Cəmi
İnteq-ral
əmsal
Buynuz qişa-nın xəstəlikləri
—
1,57
0,23
0,30
0,43
0,80
0,46
0,30
0,06
0,28
4,43
4860 (6)
Uveitlər
—
0,09
0,29
0,06
0,70
0,12
0,96
0,48
0,16
0,33
3,19
680 (13)
Büllurun pato-logiyaları
1,09
0,59
0,46
0,50
0,48
0,44
0,26
0,28
0,13
0,31
4,26
9487 (3)
Torlu qişanın bəzi
xəstəlikləri
—
0,01
0,75
0,42
0,55
0,30
0,73
0,36
0,21
0,27
3,60
7747 (4)
Makulodistro-fiya
—
0,54
0,48
0,55
0,47
0,30
0,78
0,47
0,20
0,21
4,30
1875 (11)
Diabetik re-tikulopatiya
—
—
—
—
—
0,29
0,23
0,34
0,23
0,65
1,75
644 (14)
Göz almasının atrofiyası
—
3,28
0,26
0,84
0,72
0,30
0,24
0,36
0,12
0,06
6,18
1749 (12)
Qlaukoma
0,45
0,41
0,21
0,04
0,19
0,20
0,08
0,27
0,12
0,64
2,61
3453 (8)
Görmə sinirinin atrofiyası
1,27
1,01
0,66
0,47
0,98
0,82
0,27
0,27
0,06
0,09
5,90
6750 (5)
Miopiya
1,34
1,30
0,86
1,10
0,91
0,73
0,36
0,06
0,01
0,04
6,71
12769 (1)
Hipermetropiya
1,95
0,98
1,06
0,30
0,26
0,98
0,53
0,33
0,05
0,02
6,46
2552 (10)
Digər refraksiya və
akkomodasiya pozulmaları
3,0
1,58
0,88
0,75
0,29
0,50
0,10
0,30
—
—
4,70
4540 (7)
Travmaların nəticələri
—
1,50
1,18
0,39
0,89
1,49
0,22
0,11
0,07
0,05
5,70
10032 (2)
Anoftalm
—
2,30
1,19
0,60
0,64
0,75
0,34
0,26
0,04
0,07
6,19
2482 (9)
33
2016/1 (20)
ORİJİNAL MƏQALƏLƏR
Göründüyü kimi yaş əmsallarının cəmi (yaşın ballarla qiyməti və həmin yaşda əlilliyin ehtimalının hasili) 1,75-
6,71 intervalında dəyişir. Bu göstəriciyə görə ayırd etdiyimiz xəstəliklərin tibbi-sosial ağırlığının reytinqi belədir:
14 – diabetik retinopatiya (1,75), 13 – qlaukoma (2,61), 12 – uveitlər (3,19), 11 – torlu qişanın xəstəlikləri (3,60),
10 – büllurun xəstəlikləri (4,26), 9 – makulodistrofiya (4,30), 8 – buynuz qişanın xəstəlikləri (4,43), 7–refraksiya
və akkomodasiya pozğunluqlarının digər formaları (4,70), 6 – travmaların nəticələri (5,70), 5 – görmə sinirinin
atrofiyası (5,90), 4 – göz almasının atrofiyası (6,18), 3 – anoftalm (6,19), 2 – hipermetropiya və 1 – miopiya.
Əlilləşmənin inteqral göstəricisinə görə xəstəliklərin reytinqi dəyişir və onların əlilləşmə şkalasında əsil yerini
müəyyənləşdirmək olur: 14 – diabetik retinopatiya, 13 – uveitlər, 12 – göz almasının atrofiyası, 11 – makulodistrofiya,
10 – hipermetropiya, 9 – anoftalm, 8 – qlaukoma, 7 – refraksiya və akkomodasiya pozğunluqlarının digər formaları,
6 – buynuz qişanın xəstəlikləri, 5 – görmə sinirinin atrofiyası, 4 – torlu qişanın xəstəlikləri, 3 – büllurun xəstəlikləri,
2 – görmə orqanının travmalarının nəticələri və 1 – miopiya.
Yekun
1.
Əlillik səbəblərinin əhalinin əlilləşməsində rolu istifadə olunan meyarlardan asılı fərqlənir.
2.
Göz xəstəliklərinin əhalinin əlilləşməsində rolunu qiymətləndirmək üçün tibbi-sosial ağırlıq meyarlarının
inteqrasiyası zəruridir.
ƏDƏBİYYAT:
1.
Рустамова Н.М. Комплексная оценка медико-социального груза инвалидности вследствии оф-
тальмопатологии // Офтальмология в Беларусии, Международный научно-практический журнал,
Минск, №3(10), 2011, с.55-59.
2.
Касимов Э.М., Рустамова Н.М. Гендерные особенности медико-социального груза инвалидности
вследствие офтальмопатологии // Офтальмология, Москва, 2011,т.8, №1, с.49-51.
3.
Рустамова Н.М. Сравнительная оценка возраста лиц, впервые признанных инвалидами по различ-
ным заболеваниям глаз // Офтальмология, Москва, т.9, №1, 2012, с.80-82.
4.
Рустамова Н.М. Возрастной риск первичной инвалидности вследстие глазных заболеваний в
Азербайджане // Российский Офтальмологический журнал, т.5, №1, Москва, 2012 стр.65-68.
5.
Qasımov E.M., Rüstəmova N.M. Oftalmologiyada əlilliyin birincili və ikincili pro-filaktikasının əsas
istiqamətləri / Akademik Zərifə Əliyevanın 90 illik yubileyinə həsr olunmuş beynəlxalq elmi konfransın
materialları toplusu, Bakı, 2013, s.56-57.
6.
Rüstəmova N.M. Продолжительность предстоящей жизни, ассоциированной инвалидностью
вследствие офтальмопатологии // Офтальмология, Москва, 2013, №3, с.51-53
7.
Murray C.J.L. Количественная оценка «груза болезней». Концептуальная основа метода расчета
скорректированных на инвалидность лет жизни // Бюллетень ВОЗ. Женева, 1994, №3, с.72-87
8.
Murray C.J.L., Lopez A.D. Количественная оценка инвалидности: данные, методы, результаты //
Бюллетень ВОЗ. Женева, 1994, №3, с.133-146.
9.
Стентон Г. Медико-биологическая статистика. Москва: Практика,1999, 459 с.
Рустамова Н.М.
СРАВНИТЕЛЬНАЯ ОЦЕНКА РОЛИ БОЛЕЗНЕЙ ГЛАЗ В ИНВАЛИДИЗАЦИИ
НАСЕЛЕНИЯ
Национальный Центр Офтальмологии имени акад. Зарифы Алиевой, Баку, Азербайджан
Ключевые слова: инвалидность, причины инвалидности, глазные болезни
РЕЗЮМЕ
Цель - cравнительная оценка различных клинико-статистических групп глазных болезней по критери-
ям медико-социального груза.
Материал и методы
Исследовано 16303 случаев первичного освидетельствования при медико-социальных экспертных ко-
миссиях. Основным критерием для сравнения являлся возраст пациентов на момент освидетельствования.
Получена полная характеристика описательной статистики возраста: минимальная, максимальная и сред-
няя величина, мода, медиана, центильное распределение.
34
2016/1 (20)
ORİJİNAL MƏQALƏLƏR
При статистической обработке были использованы параметрические и непараметрические методы ана-
лиза качественных признаков.
Результаты
По частоте инвалидности за последние пять лет занимали увеиты, атрофия глазного яблока, диабетиче-
ская ретинопатия, гиперметропия и анофтальм (относительно низкий уровень инвалидности). На первых
пяти местах находились соответственно патологии хрусталика, болезни сетчатки, миопия, последствие
травм и глаукома (относительно высокий риск инвалидизации). Среди причин инвалидности первой груп-
пы ведущие места занимают патологии хрусталика и сетчатки, атрофия зрительного нерва, диабетическая
ретинопатия и болезни роговицы. Анофтальм, гиперметропия, болезни глазного яблоко, макулодистрофия
и миопия относительно реже стали причинами инвалидности первой группы.
Заключение
Роль и место болезней глаз в инвалидизации населения изменяется в зависимости от оценочных крите-
риев. Считается, что для оценки роли глазных болезней в инвалидизации населения целесообразно исполь-
зовать критерии медико-социального груза.
Rustamova N.M.
COMPARATIVE ASSESSMENT OF THE ROLE OF EYE DISEASES AMONG
THE REASONS OF DISABLING OF POPULATION
Национальный Центр Офтальмологии имени акад. Зарифы Алиевой, г.Баку, Азербайджан
National Centre of Ophthalmology named after acad. Zarifa Aliyeva, Baku, Azerbaijan
Key words: invalidity, causes of invalidity, eye diseases
SUMMARY
Aim- comparative evaluation of various clinical-statistical groups of eye diseases according to the criteria of
medical and social lood.
Material and methods
16303 cases of primary examination in the medical and social expert commissions were investigated. Main
criteria for comparison was the age of patients at the moment of the survey. A complete the characteristics of the
descriptive age statistics: minimal, maximal, average value, tendency, median, centile distribution was obtained.
Parametric and non-parametric methods for the analysis of qualitative characteristics have been used in the
statistical processing.
Results
Uveitis, eyeball atrophy, diabetic retinopathy, hypermtropia and anophtalmus (less spreaded cases) takes the
last five places and some lens and lens pathology, retinal disease, myopia, and glaucoma (more spread cases)
are the five most popular reasons of disability. According to the number of persons with disabilities of the I
group it was determined that the most popular disease causing the disability are hypermetropia, eyeball atrophy,
maculodystrophiya and myopia and the least prevalent diseases are lens and retina disorders, optic nerve atrophy,
diabetic retinopathy diseases of the cornea. Anophthalmus, hypermetropia, eyeball diseases, macular degeneration,
and myopia are relatively rearly become the first cause of disability.
Conclusion
The role and the place of eye diseases among the population from the point of view of disabling are variable
depending on the evaluation of criteria. For assessment of the role of eye diseases on spreading of disabilities
among the population it is advantageous to use the criteria of medicosocial loading.
Korrespondensiya üçün:
Rüstəmova Nazilə Məmməd qızı, tibb elmləri namizədi, akademik Zərifə Əliyeva adına Milli Oftalmologiya
Mərkəzinin elmi katibi
Тел.: (99412) 569-09-07, (99412) 569-09-47
Ünvan: AZ1000, Bakı şəh., Cavadxan küç., məhəllə 32/15.
Email: administrator@eye.az : www.eye.az
Dostları ilə paylaş: |